مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ مربوط به هزاره اول است و در شهرستان شاهین دژ، روستای بی بی كند واقع شده است. مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۳۲۴ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ یكی غار تاریخی بسیار زیبا هست كه مربوط به هزاره اول هست. با توجه به طبیعت زیبای اطراف، مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ از مناطق دیدنی شهرستان شاهین دژبه شمار می‌آید. ولی بعلت مسافت زیاد و شوسه و مالرو بدون مسیر عده كمی از این بنای تاریخی قدیمی دیدن می‌كنند.
دست كند روستای بی بی كند بی شك یكی از جاذبه های گردشگری معروف شهر شاهین دژ به شمار می آید. این دست كند در فاصله ی ۱۶ كیلومتری شمال غرب شاهین دژ و در روستای سرسبز بی بی كندی قرار گرفته است. این دست كند با توجه به سفال های تاریخی كشف شده در محوطه اطرافش مربوط به هزاره اول(دوره ایلخانی ) است و سال ۸۱ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این دست كند در روستایی از دهستان محمودآباد بخش مركزی، شهرستان شاهین‌دژ، آذربایجان غربی در شمال غرب شاهین‌دژ قرار دارد. زبان گفتاری مردم این روستا كردی سورانی با لهجه مكریانی است. این دخمه تاریخی كه قدمت چندین هزار ساله دارد، در بالای كوهی قرار گرفته‌است دارای سه طبقه از كف زمین و ۵ اتاق تو در تو است كه توسط تونلی به هم وصا هستند همچنین پنجره ها و طاقچه هایی در این اتاق ها حجاری شده است .ستونهای كنده شده از سنگ در قسمت جلوی دخمه وجود دارد كه با ظرافت خاصی كنده‌كاری شده و به آن شكل داده شده‌است.
مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ در دل كوه كنده شده كه بیشتر برای جلوگیری از هجوم اقوام مختلف و در واقع پناهگاهی برای مردم یا حاكم آن دیار بوده این غار دارای یك ورودی بزرگ به شكل ایوان ( سرپناه اولیه ) است. امروزه ۳ طبقه از غار از كف زمین باقی است.كه به صورت اتاق به یكدیگر متصل اند. داخل این ایوان یك چشمه آب سرد نیز وجود دارد و در طبقه آخر آب از بالای كوه و با استفاده از آبراه باریك به داخل اتاق هدایت می شود
مجموعه صخره ای بی بی كند شاهین دژ در بالای كوهی قرار گرفته و دارای دو اتاق و همچنین سوراخهایی هست كه به‌عنوان پنجره از آن استفاده می‌شده است. ستون های كنده شده از سنگ در قسمت جلوی دخمه می‌باشند كه با ظرافت خاصی كنده‌كاری شده و به آن ها شكل داده شده‌است.
روستائیان بی بی كند از گذشتگان دور به این مجموعه منحصر به فرد بهم پیوسته با الهام از داستان شیرین و فرهاد و كندن كوه ،به این دست كند تاریخی غارفرهاد می گویند. زمان ساخت آن دقیقاً معلوم نیست و اهالی منطقه این دست كند را به زمان های بین ۳۰۰۰ و ۳۵۰۰ سال قبل نسبت می دهند. این مجموعه در دل كوه كنده شده كه بیشتر برای جلوگیری از هجوم اقوام مختلف و در واقع پناهگاهی برای مردم یا حاكم آن دیار بوده است.
شاهین دژ از لحاظ جغرافیایی در جنوب شرقی آذربایجان غربی واقع گردیده كه از شمال وشمال غربی به شهرستان میاندوآب , از غرب به شهرستان بوكان واز شرق به شهرستان تكاب و روستاهای تابعه مراغه وقره آغاج هشترود از جنوب استان كردستان محدود است.
