آتشكده میل میله گه: نگینی در دل كویر
آتشكده میل میله گه، یكی از مهمترین و باشكوه‌ترین آثار باستانی ایران، در دل كویر مرنجاب استان اصفهان، همچون نگینی درخشان خودنمایی می‌كند. این آتشكده كه قدمت آن به دوره ساسانیان می‌رسد، یادگاری از دوران شكوه و عظمت این سلسله قدرتمند ایرانی است.
ارتاقی معروف به میل میله گه در روستای سیاه سیاه میله گه باباخان از توابع دهستان حومه جنوبی بخش مركزی شهرستان اسلام آباد غرب در طول جغرافیایی ۲۸ ۳۳ ۴۶ و عرض ۰۲ ۵۷ ۳۳ واقع شده است. این چهار تاقی به فاصله ۱۰۰ متری شرق روستای مذكور و بر فراز پشته ای كم ادتفاع از سنگهای ماسه ای ، مشرف به زمینهای كشاورزی پست اطرف ساخته شده است. این چهار تاقی یكی از آتشكده های دوره ساسانی است كه همانند بسیاری از آتشكده های آن زمان با مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. چهار تاقی مذكور كه هسته اصلی باقی مانده از بنای بزرگتری است ، متشكل از چهار جرز سنگی در ابعاد مختلف می باشد كه پیرامون آن را راهرو طوافی احاطه كرده است. در داخل این آتشكده سكویی جهت قرار گرفتن آتشدان و تعدادی پایه گچی و سنگی قرار دارد كه در نوع خود منحصر به فرد می باشند
معماری شگفت‌انگیز:
آتشكده میل میله گه از آجر و سنگ ساخته شده و شامل دو بخش اصلی است: برج آتشدان و حیاط مركزی. برج آتشدان كه در مركز حیاط قرار دارد، دارای پلان مربع و ارتفاعی حدود 12 متر می‌باشد. در چهار طرف این برج، چهار طاق آجری وجود دارد كه محل قرارگیری آتشدان‌ها بوده است. حیاط مركزی نیز با دیوارهای بلند احاطه شده و در آن اتاق‌ها و فضای باز وجود دارد كه احتمالاً مورد استفاده خدمه آتشكده بوده است.
كاربری آتشكده:
آتشكده میل میله گه در دوران ساسانیان به عنوان معبدی برای پرستش آتش مورد استفاده قرار می‌گرفت. آتش در فرهنگ ایرانی باستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بود و به عنوان نمادی از پاكدامنی و روشنی مورد احترام بود. مردم به آتشكده‌ها می‌رفتند تا به پرستش آتش بپردازند و از آن بركت و روشنی طلب كنند.
اهمیت تاریخی:
آتشكده میل میله گه به عنوان یكی از مهمترین آثار باستانی ایران، از جایگاه ویژه‌ای در تاریخ و فرهنگ این كشور برخوردار است. این آتشكده گواه بر مهارت و هنر معماری ایرانیان در دوران ساسانیان می‌باشد و اطلاعات ارزشمندی را در مورد آداب و رسوم و معتقدات مردم آن دوران ارائه می‌دهد.
وضعیت كنونی:
متاسفانه، آتشكده میل میله گه در حال حاضر در شرایط نامناسبی قرار دارد. عوامل طبیعی مانند باد و طوفان و همچنین بی‌توجهی مسئولین و مردم منطقه باعث خرابی و فرسایش این اثر باستانی شده است. حفاظت و مرمت این آتشكده نیازمند توجه و اقدام فوری مسئولین و همچنین همكاری مردم منطقه می‌باشد.
جاذبه های گردشگری:
علاوه بر ارزش‌های تاریخی و باستانی، آتشكده میل میله گه می‌تواند به عنوان یكی از جاذبه‌های گردشگری نیز مورد توجه قرار گیرد. منظره طبیعی زیبا و هوای دل‌انگیز كویر مرنجاب، در كنار ارزش‌های تاریخی آتشكده میل میله گه، می‌تواند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای گردشگران به ارمغان بیاورد.
