آبدوغ خیار

طرز تهیه آبدوغ خیار به سلیقه شما بستگی دارد. ممكن است دوست داشته باشید به آبدوغ خیار حتی خیار هم اضافه نكنید و با كشمش و گردو و سایر مخلفات یك وعده غذای خوشمزه درست كنید و البته شاید دوست داشته باشید به جای همه مخلفات فقط ماست و خیار و كمی آب و یخ داشته باشید. قدیمی‌ترها برای ناهار ظهرهای داغ تابستان گرما را بهانه می‌كردند و شش روز از هفت روز هفته بساط درست كردن آبدوغ خیار را علم می‌كردند. آبدوغ خیار هم حسابی سیر كننده و سالم و پرانرژی بود و هم دل آدم را خنك می‌كرد.
در زمان ناصرالدین شاه امیركبیر كه از حیف و میل سفره‌های خوراك درباری به تنگ آمده بود به شاه پیشنهاد كرد كه برای یك روز آن‌چه رعیت می‌خورند را میل فرمایند.
شاه پرسید: كه مگر رعیت ما چه میل می‌كنند؟
امیر گفت:ماست و خیار!
شاه سرآشپزباشی را صدا زد و فرمان داد برای ناهار فردا ماست و خیار درست كند.
سرآشپزباشی به تداركاتچی دستور تهیه مواد زیر را داد:
ماست پرچرب اعلا ۱ مَن
خیار نازك و قلمی ورامین: ۲ مَن
گردوی مغز سفید بانه: ۳كیلو
پیاز اعلا همدان: ۱مَن
كشمش اعلا و مویز شاهانی بدون هسته: یك كیلو
نان مرغوب مغز دار خاش خاش دار دو آتیشه: ۳ مَن
نعنای باغی اعلا و سبزی‌های بهاری: ۱ كیلو
ناصرالدین شاه بعد از اینكه یك شكم سیر از آبدوغ خیار درباری تناول كرد، رو به امیركبیر گفت:
رعایای ما چه غذاها میخورند وما بی خبر بوده‌ایم!
هركس نارضایتی كرد و كُفران نعمت، به چوب و فلك ببندیدش!

مواد لازم
ماست ترش یا شیرین (به ذائقه شما بستگی دارد): به مقدار دلخواه
خیار ریز خرد شده: ۴۰۰ گرم
سبزی خوردن ساطوری خرد شده: ۲۰۰ گرم (ریحان و نعنا باید حتما در تركیب شما باشد)
خامه صبحانه: ۲ قاشق غذاخوری
كشمش، گردو یا پودر گردو: به میزان دلخواه
سبزی خشك شامل نعناع خشك و شوید خشك: به مقدار دلخواه
پودر ریحان خشك: به مقدار دلخواه
پودر گل محمدی خشك: به مقدار دلخواه
نمك: به مقدار دلخواه
نان خرد شده، یخ و آب

طرز تهیه
برای درست كردن آبدوغ خیار ابتدا ماست را خوب هم بزنید تا صاف و یكدست شود. اگر از ماست هم زده آماده استفاده می‌كنید البته نیاز به هم زدن ندارد. خامه را به ماست اضافه كنید و دوباره خوب هم بزنید تا با ماست یكدست شود. خیارها را ریز ریز خرد كنید و به ماست و خامه اضافه كنید و باز هم بزنید.
سایر مواد را هم به تركیب بالا اضافه كنید و و به آرامی هم بزنید. هر كدام از مواد بالا كه با ذائقه شما سازگاری ندارند را می‌توانید حذف كنید. در مرحله بعد باید آب را اضافه كنید. مقدار آبی كه اضافه می‌كنید بستگی به سلیقه شما دارد. بعضی دوست دارند آبدوغ خیار را سفت و غلیظ میل كنند و بعضی هم آبكی و رقیق دوست دارند. بعد از یكدست شدن آبدوغ خیار با آب، نان‌ها را خرد كنید و به آبدوغ خیار اضافه كنید. اضافه كردن یخ هم اختیاری است. آبدوغ خیار را می‌توانید به عنوان یك فست فود اصیل در وعده پیش غذا یا حتی غذای اصلی میل كنید. آبدوغ خیار یك وعده غذایی بسیار مفید برای درمان گرمازدگی است.
منبع:افق كوروش