دمپخت عدس یكی از پلوهای محلی استان فارس به خوصوص شهر شیراز است كه اگر بدون گوشت یا مرغ تهیه شود یك غذای گیاهی خوش طعم و سنتی اصیل ایرانی محسوب می شود.عدس یكی از بهترین راه های تامین پروتئین كم چربی برای بدن ماست كه سرشار از مواد معدنی، ویتامین ها، آنتی اكسیدان و فیبر است و خوردن روزانه آن می تواند به تقویت و بهبود قوای جسمانی ما منجر شود. بخاطر هضم آسان و آهن و پروتئین عدس، خوردن روزانه آن به عملكرد بدن كمك می كند و جلوی بیماری های عفونی را می گیرد. زیاده روی در خوردن عدس، قدرت دید چشم را كم كرده و باعث خواب های آشفته می شود.
عدس یكی از حبوباتی است كه طبیعت آن معتدل ولی خشك است و پوست آن گرم و مغزش سرد می باشد. عدس دارای مواد مغذی، الیاف گیاهی، كربوهیدرات پیچیده و اسیدفولیك است. همچنین سرشار از مواد غذایی مفید به ویژه پروتئین و اسیدآمینه های مختلف و غنی می باشد. كم كالری و كم چربی بوده و كلسترول ندارد و در كنار این موارد لازم است متذكر شویم كه عدس بسیار ارزان است (البته در مقایسه با مواد مغذی دیگر).
یك دوم لیوان عدس پخته، ۹۰ درصد از مقدار توصیه شده را تأمین می كند. در ضمن عدس منبع خوبی از آهن و برای خانم هایی كه كم خونی ناشی از فقر آهن دارند مناسب می باشد.
مصرف عدس همراه با غذاهای غنی از ویتامین «ث» مانند گوجه فرنگی، فلفل سبز، كلم بروكلی، مركبات و عصاره آنها موجب افزایش جذب آهن موجود در عدس می شود. عدس از لحاظ پروتئین غنی است و فقط یك اسیدآمینه كم دارد و نام آن «میتونین» است. اضافه كردن مقداری جو یا تخم مرغ، آجیل، دانه ها، گوشت و یا پنیر سبب كامل شدن پروتئین عدس می شود و می توان گفت كیفیت پروتئین غذایی را بالا می برد.همچنین عدس دارای الیاف گیاهی محلول است كه همانند یك برس برای دستگاه گوارش عمل می كند و باعث تمیز شدن دستگاه گوارش می شود. این نوع الیاف گیاهی موجب كاهش قند و كلسترول خون شده و به كاهش انسولین مصرفی در بیماران مبتلا به مرض قند می انجامد.
مواد اولیه دمپخت عدس( برای ۶ نفر):
برنج: ۱ كیلو
عدس: ۱ لیوان
خلال نارنج: یك استكان
دارچین: نصف قاشق چایخوری
روغن (آبكرده): یك و نیم استكان
نمك: به میزان لازم
فلفل سیاه: به میزان لازم
طرز تهیه دمپخت عدس:
ابتدا در ظرفی مقدار بسیار كمی روغن بریزید و زردچوبه و فلفل و نمك را در آن تفت دهید و سپس عدس شسته شده را به آن اضافه كنید و پس از تفت دادن اجازه دهید با مقداری آب نیم پز شود.
در ظرفی جدا گانه پیازها را نیمه سرخ كنید و با مقداری زردچوبه، كلم، سبزی، هویج و نمك و فلفل مخلوط كرده و تفت دهید و سپس برنج را با آب به مواد اضافه كنید و پس از تبخیر شدن مقداری از آب عدس نیم پز را به مواد اضافه كرده و اجازه دهید آب غذا تبخیر شود و تنها مقداری رطوبت برای دم انداختن برنج باقی بماند.حالا برنج را دم بیندازید.
پس حدود ۴۵ دقیقه غذا حاضر است. نوش جان!
نكات:
۱- می توانید از گوشت یا مرغ هم در غذا استفاده كنید.
۲- استفاده از زعفران به جای زرچوبه به خوشمزه شدن غذا كمك می كند.
۳- میتوانید از خرما برای تزیین و سرو این غذا استفاده كنید.
منابع:سیتی پدیا-بیتوته
