ورزشگاه تختی تهران پنجمین ورزشگاه بزرگ ایران با گنجایش ۳۰۱۲۲ نفر میباشد كه در شرق تهران جای گرفتهاست. این ورزشگاه میزبان بازیهای خانگی نفت تهران و راهآهن در سالهای حضورشان در لیگ برتر ایران بود و تیمهای ردههای سنی پایین ایران كه برخی بازیها را در آن برگزار میكنند. ورزشگاه تختی با نام ورزشگاه فرح برای میزبانی بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ در دوره پادشاهی محمدرضا شاه پهلوی ساخته شد و پس از انقلاب اسلامی به ورزشگاه تختی تغییر نام داد. این ورزشگاه بخشی از مجموعه ورزشی تختی تهران است.
ورزشگاه تختی در سالهای دور تنها ورزشگاه سرپوشیدهٔ ایران بهشمار میرفت و در هنگام ساخت خود از پیشرفتهترین ورزشگاههای دنیا قلمداد میشد.این ورزشگاه پیش از انقلاب ایران، به افتخار فرح پهلوی، ورزشگاه فرح تهران خوانده میشد. ورزشگاه ۳۰ هزار نفری برای مسابقات آسیایی تهران با طراحی مهندس مطرح ایرانی جهانگیر درویش با الهام از ورزشگاه المپیك مونیخ ساخته شد. همچنین ورزشگاه بر اساس تاج فرح و از روی نقشهٔ تاج فرح ساخته شدهاست؛ و جایگاه تماشاگران آن بر اساس طرح این تاج ساخته شد.مجموعهٔ ورزشی تختی تهران هماكنون با دارا بودن سالنهای متعدد، ورزشگاه سرپوشیده و پیست دوچرخهسواری پس از مجموعه ورزشی آزادی تهران دومین مجموعهٔ ورزشی از نظر امكانات در سراسر ایران به حساب میآید.
تقریباً دو سال پس از پایان و افتتاح ورزشگاه مونیخ كه برای برگزاری بازیهای المپیك بینالمللی ۱۹۷۴ در سال ۱۹۶۸ در مجله آلمانی Baucn und wohncn مقالهای در مورد اسكلت پوششی كابلی تحت عنوان ورزشگاه سی هزار نفری در تهران چاپ شد.در خرداد ماه ۱۳۴۵ طبق دستور فرح پهلوی معمار جهانگیر درویش (با توجه به فعالیتهای ایشان كه در زمینه معماری اسكلتهای بخصوصی در ایتالیا داشتند) مشغول طرح ورزشگاه سی هزار نفری شدند.[۲] ورزشگاه مذكور كه در قسمت شرق تهران قرار دارد، نخستین مجموعهای است كه برای پوشش وسیع آن از سیستم كابلی استفاده شدهاست. طرح جامع ورزشگاه، معماری ورزشگاه و پوشش آن توسط جهانگیر درویش طراحی شد. محاسبات پوشش فضا توسط فرانسویها (شركت B.E.T.CETAC) و مدلسازی سیستم كابلی در دانشگاه ساری(Surrey) انگلستان و پلی تكنیك لندن انجام گرفت و سپس اجرای آن پوشش_كه در ایران تازگی داشت_توسط مهندسان و كارگران الجزایری، كه برای فرانسویها كار میكردند به مرحله اجرا درآمد. در مورد ورزشگاه فرح (تختی)، درویش نوآوریهای زیادی را چه در سامانه پوشش كششی وچه در استخوانبندی بتنی طراحی كرده و به اجرا درآورده كه در مقایسه با سایر ورزشگاههای خارج از كشور میتوان گفت جزئیات جالب و تازه تری دارد.
امكانات ورزشی مجموعه
در این مجموعه، ورزشهایی نظیر دو و میدانی، دوچرخه سواری و تنیس انجام میشود. همچنین، در سالنهای چند منظوره مجتمع ورزشی فعالیتهای نظیر بدنسازی (خانمها و آقایان)، والیبال، بسكتبال، فوتبال و ژیمناستیك به صورت آموزشی انجام میشود. برای خانمها این كلاسها فقط در تابستان دایر است. زمین چمن فوتبال نیز با گنجایش ۳۰۱۲۲ نفر برای مسابقههای رسمی، ۱۲ زمین خاكی، و ۶ زمین چمن برای بازیهای محلی، چمن مصنوعی و استخر و سونا در نظر گرفته شدهاست.
مواردی كه باعث اجرای این طرح گردید
الف: نیاز شهر تهران در سال ۱۳۵۴ كه بانوان بهطور اختصاصی در آن فعالیت ورزشی داشته و در آینده برای بهرهبرداری ورزشی وسیعتری قابل استفادهاست
ب: ایجاد استخوان بندی ساختمانی كه مطابق با تازهترین تكنیكها و مصالح و ادامه فعالیتهای آرشیتكی در خارج از ایران باشد
پ: پیشبینی ورزشگاه در مجموعهای كه برای فعالیتهای مختلف ورزشی شهر تهران برای سالهای آینده قابل استفاده باشد
در مورد طرح ورزشگاه ورزشی تختی پس از آزمایش مشخصات محاسبات روی مدل مقادیر مصالح حدوداً كمتر از ۳ درصد تغییر كرد كه اجرای آن ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۲ طول كشیده كه نما و طرح از كشور ایتالیا و ساخت این ورزشگاه توسط فرانسوی میباشد.
۱- ایده كلی طرح ورزشگاه به صورت نعل اسبی طرح شدهاست بطوری كه تمام تماشاگران در یكطرف و پشت به غرب قرار گیرند و در قسمت شمال و جنوب هم با حداقل جا ادامه پیدا كند.
علت اساسی وقت برگزاری حداكثر مسابقات از ساعت ۲ بعدازظهر به بعد بود كه تمام بینندگان مسابقه تا آنجا كه ممكن است در شرایط مساوی و خلاف نور خورشید قرار گیرند. از طرف دیگر این راه حل امكان خواهد داد كه برای نمایشهای ملی و نمایشهای در شب از جهت شرق زمین اصلی مسابقات به عنوان یك صحنه عظیم استفاده شود.
۲- برای جایگاه بینندگان همانطور كه هدف اساسی طرح بود پوششی كه تقریباً بیش از ۳/۲ (دوسوم) سطح جایگاه را سایه بگیرد با پوششی كابلی طرح شد.
پوشش سقف
شكل هندسی استخوان بندی پوشش به صورت یك زین اسب میباشد.
پوشش از یك طرف متصل به كناره صلب بتنی ورزشگاه و از طرف دیگر توسط یك كابل مركب به عنوان كناره داخلی غیر صلب مهار شدهاست.
۳- دو طرف كابل كناره در دو نقطه قرینه نسبت به محور عرضی ورزشگاه به فاصله ۲۳۵ متر از یكدیگر و هر كدام در ارتفاع ۷۰و۷۱ متر مهار شدهاند.