مراسم كوله چوارشه مه كردستان یا همان جشن چهارشنبه سوری در كردستان با توجه به گذر زمان دست‌خوش تغییرات قرارگرفته و بسیاری از رسوم آن فراموش شده‌است. بیرون رفتن از خانه از مهم‌ترین و رایج‌ترین رسم‌های مربوط به این جشن در این استان است. در این روز اگر هوا مساعد باشد برخی مردم دسته‌دسته به سوی دشت و صحرا می‌روند و هنگام برگشتن تعدادی سنگریزه (معمولا چهار عدد) جمع و در حال حركت آنها را از روی شانه‌های خود به پشت سر پرتاب می‌كنند.
همچنین رسم بر این بوده مردم هنگام برگشت به خانه، تعدادی سنگریزه (معمولا چهار عدد) جمع كرده و در حال حركت از روی شانه‌های خود به پشت پرتاب كنند.كوله چوارشه‌مه یا چهارشنبه‌سوری در كردستان رسم‌و‌رسوم خاص خودش را دارد. هرچند در اینجا نیز مانند تمامی ایران آتش روشن می‌كنند، از روی آن می‌پرند و به شب‌نشینی در كنار اقوام می‌پردازند. اما تفاوتی كه با سایر شهرها دارد این است كه به جای ترقه و فشفشه، جاروهای كهنه را آتش می‌‌زنند.
رفتن كنار چشمه‌ها و رودها
كردستانی‌ها رسم‌های جالبی درچهارشنبه‌سوری دارند. هنوز در برخی از روستاها برخی افراد پیش از طلوع آفتاب كنار جوی‌های آب روان یا رودخانه‌ها و چشمه‌ها می‌روند و به آب نگاه می‌كنند. در گذشته رسم بوده در این روز، زنان كوزه‌ای سفالی تازه خریده‌شده را برای نخستین بار با آب چشمه پر كنند و بعد ۳ بار از روی آن بپرند. سپس ناخن‌ها و چند تار موی سر بچه‌های خود را قیچی كنند و در آب جاری بیندازند. همچنین زنان پس از انجام این كارها اندكی سرمه به چشم می‌كشیدند و بعد به روستا می‌رفتند و آب كوزه را بین همسایگان تقسیم می‌كردند.
روشن‌كردن آتش
افروختن آتش در كردستان مانند سایر نقاط كشور متداول است، اما تفاوت‌هایی نیز داردو این خاصه مراسم كوله چوارشه مه كردستان می باشد . در گذشته جوانان شهرها و روستاهای این استان به صحرا می‌رفتند هیزم و بوته جمع می‌كردند و آن را روی پشت‌بام‌ها و حیاطها می‌افروختند و از روی آنها می‌پریدند. همچنین رسم بوده داخل كوزه سفالی آتشی بیفروزند و مقداری اسپند در آن بریزند. بعد از این كار، كوزه را بیرون از خانه قرار می دادند. كسی كه كوزه را در بیرون خانه می‌گذاشت، نمی‌بایست به پشت سر نگاه می‌كرد.
در روستاهای شهرستان بیجار رسم است اسپند به آتش اضافه می‌كنند. در گذشته در سنندج جارویی كهنه را در كوزه‌ای گلی و لب‌شكسته می‌گذاشتند كه بعد از سوختن جارو، كوزه را جلوی در منزل می‌شكستند.
اسپند دودكردن از رسوم متداول چهارشنبه‌سوری در كردستان است. در طول اجرای جشن مردم به دودكردن اسپند مشغول می‌شوند. همچنین رسم است كه مقداری پیاز، چند جفت جوراب و چند ظرف شكسته نیز بیرون می‌ریزند.
در منطقه بیجار عروسكی درست‌شده از پارچه رنگی را به بیرون خانه می‌برند. آنها معتقدند این عروسك بلاگردان خانواده در سال جدید خواهد بود.
شكستن كوزه
یكی دیگر از مواردی كه در فرهنگ چهارشنبه‌سوری كردستان موثر است شكستن كوزه در چهارشنبه‌سوری است.
قاشق‌زنی
قاشق‌زنی رسم متداول چهارشنبه‌سوری در كردستان بود. در این رسم دخترها و پسرهای جوان چادری بر سر و روی خود می‌كشیدند تا كسی آنها را نشناسد، سپس در خانه دوستان و همسایگان می‌رفتند و صاحب‌خانه‌ها در كاسه آنها شیرینی، شكلات ، نقل و پول می‌ریختند.
فال‌گوشی و گره‌گشایی
فال‌گوشی و گره‌گشایی هم از دیگر رسم‌هایی است كه در فرهنگ چهارشنبه‌سوری كردستان وجود دارد. در این رسم دختران جوان نیت می‌كردند و پشت دیواری می‌ایستادند و به سخن رهگذران گوش می‌دادند. بعد از آن با تفسیر این سخنان پاسخ نیت خود را می‌گیرند.
بازی تخم‌مرغ‌شكنی
شكستن تخم‌مرغ یكی از رسم‌ها و بازی‌های شب چهارشنبه‌سوری در كردستان است. در این بازی افراد با گرفتن تخم‌مرغ پخته و رنگ‌شده‌ای در مشت‌های خود، بازی را آغاز می‌كنند. در ادامه سر تخم‌مرغ‌ها را با ضربه كوچكی به هم می‌كوبند. تخم‌مرغ هر كسی كه شكست، بازنده بازی است و باید تخم‌مرغ را به فرد برنده بدهد.
شال‌اندازی
یكی از رسم‌های قدیمی چهارشنبه‌سوری در كردستان شال‌اندازی بود. در این استان اغلب جوانان از بالای پشت‌بام شالی بلند را به درون خانه‌ها آویزان می‌كردند و از صاحب‌خانه‌ها هدیه می‌گرفتند. این كار بعد از افروختن آتش روی پشت‌بام‌ها انجام می‌شد.
رفتن به دباغ‌خانه
در سنندج تا چندی پیش، زنان شهری به دباغ‌خانه می‌رفتند و مقداری از آب بدبوی آن را به دست و صورت خود می‌مالیدند. حتی مقداری از این آب بدبو را به خانه برده و در گوشه و كنار اتاق‌ها و راهروها می‌پاشیدند؛ زیرا اعتقاد داشتند كه كثیفی و پلیدی جز با پلیدی از بین نمی‌رود
