حمام اعظم

حمام اعظم: شاهكاری از معماری دوره قاجار در تبریز

مقدمه:

حمام اعظم تبریز، یكی از زیباترین و باشكوه ترین حمام های تاریخی ایران است كه در دوره قاجار و به دستور عباس میرزا نایب السلطنه، ولیعهد فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. این حمام به عنوان یكی از بزرگترین حمام های عمومی ایران، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

حمام اعظم كبودرآهنگ دارای سه گنبد و یك خزینه بوده و از جنس سنگ ساروج بنا گردیده است. این حمام تاریخی در مركز شهر كبودراهنگ، خیابان دستغیب، واقع شده است.
بنای مذكور در اواخر دوره قاجاریه به وسیله تعدادی از خیران كبودراهنگ ساخته شد .این بنا حدود ۴۰۰ مترمربع مساحت دارد و شامل دو قسمت اصلی حمام سرد و حمام گرم می‌باشد. حمام اعظم با استفاده از سنگ و آجر و ملات ساروج ساخته شده و در سالیان گذشته به دلیل اضافه كردن الحاقات فراوان، دچار تزلزل شده بود .
در این حمامهای قدیمی قسمتی وجود دارد كه به گربه رو معروف است.

گربه‌رو به مكان‌هایی در حمام گفته می‌شود كه كوره‌ای در آن واقع است و حمام را گرم می‌كند. دوده‌های اضافی ناشی از سوخت این كوره‌ها وارد بخش‌های منتهی به كف حمام شده و موجب گرم شدن كف حمام می‌شد.
از آنجا كه این بنا در مسیر رسیدن به غارعلیصدرست، می‌توان امیدوار بود كه این بنای تاریخی به یك موزه مردم‌شناسی برای معرفی آداب و فرهنگ و تاریخ غنی این دیار تبدیل شود.
این اثر در ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۹۸۸۰ به ‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: مركز شهر كبودرآهنگ، خیابان دستغیب

معماری:

حمام اعظم تبریز، نمونه ای منحصر به فرد از معماری دوره قاجار است. این حمام از بخش های مختلفی مانند سربینه، گرمخانه، خزینه، رختكن، تون، حوض و ... تشكیل شده است. در ساخت حمام اعظم از مصالحی مانند آجر، سنگ، گچ، كاشی و تزئینات آجركاری و كاشی كاری استفاده شده است.

تزئینات:

حمام اعظم از نظر تزئینات نیز بسیار غنی و ارزشمند است. در این حمام از انواع مختلف كاشی كاری، نقاشی، گچبری و آجركاری برای تزئین دیوارها، سقف ها و كف ها استفاده شده است. نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و گل و مرغ از جمله نقوش رایج در تزئینات حمام اعظم هستند.

كاربری فعلی:

حمام اعظم تبریز در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی آذربایجان فعالیت می كند. در این موزه، مجموعه ای از اشیاء و لوازم مربوط به حمام های سنتی ایران، به نمایش گذاشته شده است. همچنین، حمام اعظم در برخی از مواقع برای برگزاری مراسم های مختلف فرهنگی و هنری مورد استفاده قرار می گیرد.

جاذبه های گردشگری:

حمام اعظم تبریز، به دلیل زیبایی معماری، تزئینات و ارزش تاریخی، یكی از مهمترین جاذبه های گردشگری شهر تبریز به شمار می رود. بازدید از این حمام، فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و تاریخ غنی ایران به ویژه دوره قاجار را فراهم می كند.

نكاتی برای بازدید از حمام اعظم:

• ساعات بازدید: حمام اعظم همه روزه از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر به روی بازدیدكنندگان باز است.
• بهای بلیت: بهای بلیت ورودی حمام اعظم برای گردشگران داخلی 15 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 30 هزار تومان است.
• نكات مهم: هنگام بازدید از حمام اعظم، از پوشیدن كفش مناسب و رعایت پوشش اسلامی خودداری كنید. همچنین، از عكاسی و فیلمبرداری در داخل حمام بدون مجوز خودداری كنید.

حمام اعظم تبریز، گنجینه ای از هنر و معماری ایران است كه هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می كند. اگر به دنبال سفری به تاریخ و فرهنگ ایران هستید، بازدید از حمام اعظم را به شما پیشنهاد می كنیم.