از جاهای دیدنی و تاریخی كرمان كه متاسفانه به آن رسیدگی نمی شود كاروانسرای كوزه گران كرمان است كه در بازار میدان قلعه كرمان، قرار دارد كه دارای ده حجره می باشد. از آنجا كه در كاروانسرای كوزه گران، لحاف دوخته می شد به نام كاروانسرای لحاف دوزها نیز معروف می باشد. كاروانسرای لحاف دوزهای كوزه گران كرمان در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۰ هجری شمسی به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
قدمت كاروانسرا، به اواخر دوره قاجار و نزدیك به ۱۰۰سال می رسد. كاروانسرای كوزه گران در دوره قاجار توسط استادكاران كرمانی احداث‌شده است.این كاروانسرا از لحاظ سبك معماری با دیگر كاروانسراها متفاوت می باشد و در حال حاضر نسبت به دیگر كاروانسراهای شهر، جدیدتر می باشد.
این كاروانسرا از جمله كاروانسراهایی است كه در دل بازار كرمان قرار گرفته و مانند خیلی از كاروانسراهای عصر قاجاریه دارای دو درب بزرگ بوده است. در واقع دربی كه منتهی به كوچه میدان اصلی بازار یعنی میدان قلعه بوده، برای ورود كالا و خدمات به كاروانسرا مدنظر گرفته شده و درب دوم كه به بازار راه دارد به منظور تردد به بازار طراحی شده است. در حقیقت وجود درب ها، جهت آسایش و راحتی حال تاجرها و مسافرانی كه قصد عبور از راه پر پیچ و خم بازار را نداشتند ساخته شده، تا آن ها مجبور نباشند كالاهای خریداری شده را از مسیر بازار به بیرون شهر ببرند .بنا متشكل از ده‌ها حجره است كه به‌صورت دوطبقه و شكیل روی‌هم بناشده‌اند و سقف حجره‌های بالایی گنبه ای شكل است.
در ساخت این بنا از خشت‌های گود خشت‌مال‌هایی استفاده‌شده است كه دقیقا در پشت كاروانسرا قرار دارد، خشت هایی كه مربوط به آن دوره است. هم چنین درب های بزرگ چوبی در تزئین كاروانسرا به كار گرفته شده است.
در حال حاضر، آنچه از این بنای تاریخی به چشم می خورد، اینست كه درهای حجره همچنان همان درهای قدیمی می باشد كه چند متر از سطح زمین فاصله دارند و بر در بیشتر حجره ها، قفل های قدیمی زده شده كه گواه بر فراموشی كسب و كار در این بازار است.
هم چنین وقتی به میانه بازار قلعه می رسیم در چوبی بزرگی را نظاره گر می شویم كه بر روی آن نام كاروانسرای كوزه گران نوشته شده و شاید این نوشته تنها نشانی از هویت این كاروانسرای تاریخی باشد كه باقی مانده است. ،كه مناسفانه این در ۱۰۰ ساله وضعیت مناسبی ندارد.كاروانسرای كوزه گران كرمان بنایی تاریخی است كه در صورت مرمت می‌تواند سالانه گردشگران فراوانی را به خود جذب كند و چرخ گردشگری استان را بچرخاند اما متأسفانه این بنا مدت‌هاست به حال خود رهاشده و اطراف این كاروانسرا محل سكونت معتادان شده است.
مجاور همین بنا اتاق‌ها و شبه خانه‌هایی نیمه ویرانی وجود دارد كه به مركز تجمع معتادان تبدیل‌شده است و شرایط بسیار نامساعدی را در مركز گردشگری شهر كرمان ایجاد كرده است. كاروانسرای كوزه گران یكی از زیباترین و منحصربه‌فردترین بناهای تاریخی در بازار كرمان محسوب می‌شود كه در صورت مرمت می‌تواند در توسعه صنعت گردشگری در بازار بسیار تأثیرگذار باشد اما مرمت و احیای این بنا به حمایت و حذف معتادان از این قسمت بازار و جذب سرمایه‌گذار نیاز دارد.
آدرس: كرمان – شهر كرمان، خیابان شاه
فاصله مكانی تا مركز كرمان: ۱٫۰ كیلومتر- فاصله زمانی تا مركز كرمان: ۵ دقیقه
