جوشقان و كامو: سفری به سرزمین تاریخ و طبیعت در استان اصفهان
جوشقان و كامو، دو شهر تاریخی و سرسبز در استان اصفهان، با جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی متعدد، مقصدی ایده‌آل برای سفرهای خانوادگی و دوستانه به شمار می‌روند. این دو شهر در منطقه غربی استان اصفهان و در دامنه‌های كوه‌های كركس واقع شده‌اند.
این شهر در بخش قمصر شهرستان كاشان و در دامنه كوه كركس قرار دارد. جوشقان و كامو در ۶۰ كیلومتری كاشان و ۹۰ كیلومتری اصفهان قرار گرفته‌است. این شهر از ادغام دو روستای جوشقان و كامو تشكیل شده‌است و شهرداری این شهر در ۲۳ اسفند ۱۳۸۰ آغاز به‌كار كرد. آب و هوای این شهر، سرد و معتدل است. دو كوشك (كاخ) در جوشقان وجود داشته‌است، یكی در جنوب روستا و دیگری در شمال آن. نام این روستا نیز كوشكان (به تلفظ محلی: كوشكون) است كه با نگارش عربی‌وار ملایان به صورت جوشقان درآمده‌است. نام كامو نیز از كام‌آو (كام آب=دهانهٔ آب) ریشه گرفته‌است. اقتصاد و دیدنی‌ها به باور آرتور پوپ در كتاب هنر ایران، جوشقان، در روزگار صفوی مركز كارگاه‌های سلطنتی بافت بوده‌است. از حدود ۱۵۰ قالی نفیس ایرانی كه او در كتابش معرفی كرده، ۳۶ نمونه آن جوشقانی است. از كشتزارهای جوشقان و كامو هر ساله ۵۰۰ تن گل محمدی به‌دست می‌آید و به خاطر هوای خوب آن بوته‌های گل محمدی تا ۶۰ روز گل دارند. دشت‌های كامو نیز از چراگاه‌های خوب ناحیه مركزی ایران است. گلاب به دست آمده گاه به خارج از كشور هم صادر می‌شود. انگور و كشمش از دیگر محصولات این شهر است. در این شهر درختان گردوی ۲۰۰ساله‌ای وجود دارد كه محصول فراوانی هم می‌دهند. این شهرستان ۴امامزاده دارد: «قاسم» و «محمد» در جوشقان و «محمد» و «عبدالله» در كامو. قلعه دز و قلعه میرزا حسن خان در كامو از آثار دیدنی آن است. از بزرگان این شهر می‌توان به میرعلاءالدین اشاره كرد كه بقعه‌اش هنوز پابرجاست. سنگ‌های بنای میدان آزادی تهران همه از كوهی در جوشقان كنده شده‌اند.
