دلار گیلانی

دلار مخلوطی است از سبزی های معطر با مقداری نمك كه در گیلان آن را بجای نمك با میوه های ترش مثل گوجه سبز, پرتقال ترش, توت سرخ, سیب ترش و مخصوصا با خیار می خورند. همچنین مخلوطی از دلار با شكر و سركه با كاهو صرف می شود. ضمنا گوجه سبز ترش را در ظرفی بزرگ یا طشت می شكنند یا له می كنند با دلار مخلوط كرده و می خورند كه آلوچه دشكن نامیده می شود و بسیار خوشمزه است .گیلان از نظر تنوع غذاهای محلی نخستین استان ایران است. ۱۷۰ غذای محلی در گیلان پخت می‌شود. میرزاقاسمی، ترش تره، باقلاقاتوق، ماهی فویج، فسنجان، اناربیج، كولی غورابیج، سیر قلیه، گل در چمن و كال كباب از مهمترین غذهای محلی گیلان است. به عقیده كارشناسان آب و هوای مساعد و خاك مرغوب گیلان، آمادگی پرورش انواع خوراكی‌های طبیعی شامل: صیفی‌جات، میوه‌ها، حبوبات و غیره علت اصلی متنوع بودن غذاهای محلی گیلان است.

مرغ ترش، اناربیج، باقلاقاتوق، میرزاقاسمی و زیتون پرورده ۶ غذای محلی است كه در نوبت ثبت ملی است. یكی از عوامل اصلی بالابودن سن امید به زندگی در گیلان مصرف ماهی است. در سال ۱۳۹۲ سن امید به زندگی در گیلان ۷۵ سال بوده كه سه سال بیشتر از میانگین كشوری است.
الكساندر شودزگو (۱۸۰۴-۱۸۹۱) در كتاب سرزمین گیلان آورده‌است كه «مردم گیلان ماهی شور را بیشتر به عنوان چاشنی به كار می‌برند تا اینكه به عنوان یك ركن اساسی غذا. در سراسر سرزمین ایران تنها گیلان است كه گوشت گاو استفاده می‌شود و آن را در بازارها می‌فروشند. طیور همه جا فراوان است و مهارت آشپزهای این سامان حتی در دربار تهران از اشتهاری تام برخوردار است.» همچنین یاسنت لویی رابینو در اوایل قرن بیستم، در كتاب ولایات دارالمرز ایران در مورد غذاهای گیلانی نوشته است كه «غذای اصلی گیلانی‌ها عبارت است از چلو (برنج پخته با آب) و تكه‌ای ماهی شور. مردم مراكز بزرگ جمعیت در این منطقه نان مصرف نمی‌كنند.»