خانه كوچه هفت تن بازار تهران

خانه كوچه هفت تن بازار تهراناز عمارتهای تاریخی بازار تهران می باشد كه ساخت آن به دوره قاجاریه باز می گردد. خانه قدیمی «كوچه هفت تن بازار تهران» كه معماری آن از نمونه های نادر بناهای بر جای مانده از دوره قاجار است به شماره ثبت ۱۰۴۱۴ در فهرست آثار ملی كشور جای گرفته است.

وجود عناصر معماری اصیل ایرانی نظیر بادگیر، ارسی ها، قوس های ایرانی و … و نظم فضایی و پیچیدگی و در عین حال سنجیدگی قرارگیری فضاها در ساختمان و در كنار آنها بهره گیری از عناصر تزئینی معماری ایرانی و در نهایت آمنیختگی معماری با معماری نئوكلاسیك اروپایی از جمله ویژگی های مهم خانه كوچه هفت تن بازار تهران محسوب می شود.

در متون و اسنادی كه در ارتباط با آثار تاریخی تهران وجود دارد، نشانی از خانه مورد نظر یافت نشد و اشاره ای به بانی و سازنده آن نیز نرفته است و در نقشه های سال ۱۳۰۹ و ۱۲۷۵ هجری قمری شهر تهران كه به عنوان اسنادتاریخی این شهر می توان به آن رجوع كرد نیز نشانی از عمارت مذكور وجود ندارد.
اما این موضوع شاید بدلیل عدم انتساب عمارت به یكی از افراد سرشناس زمان خود بوده و در مقایسه با سایر ابنیه ای كه در روی نقشه با نام مشخص گردیده، از اهمیت كمتری برخوردار بوده است. ساخت آن در اواخر دوره قاجار و بعد صورت گرفته است.

بنای این خانه شامل سه طبقه است، در زیر زمین تناسب ۲۳*۱۲ وجود دارد كه بدین ترتیب مساحت زیر زمین بنا ۲۷۶ متر مربع است و طبقه همكف ۱۸*۱۲ متر كه مساحت زیربنای این طبقه ۲۱۶ متر مربع و در طبقه اول نیز تناسب طبقه همكف تكرار می شود، منهای مساحت تالار مركزی بنا كه در طبقه اول از مساحت زیر بنا كسر می گردد(۵۰ متر مربع) كه بدین ترتیب، مساحت كل زیر بنا ۷۱۸ متر مربع خواهد بود.

فرم كلی پلان بنا مستطیلی شكل است كه در امتداد شرقی غربی گسترش یافته و در مركز بنا، ایوانی بیرون آمده طراحی شده و در دو سوی شرقی و غربی بنا شاهد دو گوشواره هستیم و همانند سایر بناهای این دوره ورود به تالار مركزی ساختمان از دو گوشواره مذكور، میسر است و پس از ورود به این فضاهای حدفاصل به تالار مركزی راه می یابیم. دسترسی به طبقه اول بنا از منتهی البه جنوب شرقی گوشواره شرقی بواسطه پلكانی باریك، امكان پذیر است.
تناسب فضاهای موجود در زیر زمین بنا، تابعی از فضاهای طبقه همك است و به نتیجه در این طبقه نیز شاهد فضای تالار در مركز بنا و فضاهای جانبی در كنار آن و علاوع بر اینها حضوخانه ای در غرب این طبقه واقع است.

این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۴۱۴ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس : خیابان ۱۵ خرداد غربی، بازار بزرگ تهران، امتداد جنوبی چهار سوق بزرگ، ضلع شرقی راسته بازار مسگرها، كوچه هفت تن