نخل امیرچخماق باقی مانده از دوره‌ی صفویه و ۴۵۰ سال قدمت دارد، اما بیشتر با نام «نخل حیدری‌ها» شناخته می‌شود و مانند دیگر نخل‌های شناخته شده نمادی از درخت سرو و آزادگی است كه روی دستان ۱۵۰ نفر گردانده می‌شود.نخل یك سازه چوبی است كه قسمت جلو و عقب آن از قطعات كوچك چوب به شكل نخلی بزرگ و شبكه شبكه ساخته شده و وسط آن با چوب اسكلت بندی شده است. نخل امیرچخماق شهر جهانی یزد، قدیمی‌ترین نخل چوبی ایران و جهان به شمار می‌آید كه عاشورای ۱۳۹۶ پس از ۷۰ سال به حركت در آمد. نبرای پایه‌های آن، چهار قطعه چوب به صورت عمودی در چهار طرف و برای بلند كردن آن چند قطعه چوب به صورت افقی تعبیه شده است. برای بستن آن، تعدادی از خدام حسینیه از صبح هشتم محرم دست به كار می شوند. آنها بر روی پارچه مشكی و در جلو و عقب آن، خنجر، آیینه های بزرگ و نیز یك سازه چوبی به شكل سرو در جلو و عقب نصب می كنند. كه این كار تا ظهر روز نهم محرم (تاسوعا) ادامه می یابد. مردم و عزاداران هر كدام از عناصر به كار برده شده در نخل را نمادی از یك حادثه و متعلق به شخص خاصی در حادثه كربلا می دانند.
نخل به عنوان تشییع جنازه سیدالشهدا، سیاهپوش كردن به عنوان پارچه سیاه روی جنازه، شمشیر و نیزه ها به علامت تیر و نیزه های وارد شده بر بدن امام حسین (ع)، سرو نخل به عنوان قد و قامت علی اكبر (ع)، آیینه به عنوان نور وجود مبارك امام حسین(ع)، علم‌هایی كه بر نخل بسته می شود به عنوان علمدار امام حسین(ع)،پارچه های زینتی كه برنخل میبندند به عنوان حجله حضرت قاسم (ع)، زنگ‌هایی كه در قدیم بر آن می بستند به عنوان زنگ كاروان امام حسین(ع)، عزادارانی كه نخل را بر می‌دارند به عنوان تشییع كنندگان برای مردم شناخته شده است.
هر چند امروز نخل‌هایی با این وسعت تزئین كمتر دیده می شود و تنها به سیاه پوش كردن و تزئینات ساده بسنده می شود اما باز هم نخل بندی و نخل گردانی، آیینی باشكوه است كه با عظمت خاصی در بین یزدیها برگزار می شود و ازجمله آیینه ایی است كه كمتربه فراموشی سپرده شده و از همه مهمتر اینكه كمتر دچار تحریف شده است.میدان امیرچقماق نام میدانی در شهر یزد است. مجموعه امیرچقماق یزد شامل بازار، تكیه، مسجد و دو آب‌انبار كه قدمت‌شان به دوره تیموریان می‌رسد. تكیه امیر چقماق در سال ۱۳۳۰ و مسجد امیر چقماق در سال ۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند. میدان امیرچقماق، یكی از شاخص‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می‌شود.
امیرجلال‌الدین چقماق، از سرداران و امرای شاهرخ تیموری در سده ۸ خورشیدی در زمانی كه حاكم یزد بود، مجموعه‌ای متشكل از تكیه، میدان، حمام عمومی، كاروان‌سراها، خانقاه، قنات‌خانه و چاه آب سرد را ساخت تا یزد را رونق بخشد و در این كار فاطمه خاتون همسرش(معروف به ستی فاطمه) كه مقبره اش در ضلع شمالی ارسن امیر چقماق قرار دارد، او را یاری كرد.
نخل‌های میدان بعثت، امیر چخماق و میدان امام تفت از جمله نخل‌های معروف یزد هستند و مراسم نخل برداری عصر روز عاشورای میدان امام تفت كه تا غروب روز عاشورا ادامه دارد از شكوه وجلال خاصی برخوردار است.
