مسجد جامع نهاوند: گنجینه ای از تاریخ و معماری در قلب ایران
مقدمه
مسجد جامع نهاوند، نگینهای درخشان در تاریخ و معماری ایران، با قدمتی كه به دوره سلجوقیان باز میگردد، در شهر نهاوند در استان همدان واقع شده است. این مسجد با شكوه، كه در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده، یادگاری ارزشمند از دوران طلایی معماری اسلامی در ایران است.
مسجد جامع نهاوند در سمت شمال میدان قیصریه شهر نهاوند و بر روی دامنه تپهای مشرف بر شهر واقع شده است. بنای مسجد به شكل مربع مستطیل میباشد كه طول آن ۱۷ و عرض آن ۱۲ متر است و از سه فرشانداز تشكیل شده است كه فرشانداز میانی از فرشاندازهای طرفین عریضتر است. طاق و گنبد مسجد بر روی چهار ستون قطور استوار شده و سقف با سه گنبد همارتفاع پوشیده شده است. مصالح عمده در ساخت این مسجد را آجر با ملاط گچ و خاك تشكیل میدهد و همین امر سبب شده است تا مسجد جامع از سادگی ویژهای برخوردار شود. این مسجد در دوره سلجوقیان بنا شده و كتیبه سنگی كوچكی كه تنها عنصر تزئین مسجدجامع نهاوند میباشد، این امر را تصدیق مینماید.
كاربری
مسجد جامع نهاوند علاوه بر اینكه مكانی برای عبادت و راز و نیاز است، در طول تاریخ به عنوان مكانی برای اجتماعات و رویدادهای مهم نیز مورد استفاده قرار میگرفته است. این مسجد در دورههای مختلف، محل برگزاری درس و بحث، جلسات علمی و فرهنگی و همچنین پناهگاهی برای مردم در زمان ناامنیها بوده است.
وضعیت فعلی
مسجد جامع نهاوند در حال حاضر به عنوان یكی از مهمترین جاذبههای گردشگری شهر نهاوند شناخته میشود. این مسجد هرساله پذیرای گردشگران و زائران بسیاری از سراسر ایران و جهان است.
اهمیت
مسجد جامع نهاوند به عنوان یكی از قدیمیترین مساجد ایران، از نظر تاریخی و فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مسجد همچنین نمونهای ارزشمند از معماری دوره سلجوقیان است و از نظر هنری و زیباییشناسی نیز دارای ارزش بالایی است.
حفاظت و مرمت
با توجه به قدمت و ارزش تاریخی مسجد جامع نهاوند، حفظ و مرمت این بنا از اهمیت بالایی برخوردار است. در طول سالهای اخیر، اقدامات متعددی برای مرمت و بازسازی این مسجد انجام شده است. با این حال، همچنان نیاز به انجام اقدامات بیشتری برای حفظ و نگهداری این بنای تاریخی ارزشمند وجود دارد.
جاذبههای گردشگری
علاوه بر خود مسجد، جاذبههای گردشگری دیگری نیز در اطراف مسجد جامع نهاوند وجود دارد. از جمله این جاذبهها میتوان به بازار تاریخی نهاوند، حمام حاجی بابا، امامزاده پیر و تپه باستانی گبری اشاره كرد.
مسجد جامع نهاوند، با قدمت دیرینه و معماری باشكوه، یادگاری ارزشمند از تاریخ و تمدن ایران است. حفظ و نگهداری این بنای تاریخی وظیفهای همگانی است و همه باید برای حفظ این میراث فرهنگی تلاش كنیم.