كاروانسرای زغالی ها همدان یكی از كاروانسراهای تاریخی این شهر است .در حالی كه كاروانسراهای همدان به عنوان نماد قدمت هر منطقه بشمار می روند، كاروانسرای زغالی های این شهر كه در مالكیت دانشگاه بوعلی سینا قرار گرفته به مرور زمان تخریب و به محلی برای تجمع معتادان تبدیل شده كه جلوه خوبی ندارد، امروز قدمت این منطقه، توجه را به انتظار نشسته است.
كاروانسرای زغالیها مربوط به دوره قاجار است و در همدان، خیابان شهداد، میدان مفتح، كوچه پای مصلی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۶۶۴ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.به تعبیر دیگر “كاروانسراها” محل تجمع افرادی بود كه در امر تجارت مشغول بودند و با سكنا گزیدن در كاروانسراها با همنوعان تاجر خود ارتباط برقرار كرده و اجناس مختلفی را كه به همراه داشتند و از این طریق به فروش می رساندند و بدین منوال نیز مایحتاج خود را تأمین می كردند.
كاروانسرای زغالی ها درحاشیه میدان پروانه ها و در ضلع شمال غربی تپه مصلا( ارگ تپه قدیم) واقع شده است.نمای بیرونی كاروانسرا با كاشی كاری و آجركاری زیبا تزیین شده اما بخش اصلی كاروانسرا تخریب شده وتنها سردر و هشتی ورودی آن سالم مانده است. از ورودی این كاروانسرا نمایی باقی مانده كه آن را حفظ كرده اند چرا كه نگهداری آن نیز همچون دیگر بناهای تاریخی و دارای قدمت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
