كلیسا و مسجد دیوار به دیوار هم یكی از جاذبه‌های گردشگری و میراث فرهنگی جنوب خوزستان است كه جلوه‌ای بارز از احترام متقابل پیروان ادیان الهی را به تصویر كشیده است. كلیسای قاراپت مقدس آبادان همجوار با مسجد امام موسی كاظم(ع) معروف به مسجد بهبهانی ها است و آبادان تنها مكانی است كه در آن كلیسا و مسجد دیوار به دیوار در همسایگی هم هستند و تصویری از احترام متقابل میان پیروان ادیان مختلف الهی و از زیباترین جلوه های گفت و گوی تمدن ها را به تصویر كشیده است. در واقع آبادان تنها نقطه ای از ایران است كه در آن كلیسا و مسجد همسایه هستند.
وقتی با دقت به گوشه و كنار خیابانها و مناطقی مثل زند و بریم آبادان نگاه بیندازید، می توان به وضوح بناهایی را دید كه نشان از وحدت اقوام ساكن آن داشته و دارد. ساكنانی كه با خوبی و خوشی در كنار یكدیگر زندگی می كنند و آئین های اعتقادی خود را نیز برپا می دارند.
زند نام خیابانی است در آبادان كه از قدیم الایام كلیسای سورقارپت (كارپت) در كنار مسجد امام جعفر صادق (س) گذر ایام را به نظاره نشسته است و آن را خیابان ادیان می خوانند. در شهر آبادان به طور مجموع چهار كلیسا توسط گروه اطلاعات و آمار خوزستان شناسایی شده كه متاسفانه تاكنون مشخصاتی از كلیسای قلب مسیح در اختیار این گروه پژوهشگر و یا سایران قرار ندارد.
كلیساهای شهر آبادان در مجموع دارای چهار هزار و ۷۱۰ متر مربع مساحت كل و دو هزار و ۵۱۰ متر مربع زیر بنا هستند، این كلیساها كه متعلق به مسیحیان آشوری، پروتستان و گریگوری آبادان بودند در گذشته توسط سه كشیش ۴۷، ۶۰ و۶۱ ساله، یك متولی ۴۳ ساله، یك خادم ۵۷ ساله و دو سرایدار ۳۰ و ۶۲ ساله اداره می شدند.
كلیسای سورت قاراپت آبادان، سال ۱۳۱۹ ساخته شده و اگرچه این كلیسا در زمان جنگ تحمیلی آسیب، از سوی ستاد بازسازی مناطق جنگزده مرمت شد و سال ۱۳۸۲به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این كلیسا اكنون یكی از جاذبه های گردشگری خوزستان و جاهای دیدنی آبادان است كه در سفر به این شهر نباید از دست داد. جهت بازدید از كلیسا بایستی از خادمان آن اجازه بخواهید كه اغلب با روی خوش پذیرای مهمانان هستند.
این كلیسا اولین كلیسای ارامنه آبادان در عصر حاضر محسوب نمی‌شود، بلكه پیش از احداث این كلیسا در آبادان دو كلیسای دیگر نیز وجود داشته‌اند: كلیسای كریستوفر، در منطقه بریم آبادان كه در سال ۱۹۲۸ میلادی (۱۳۰۶ هجری شمسی) احداث شد و متعلق به مسیحیان پروتستان آبادان بوده است و دیگر كلیسای آبادان كه در سال ۱۹۵۱ میلادی (۱۳۲۹ هجری شمسی) تاسیس شد، كلیسای آشوری بوده كه در نزدیكی فلكه الفی جای داشته و مورد استفاده مسیحیان آشوری آبادان قرار می‌گرفته، كه امروزه دیگر از آن دو كلیسای قدیمی اثری بر جای نمانده است.
دیوارهای كلیسا دارای چهار در دو لنگه قهوه ای رنگ چوبی است كه بر هر لنگه آن نقش صلیبی برجسته است؛ كلیسا دارای دو گنبد مخروطی شكل آلومینیومی است كه یكی بر ساختمان اصلی كلیسا و دیگری در قسمت انتهایی كلیسا جایی كه ناقوس واقع شده قرار دارند. در زمان حاضر تنها مادر مسیحی شهر بنام «صوفی كاروازیان» ملقب به خانم مانوكیان (به واسطه نام فامیل همسرش) تنها كلیدار كلیسای این شهر است كه به طور سالانه و در روز عید كریسمس، در كلیسا را به روی مردمان شهرش كه برای تبریك سال نو به او می آیند، می گشاید.
منابع:خبرگزاری مهر-باشگاه خبرنگاران جوان-خبرگزاری جمهوری اسلامی
