ورزشگاه آزادی تهران (ورزشگاه آریامهر پیشین) ورزشگاه ملّی ایران است. این ورزشگاه برای میزبانی بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ كه در تهران برگزار می‌شد ساخته شد.ورزشگاه آزادی تهران در واقع بخشی از مجموعهٔ ورزشی آزادی است؛ كه بازیهای خانگی تیم ملی فوتبال ایران و همچنین دو تیم بزرگ پایتخت‌نشین استقلال و پرسپولیس در این ورزشگاه برگزار می‌شود.طبق گزارشی كه در مهرماه سال ۱۳۹۲ در بلیچر رپورت منتشر شد، ورزشگاه آزادی در میان ۲۰ ورزشگاه برتر جهان جای گرفت. همچنین این ورزشگاه برای مدت زیادی در رسانه‌های مطرح جهان از جمله گاردین به‌عنوان یكی از بزرگ‌ترین ورزشگاه‌های جهان مطرح بود.
ورزشگاه آزادی تهران، از نظر استانداردها و ضوابط كنفدراسیون فوتبال آسیا، دارای نمره A- است.ورزشگاه آزادی، با معیارهای بین‌المللی و برای بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ با مساحت ۱۴۱٬۰۰۰ متر مربع در مجموعه ورزشی آزادی ساخته شد. طراحی و ساخت این ورزشگاه را عبدالعزیز فرمانفرماییان به عهده گرفت و در تاریخ ۲۶ مهر ۱۳۵۰ گشایش یافت. و در ۱۰ شهریور ۱۳۵۳ و همزمان با بازیهای آسیایی سال ۱۹۷۴ (میلادی) تهران رسماً بازگشایی شد.این ورزشگاه پیش از انقلاب آریامهر خوانده می‌شد و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران آزادی نام گرفت.
تعمیر و بازسازی
در بازسازی ورزشگاه یكصد هزارنفری كه توسط شركت سیمان رزین انجام گردید، كه از تاریخ خردادماه سال ۱۳۸۱خ لغایت خرداد ماه سال ۱۳۸۲خ بطول انجامید سكوهای طبقه اول بطور كامل عایق‌كاری گردید و رختكن‌های موجود بازسازی شد.
مجموعه ورزشی آزادی
ورزشگاه آزادی، بخشی از مجموعه ورزشی آزادی است. این مجموعه ورزشی هم‌اكنون با دارا بودن سالن‌های چند منظوره، سالن دوازده هزار نفری و دریاچه مصنوعی یكی از بی‌نظیرترین مجموعه‌های ورزشی خاورمیانه و آسیا میباشد. این مجموعه در آغاز با نام مجموعه ورزشی آریامهر تهران جهت برگزاری بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ (سال ۱۳۵۳) ساخته شد و در دهم شهریور همان سال گشایش یافت. پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ خورشیدی، به مجموعه ورزشی آزادی تهران تغییر نام داد.
مراسم گشایش
نخستین مسابقه فوتبال كه در این ورزشگاه برگزار شد، بازی دوستانه بین دو تیم پرسپولیس و كروزیرو در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۵۰خ بود كه با پیروزی چهار بر دو كروزیرو به پایان رسید. توستائو نخستین گلزن و صفر ایرانپاك نخستین گلزن ایرانی این ورزشگاه بود. عارف در بین دو نیمه مسابقه به اجرای برنامه پرداخت.
نخستین بازی دو تیم ایرانی در این ورزشگاه در تاریخ ۲۵ خرداد ۱۳۵۲ بین دو تیم پاس تهران و عقاب تهران از سری مسابقات جام اتحاد برگزار شد كه با دو گل حسین كازرانی و اكبر مالكی تیم پاس تهران این بازی را با برد پشت سر گذاشت. بعد از این بازی و در فینال بازیهای جام اتحاد دو تیم تاج تهران و پرسپولیس تهران در همین ورزشگاه به مصاف هم رفتند كه تاجی‌ها با گل دقیقه ۳ مسعود مژدهی اولین دربی در ورزشگاه آزادی را با برد پشت سر گذاشتند. و اولین تیمی شدند كه قهرمانی را در این ورزشگاه جشن گرفتند.
مشخصات
زمین بازی ورزشگاه از چمن طبیعی و اطراف چمن یك پیست دو و میدانی در هشت ردیف از جنس تارتان قرار دارد و در قسمت غربی ورزشگاه و ضلع جنوب جایگاه ویژه، جایگاه گزارشگران صدا و سیما و در جنب راست این محل جایگاه خبرنگاران با ظرفیت ۸۵ نفر ساخته شده‌است.
ایمنی
زمان تخلیه برای ورزشگاه ۱۱ دقیقه محاسبه شده‌است. تونل‌ها و راهروهای ورزشگاه به گونه‌ای پیش‌بینی شده‌اند كه وسایل نقلیه مانند آتش‌نشانی، تمیزكاری و همچنین كانتینرهای مخصوص تلویزیون می‌توانند در هنگام لزوم تا نزدیك جایگاه بیایند.
گنجایش
گنجایش این ورزشگاه ۷۸٬۱۱۶ صندلی است. تا پیش از نصب صندلی در ورزشگاه، گنجایش این ورزشگاه ۱۰۰ هزار نفر بود؛ اما پس از نصب صندلی و اعلام تعداد دقیق صندلی‌ها، گنجایش اسمی ورزشگاه به ۷۸٬۱۱۶ نفر كاهش یافت.
زمین شماره ۲ و ۳ آزادی
در كنار ورزشگاه آزادی دو زمین چمن فوتبال قرار دارند كه با نام‌های زمین شماره ۲ و ۳ شناخته می‌شوند. این دو زمین چمن، مخصوصاً زمین شماره ۲ تا مدت‌ها محل تمرین تیم‌های ملی فوتبال ایران و تیم‌های باشگاهی از جمله استقلال و پرسپولیس بوده‌اند.
طراحی و معماری
معمار و طراح این ورزشگاه عبدالعزیز فرمانفرمائیان است، طرح وزشگاه براساس دید كامل برای همه تماشاچیان در نظر گرفته شده‌است بطوریكه بیشترین دید تماشاچی از مركز زمین در شمال و جنوب ۱۳۶ متر و در شرق و غرب ۱۲۶ متر است.
ورزشگاه آزادی
نام كامل ورزشگاه آزادی تهران
محل تهران – ایران
شروع ساخت ۱۳۵۰ (گشایش ۲۶ مهر ۱۳۵۰)
تأسیس ۱۰ شهریور ۱۳۵۳ (۴۴ سال پیش)
بازیهای آسیایی ۱۹۷۴
(بازگشایی غیررسمی در ۲۷ اسفند ۱۳۵۰[۱])
بازسازی ۱۳۸۲–۱۳۸۱
مالك وزارت ورزش و جوانان
گرداننده مجموعه ورزشی آزادی تهران
نوع زمین چمن
طراح عبدالعزیز فرمانفرمائیان
گنجایش ۷۸٬۱۱۶ (از ۲۰۱۶)[۲]
۸۴٬۴۱۲ (۲۰۱۲–۲۰۱۶)[۳]
۹۵٬۲۲۵ (۲۰۰۳–۲۰۱۲)
۱۰۰٬۰۰۰ (۱۹۷۳–۲۰۰۳)
ركورد (۱۲۸/۰۰۰ نفر)
مستاجرها استقلال
پرسپولیس (۱۳۵۲–اكنون)
خانه تیم ملی فوتبال ایران (۱۳۵۴–اكنون)
ابعاد زمین ۱۱۰ متر در ۷۵ متر
