قلعه باشقورتاران: نگینی در دل كوهستان
قلعه باشقورتاران، بنایی تاریخی و باشكوه است كه در دل كوهستانهای استان همدان و در نزدیكی روستایی به همین نام واقع شده است. این قلعه، با قدمتی كه به دوران ساسانیان بازمیگردد، یكی از آثار ارزشمند تاریخی ایران است و به دلیل موقعیت استراتژیك و معماری منحصر به فردش، همواره مورد توجه تاریخدانان و گردشگران بوده است.
قلعه باشقورتاران در ۱۲۰ كیلومتری شهر كورنگ( كبودر آهنك) در استان همدان و برفراز كوهی قرار گرفته است. این قلعه بر فراز تپه ای در نزدیكی روستای باشقورتاران جای دارد.
معماری و ساختار قلعه
قلعه باشقورتاران بر روی یك تپه طبیعی و صخرهای بنا شده است و با استفاده از سنگهای لاشه و ملات ساروج ساخته شده است. دیوارهای قطور و برجهای دیدهبانی، نشان از استحكام و كاركرد دفاعی این بنا دارد. از جمله ویژگیهای معماری این قلعه میتوان به موارد زیر اشاره كرد:
- دیوارهای قطور و مستحكم: دیوارهای قلعه با ضخامت بسیار زیاد، از آن در برابر حملات محافظت میكردند.
- برجهای دیدهبانی: برجهای متعدد در اطراف قلعه، امكان دیدهبانی و كنترل محیط اطراف را فراهم میكرد.
- درگاههای ورودی كوچك و پیچیده: درگاههای ورودی قلعه بسیار كوچك و پیچیده طراحی شده بودند تا از ورود افراد متجاوز جلوگیری كنند.
- سیستم آبرسانی: وجود مخازن آب در داخل قلعه، نشان از وجود سیستم آبرسانی پیشرفته در آن دوره است.
اهمیت تاریخی و فرهنگی قلعه
قلعه باشقورتاران به عنوان یكی از مهمترین آثار تاریخی استان همدان، از اهمیت بالایی برخوردار است. این قلعه، نمادی از تمدن و فرهنگ غنی ایران است و اطلاعات ارزشمندی در مورد معماری، مهندسی و سبك زندگی مردم در دورههای مختلف تاریخی به ما میدهد. همچنین، این قلعه به عنوان یك جاذبه گردشگری، میتواند نقش مهمی در توسعه گردشگری منطقه ایفا كند.

تهدیدات و اقدامات حفاظتی
با وجود اهمیت تاریخی و فرهنگی قلعه باشقورتاران، این بنا در طول سالیان متمادی در معرض عوامل تخریبی مختلفی قرار گرفته است. عوامل طبیعی مانند بارندگی، باد و زلزله، و همچنین عوامل انسانی مانند دستاندازی افراد سودجو، از جمله مهمترین تهدیدات برای این اثر تاریخی به شمار میروند.
برای حفاظت از قلعه باشقورتاران، اقدامات مختلفی از جمله مرمت و بازسازی، ایجاد راههای دسترسی مناسب، نصب تابلوهای اطلاعرسانی و حفاظت فیزیكی انجام شده است. همچنین، مطالعات باستانشناسی و ثبت این اثر در فهرست آثار ملی، گامهای مهمی در جهت حفظ و نگهداری از این میراث فرهنگی به شمار میرود.
بازدید از قلعه باشقورتاران
برای بازدید از قلعه باشقورتاران، میتوانید به روستای باشقورتاران در شهرستان كبودرآهنگ استان همدان مراجعه كنید. مسیر دسترسی به قلعه، مسیری كوهستانی و صعبالعبور است و نیاز به تجهیزات كوهنوردی دارد. بنابراین، توصیه میشود قبل از بازدید، با افراد محلی یا تورهای گردشگری هماهنگ كنید.
نكات مهم برای بازدید:
- فصل مناسب برای بازدید: بهترین زمان برای بازدید از قلعه، فصل بهار و تابستان است.
- تجهیزات لازم: كفش مناسب كوهنوردی، لباس گرم، آب آشامیدنی و كلاه آفتابی از جمله تجهیزات ضروری برای بازدید هستند.
- احترام به محیط زیست: هنگام بازدید از قلعه، از آسیب رساندن به محیط زیست و آثار تاریخی خودداری كنید.
- همراه داشتن راهنما: همراه داشتن یك راهنمای محلی، میتواند اطلاعات مفیدی در مورد تاریخچه و معماری قلعه در اختیار شما قرار دهد.
قلعه باشقورتاران، گنجینهای پنهان در دل كوهستان است كه منتظر است تا زیباییها و رمز و رازهای خود را برای شما آشكار كند.