كتاب فروشی ۱۵۰ ساله تهران كه با نام كتاب فروشی اسلامیه به عنوان قدیمی‌ترین كتابفروشی شهر تهران شناخته می‌شود كه تاكنون پابرجاست. این كتابفروشی انتشاراتی خود را نیز دارد كه تاكنون حدود ۷۰۰ كتاب چاپ كرده‌‌است.این كتابفروشی در خیابان پانزده خرداد نرسیده به چهارراه سیروس در بازار آهنگران قرار دارد.كتاب فروشی اسلامیه، یك مغازه پیر و خسته در خیابان ۱۵ خرداد است. این مكان ۱۵۰ سال است كه چراغش را برای مشتری های كتابخوان خودش روشن نگهداشته است.
كتاب فروشی اسلامیه را سید محمدعلی كتابچی در سال ۱۲۸۰ ه.خ در تیمچه حاجب الدوله بازار تهران راه انداخت؛ اما بعد از این كه كتاب فروشی های تیمچه حاجب الدوله آن جا را ترك كردند، فرزند او كتاب فروشی را در مكان وزارت دارایی سابق در ناصرخسرو راه انداخت. اما در زمان رضاشاه كه می خواستند آن جا وزارت دارایی را تأسیس كنند، او كتاب فروشی را به باب همایون منتقل كرد. بعد از مدتی، فرزند سید محمدعلی كتابچی-سید احمد كتابچی-كتاب فروشی كنونی را در خیابان پانزده خرداد خریداری كرد و كتاب فروشی اسلامیه تا كنون در این جا پابرجاست. در ابتدا عنوان این كتاب فروشی «كتاب فروشی علمی اسلامیه» بود، اما چون دو برادر با یك دیگر شریك بودند، بعد از جدا شدنشان از یكدیگر، عنوان «علمی اسلامیه» برای یك برادر ماند و برادر دیگر نیز «اسلامیه» را انتخاب كرد. سال ۱۳۰۰ ه.خ نیز در كنار كتاب فروشی اسلامیه، انتشارات اسلامیه راه اندازی شد. كتاب ها اوایل از بمبئی و پاكستان وارد می شد؛ اما بعد با ظهور چاپ سنگی، قرآن و ادعیه را در چاپخانه اسلامیه منتشر می كردند تا این كه بعدها كتاب ها با دستگاه های افست منتشر شدند.
خانواده كتابچی شغل كتابفروشی داشتند و در سال ۱۲۸۰ش كتابفروشی اسلامیه را برای توزیع كتب شیعی تأسیس كردند؛ اما محمدعلی كتابچی در كنار فروش كتاب، به دلیل علاقه به نشر كتاب‌های مذهبی، چاپخانه اسلامیه را در سال ۱۳۰۰ش تأسیس كرد. بعدها فرزندان او سید احمد و سیدجلال اداره این مجموعه را به عهده گرفتند.
از روز اول خانواده‌ی كتابچی یا به قول نوشته‌ی بالای سردر انتشارات اسلامیه، «اخوان كتابچی‌ها»، مالك قدیمی‌ترین كتابفروشی فعال تهران بوده‌اند و تا همین چند سال قبل هم سیدجلال كتابچی امیدوار بود تا با همكاری بردار و برادرزاده‌هایش، این كتابفروشی را در آینده نیز به همین روش بتواند حفظ كند تا این ریشه‌ی فرهنگی قطع نشود اما به نظر می‌رسد این آرزو چندان نمی‌تواند دوام بیاورد.
از سوی دیگر با وجود این كه كتابفروشی اسلامیه در طول سال‌های گذشته به عنوان «فعال‌ترین كتابفروشی تهران» شناخته شده و بارها نسبت به آن تاكید شده است، به نظر می رسد هنوز این كتابفروشی در فهرست آثار ملی هم به ثبت نرسیده است.
جالب اینجاست كه با همه اوضاع غیر مطلوب در بازار كتابفروشی سید جلال كتابچی می‌گوید همچنان می‌خواهد چراغ این مغازه را روشن نگهداری چون كتابفروشی اسلامیه این روزها بیشتر از اینكه برایش حكم محلی برای كسب درآمد باشد یك یادگاری است، یادگاری‌ای كه نسل به نسل به او رسیده است.«من خودم فرزند ندارم ولی دو برادرزاده دارم كه هر دو مهندس هستند و در حال حاضر در این مغازه با ما همكاری می‌كنند شاید برای بعد از من.»
نحوه دسترسی به كتابفروشی اسلامیه
آدرس:تهران – خیابان ۱۵ خرداد – نرسیده به چهارراه سیروس
