مسجد جامع اسدآباد: گنجینه ای از تاریخ و معماری در همدان
مسجد جامع اسدآباد، كه به نام های مسجد سلطانی و مسجد عتیق نیز شناخته می شود، یكی از قدیمی ترین و مهم ترین مساجد شهر اسدآباد در استان همدان است. این مسجد با قدمت بیش از 1000 سال، از لحاظ تاریخی و معماری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و به عنوان یكی از جاذبه های گردشگری استان همدان شناخته می شود.
مسجد جامع اسدآباد یا مسجد سلطانی در محله بازار شهر اسدآباد واقع شده است. این مسجد یكی از قدیمی‌ترین مساجد اسدآباد بوده است كه در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی به منظور توسعه فضای مسجد تخریب شد و مسجدی جدید با طرحی مستطیل شكل به جای آن ساخته شد اما آنچه سبب اهمیت بنای كنونی شده است، وجود سنگ نوشته‌ای است كه در گذشته در داخل شبستان قدیمی قرار داشت. در حال حاضر علاوه بر این، ۴ سنگ نوشته دیگر و یك سنگ قبر بر دیوار طاق‌نمایی در سمت چپ راهروی ورودی به حیاط مسجد نصب شده است. این كتیبه‌ها عبارتند از:
– فرمان شاه طهماسب اول صفوی در سال ۹۷۲ هجری قمری درباره بخشودگی مالیات به خط ثلث بر روی سنگ مرمر سفید در ۵ سطر به ابعاد ۲۹×۲۷ سانتی‌متر
– فرمان شاه طهماسب اول صفوی در سال ۹۷۲ هجری قمری درباره تخفیف مالیات چهارپا به علت شیعه بودن ساكنان این منطقه در ۱۳ سطر به خط ثلث و به ابعاد ۱۳۵×۴۰ سانتی‌متر
– فرمان شاه عباس اول صفوی در تاریخ ۱۰۲۶ هجری قمری در خصوص تخفیف مالیات شیعیان این منطقه در ماه رمضان به خط نستعلیق در ۱۵ سطر و یك سطر حاشیه بر سنگ مرمر تیره به ابعاد ۷۵×۷۷ سانتی‌متر
– فرمان شاه صفی در تاریخ ۱۰۴۶ هجری قمری در زمینه بخشودگی مالیات و حقوق دیوانی جماعت كاولیان و جماعت هندیان مشهور به خطیران و جماعت ارانلو در ۱۶ سطر بر روی سنگ مرمر یكپارچه به ابعاد ۴۶×۴۴ سانتی‌متر و به خط نستعلیق
– كتیبه تعمیر بنای مسجد جامع اسدآباد به فرمان شاه سلیمان صفوی زیر نظر حاجی علیخان زنگنه و سركار اصلان آقا و معماری محمد طاهری همدانی در تاریخ ۱۰۹۷ هجری قمری به خط نستعلیق (سطر اول خط ثلث) در ۱۳ سطر بر سنگ مرمر كرم رنگ به ابعاد ۵۲×۳۵ سانتی‌متر به صورت برجسته
در صحن مسجد قدیمی سنگ قبری از مرمر كرم رنگ و به خط كوفی قرار داشته كه هنگام تجدید بنای مسجد كنار سنگ نوشته‌های دوران صفوی و در راهرو و ورودیِ مسجد نصب گردید.
