آب انبار گلشن واقع در محلة «گازرگاه» شهر یزد، از بناهای دوران معاصر است. آب انبار گلشن دو پاشیر و پلكان جداگانه برای استفاده مسلمانان و زرتشتیان دارد. آب انبار گلشن دارای چهار بادگیر است كه در فواصل یكسان در كنار مخزن دایره‌ای شكل آب انبار قرار دارند. ارتفاع بادگیرها از سطح زمین سیزده متر و حجم مخزن آن دو هزار متر مكعب است.انبارها به دلیل اهمیت در زندگی كویری و نقشی كه در ادامه حیات و زیست مردم داشته اند ، به تنهایی می توانند در زمره جذابیت های تاریخی یزد قرار گیرند.
آب انبارها معمولا در مركز محله های شهر واقع و از چهار عنصر اصلی تشكیل شده اند:
خزینه : به شكل استوانه كه در دل زمین ایجاد شده و و محل ذخیره آب می باشد.
گنبد : پوشش به شكل نیمكره بر روی خزینه به منظور حفاظت آب از آلودگیهای محیطی جهت خنك نگه داشتن آن
پاشیر: راهرو پلكانی جهت برداشتن آب از خزینه
بادگیر: وسیله ای برای هدایت جریان هوا به درون آب انبار
در شهرها و روستاهای استان نزدیك به هزار آب انبار وجود دارد كه شیوه طراحی آنها تقریباً یكی است. یكی از عمده‌ترین مصالح سنتی ساخت آب انبار در كنار آجر، ملاتی به نام «دیمه» است كه از آهك، خاكستر و ماسه بادی تشكیل شده است. این ملات ضمن آب‌بندی بنا از فاسد شدن آب نیز جلوگیری می‌كند. آب‌انبارها معمولاً از ۴ عنصر اصلی تشكیل شده‌اند كه یكی از آنها «خزینه»یا فضایی استوانه‌ای به‌عنوان محلی برای ذخیره آب است كه در دل زمین ایجاد و آب قنات در آن ذخیره می‌شود.
از دیگر اجزای آب‌انبار می‌توان به «پاشیر» اشاره كرد. این فضا راهرویی پلكانی در عمق زمین است كه برای برداشتن آب از خزینه ساخته شده است.
«بادگیر» نیز یكی از اجزای اصلی آب‌انبارهاست كه عنصری ساختمانی برای هدایت جریان هوا به درون آب انبار و تهویه آن برای جلوگیری از فساد آب داخل خزینه است. تعداد بادگیرها با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و نوع عملكرد از یك تا ۷ متفاوت است؛ به‌عنوان مثال آب انبار مریم‌آباد دارای یك بادگیر است و آب‌انبار شش بادگیری یزد نیز دارای ۶ بادگیر و آب‌انبار عصرآباد و حسین‌آباد یزد هم دارای ۷ بادگیر است.
نكته مهم درباره آب انبارهای استان و شهر یزد این است كه تقریبا تمام آنها چه توسط مسلمانان و چه زرتشتیان وقف خیرات و داد و دهش و گهنبار بود.
برای نمونه در كتیبه كهن ترین آب انبار یزد آمده است :
‘ غرض، نقشی است كز ما باز ماند كه هستی را نمی بینم بقایی
مگر صاحبدلی روزی به رحمت كند در حال مسكینان دعایی ‘
همچنین آب انبارها به لحاظ نوع دسترسی به آب و شیوه بهره وری هم تفاوت هایی با یكدیگر دارند.
به گونه ای تغذیه آنها به صورت بارانی ، رودخانه ای و دستی است و از طریق باران ، قنات و چاه ، رودخانه ها ، چشمه ها ، چاه جانبی ، آب لوله كشی شهر پر می شد كه بستگی به موقعیت جغرافیایی قرار گیری هر كدام و نوع بهره وری آنها دارد.
نوع بهره وری آب انبارها نیز همگانی ( عمومی ) و خصوصی (شخصی ) تعریف شد كه با كاركردهای روستایی ، بیابانی ، صحرایی ( دشتی و كشاورزی ) ، خانگی ( شخصی ) ، كوهستانی ، قلعه ای ، كاروانسرایی ، میان راهی و شهری بود و هنوز هم در برخی نقاط بیابانی به همین شكل در حال استفاده است.
تزئینات این نوع سازه آبی ، عمدتا بسته به نوع كاركرد متفاوت است به گونه ای كه آب انبارهای شهری ، جلوه زیباتری از سایر سازه های مشابه دارد و در كاركردهای بیابانی ساده تر از بقیه و تنها به صورت اتاقكی كه تنها یك سقف داشته ، بنا شد.