احداث بلوار اصلی جوشقان، خیابان باهنر، خیابان شهیدآوینی، كتابخانه و مجتمع فرهنگی، و مصلای جدید نماز از طرح‌های در دست اقدام در جوشقان و كامو هستند. در جوشقان و كامو، ۳۵ روز پیش از نوروز، روز اول سال است. در میان جوشقانی‌ها و كامویی‌ها رسم است كه مردان در این روز به زنان هدیه‌ای بدهند كه به آن «اسفندی» می‌گویند. این رسم مشابه رسم هدیه روز والنتین است. از جشن‌های دیگر محلی جشن «قوچ پاجن» (قوچ (گوسفند نر) و پازن (بز نر)) است. در این جشن مردم به شاخ قوچ‌ها انار می‌آویزند تا بره‌های بیشتری به‌دنیا آورد. شیرینی بومی جوشقان برشتوگ نام دارد. قالی و سفره‌بافی از صنایع دستی اصلی محل (بوده)است. ویژگی نقشه قالی جوشقان، ترنج لوزی‌شكلی است كه با خطوط دندانه‌ای رسم شده. زبان مردم جوشقان و كامو از گویش‌های ایرانی مركزی است. در جوشقان تمامی افراد از كوچك به بزرگ حتی جوشقانیهایی كه سالیان دراز در خارج از جوشقان بوده و با زبان فارسی صبحت میكنند هنگامی كه وارد جوشقان می‌شوند با زبان محلی تكلم میكنند. ادوارد براون انگلیسی كه در زمان ناصرالدین شاه قاجار در تاریخ چهارم اكتبر ۱۸۸۷ میلادی تا سپتامبر ۱۸۸۸.م به صورت یك جهانگرد به ایران آمده و كتابی به نام «یكسال در میان ایرانیان» را به رشته تحریر درآورده هنگام عبور از كاشان به اصفهان توقف كوتاهی در روستای «قهرود» كاشان وقاع در سی كیلومتری شمال جوشقان قالی داشته و تحقیق مختصری را در مورد این زبان انجام داده است.او می‌نویسد: «راجع به مبدا و چگونگی پیدایش این زبان از مردم سوال كردم ولی آنها نتوانستند جوابی به من بدهند و همین قدر گفتند كه فارسی قدیم است. در ایران فارسی قدیم به تمام لغات و ریشه‌هایی اطلاق می‌شود كه در زبانهای پهلوی جدید و پهلوی قدیم و ریشه‌های سانسكریت وجود داشته است. اما زبان قهرودی ( جوشقانی) یك رشته زبان تقریباً مستقلی است كه در قسمت مهمی از ایران و با تغییر لهجه متداول می‌باشد و زبان نطنزی همین زبان است. این زبان همچنین با زبان زردشتیان یزد و كرمان قرابت زیادی دارد.» در قدیم فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۳ می‌نویسد: جوشقان قصبه مركزی دهستان تابع بخش میمه شهرستان كاشان و به جوشقان قالی معروف است.
جوشقان میمه را بواسطه معروفیت قالی آن جوشقان قالی مینامند. این قصبه در ۱۸ هزارگزی شمال میمه واقع و دارای ۲۷۶۶ تن جمعیت است. آب قصبه از ۷ رشته قنات و رودخانه كن تامین می‌گردد. محصول عمده آن غلات، حبوبات، انگور و سیب زمینی و میوه‌جات سردسیری و لبنیات و صنایع دستی قالی بافی بدون نقشه و كرباس‌بافی است. قالیهای نقش جوشقان در كشور معروف است. خط تلفن كاشان به میمه از این قصبه میگذرد.
راه فرعی ماشین‌رو به میمه و دبستان و ۲۰ باب دكان دارد. مزارع وروستای چوگان كه مابین كامو و جوشقان است و حدود صد خانوار در ان زندگی میكنند كه مسجد جامع ان در منطقه معروف است و معجزات زیادی داره، روانج و چند مزرعه كوچك دیگر جزء این قصبه‌است. از آثار قدیم برج خرابه روی تپه مجاور و بنای امامزاده آن است.
بهترین زمان سفر به جوشقان و كامو:
بهترین زمان برای سفر به جوشقان و كامو، فصل بهار و اوایل پاییز است. در این فصل‌ها هوا خنك و مطبوع است و طبیعت در زیباترین حالت خود قرار دارد.
نكاتی برای سفر به جوشقان و كامو:
- **از سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز ورود به اماكن تاریخی را دریافت كنید.
- به همراه راهنمای محلی به مناطق طبیعی و كوهستانی سفر كنید.
- از بردن زباله به طبیعت خودداری كنید.
- به آداب و رسوم و فرهنگ مردم محلی احترام بگذارید.
- قبل از سفر از وضعیت آب و هوا مطلع شوید.
جوشقان و كامو، با جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی متعدد، گزینه‌ای ایده‌آل برای سفرهای چند روزه هستند. اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت و خاطره‌انگیز هستید، حتما از این دو شهر زیبا دیدن كنید.
