جریش هرمزگان

جِِِریش (حلیم بلغور گندم) نوعی حلیم غلیظ و از غذاهای محلی استان هرمزگان است كه در كشورهای عربی و حوزه خلیج فارس هم طبخ می شود و در ماه رمضان از غذاهای اصلی سفره افطار آنها به شمار می رود.«بلغور گندم» یا «گندم شكسته» نوع كمتر شناخته شده‌ای از دانه كامل «گندم دوروم» است و در مقایسه با كربوهیدرات‌هایی كه با گندم فرآوری شده یا غنی شده درست شده‌اند، بلغور گندم منبع بهترین از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر، آنتی‌اكسیدان‌ها و ریزمغذی‌هاست.
بلغور چربی كمی دارد، مقدار زیادی مواد معدنی مثل منگنز، منیزیم و آهن دارد، ضمن اینكه منبع خوبی از پروتئین‌های گیاهی است. پیش از همه اینها، بلغور مقدار بسیار خوبی از فیبر مورد نیاز در رژیم غذایی را تامین می‌كند كه برای سلامت قلب و گوارش‌تان لازم است؛ با مصرف یك پیمانه بلغور، بیش از ۲۵ درصد نیاز روزانه شما به فیبر تامین می‌شود!

تفاوت بلغور با بقیه آردهای گندم این است كه بلغور فرآوری نشده و جنین (گیاهك) و سبوسش همان بخش‌هایی كه بسیاری از مواد مغذی در یك دانه كامل ذخیره شده، جدا نمی‌شود. بلغور معمولا به صورت جوشانده شده به فروش می‌رسد؛ یعنی بخش كمی از سبوس آن جدا شده، اما به باور متخصصان و كارشناسان، همچنان یك دانه كامل محسوب می‌شود.
با پخت و مصرف یك پیمانه بلغور كه فقط ۱۵۱ كیلوكالری انرژی دارد، ۸ گرم فیبر، ۶ گرم پروتئین،
نیم گرم چربی، یك میلی‌گرم منگنز (۵۵ درصد)، ۵۸ میلی‌گرم منیزیم (۱۵ درصد)، ۷ میلی‌گرم آهن (۱۰درصد)، ۸ میلی‌گرم نیاسین (۹درصد) و ۲/۰ میلی‌گرم ویتامین B6 (۸درصد) نصیب بدن‌تان می‌شود.
یكی از خوبی‌های بلغور این است كه مثل تمام خوراكی‌های حاوی گندم، گلوتن ندارد. گلوتن، پروتئینی كه به طور طبیعی در تمام انواع محصولات گندم، چاودار و جو وجود دارد، می‌تواند برای خیلی‌ها مشكلات گوارشی ایجاد كند به‌خصوص برای كسانی كه سیستم گوارش بیمار یا روده ضعیفی دارند.

اما بلغور كه یك سر و گردن از غذاهای كربوهیدراتی فرآوری شده و قندی بالاتر است و بهترین گزینه برای رژیم غذایی متعادل است، برای كسانی كه حساسیت‌های گوارشی و حساسیت به گلوتن دارند، مناسب نیست؛ این افراد باید در كل گندم و بلغور و … را فراموش كرده و جایگزین‌های بدون گلوتن مثل دانه‌های كامل كینوآ، آمارانت (نوع خوراكی دانه تاج خروس)، باكویت (گندم سیاه) یا برنج قهوه‌ای را مصرف كنند.