سپیدان درعرض جغرافیایی۳۰ درجه و۱۶دقیقه شمالی وطول جغرافیایی ۵۱درجه شرقی با مساحتی حدود۳۸۵۵ كیلومتر مربع در شمال شیرازواقع شده است . مركز این شهرستان شهر اردكان با حدود ۳۵۷هكتار در ۷۵كیلومتری شیراز در ارتفاع۲۲۵۰ متری از سطح دریاواقع شده دارای ۱۲قله بالای ۳۰۰۰متر از سطح دریا می باشد.
از شمال به شهرستان اقلید، از غرب به استان كهكیلویه و بویر احمدوازجنوب به شیرازو ممسنی وازشرق به مرودشت محدود می گردد.
جمعیت شهرستان سپیدان در ابتدای سال ۱۳۸۷بتفكیك شهری ۵۱۰۲۹ ،جمعیت روستایی ۲۰۸۷۵ میباشد. بر اساس آخرین تقسیمات كشوری شهرستان دارای سه بخش مركزی، همایجان، بیضاءودو نقطه شهری به نام اردكان و بیضاء ، ۸ دهستان و ۲۱۰ روستا و مكان می باشد.
از نظر آب و هوایی دارای آب و هوای سرد كوهستانی با تابستانهای معتدل و خنك و در زمستانهای سردوبابارش برف زیادو یخبندان می باشد.
پیشینه تاریخی
شهر اردكان مركز شهرستان سپیدان از شهرهای قدیم و كهن استان می باشد و آخرین منزل و توقفگاه اسكندر مقدونی درحمله به تخت جمشید بوده است. در تاریخ عالم آرای عباسی آمده است كه اردكان در زمان شاه تهماسب صفوی وجود داشته است وشهری آباد بوده است.
در كتاب ریاض الصیاحه حاج زین العابدین شیروانی اظهار شده كه اردكان شهری كوچك و هوایش بسیار سردودارای آب نیكویی است. آثاری از تمدن ۳۵۰ سال پیش از میلاد در جنوب غربی سپیدان دیده شده است.
آثار تاریخی موجود در شهرستان بقعه سید نورالدین علوی در شهر اردكان (وفات ۴۵۶ هـ.ق) ، ت ل ملیان در روستای ملیان بخش بیضاءمربوط به تمدن ایلامی، تل بیضاء ، تل زری، تل اسفیان.
زبان : از نظر زبان در سطح شهرستان مردم به زبان ها و لهجه های مختلفی تكلم می كنند. كه عمده ترین آنها عبارتند از:
لهجه مخصوص اردكانی كه مخصوص مردم اردكان و روستاهای بهرغان، ابنو، دالین و خلار بوده و با آن تكلم شده وتقریباً در كشور منحصر به فرد می باشد زبان لری كه در روستاهای بخش مركزی، بیضاء، همایجان مردم با آن صحبت می كنند.زبان فارسی كه در روستاهای بخش بیضاء، رایج است.علاوه بر این زبان تركی نیز در بین تعداد كمی از مردم كه عمدتا عشایر بوده و در بعضی از روستاهای شهرستان ساكن شده اند وجود دارد.
آداب و رسوم: مردم شهرستان بیشتر دارای آداب و رسوم سنتی خاص فرهنگ ایران اسلامی می باشد.
پایبندی به مسائل مذهبی ، اعتقاد به روزهای مذهبی مانند عاشورا ، تاسوعا، ایام شهادت و ولادت ائمه و پیامبرنیز در حدبالایی بوده و اعتقاد خاصی به ابن ایام دارد. برپایی مراسم عزاداری دهه اول محرم، شبهای قدر، سالروز رحلت پیامبر اسلام ازدیگر آداب و رسوم شهرستان بوده و جایگاه والایی در بین مردم دارد.
در سطح شهرستان سپیدان سه قوم عمده اردكانی، لر، بیضاوی وجود دارد و از اقوام ترك و كرد تعداد محدودی نیز وجود دارد.
در مجموع شهرستان دارای فرهنگ مذهبی بالا بوده و اعتقادات مردم نیز پیرامون مسائل مذهبی خیلی خوب و درجه بالائی بوده ومیزان پایبندی خوب است. شركت گسترده در مراسم مذهبی ، در مراسم روضه خوانی ، مراسم ختم،عدم انجام بعضی مراسم شادی و سرور در روزهای وفات و شهادت امامان و پیامبر و ماههای محرم،صفر نیز از دیگر خصوصیات فرهنگی ومذهبی مردم شهرستان می باشد.
وبزرگترین هیئت مذهبی شهرستان سپیدان(اردكان فارس)هیئت قمربنی هاشم روستای بهرغان میباشد
جاذبه های گردشگری
۱-آبشار مارگون
۲-بقعه سید نورالدین علویتل ملیان
۳-تل بیضاء
۴-آبشار چیكون
۵-سرمورد كهمر و قله برم فیروز و دهها چشمه و تفرجگاه دیگر در دهستان كمهر
۶-چله گاه بزرگ
۷-چله گاه كوچك
۸-تنگ آب سرد
۹-تنگ آلوند
۱۰-چشمه های ترگاه و دشت مور، چشمه بهرغان در حومه شهر اردكان
۱۱-تنگ تیزاب
۱۲-تنگ براق
۱۳-تنگ بغدادیان در دهستان خفری
۱۴-چشمه و برم ششپیر
۱۵-سراب كهكران
۱۶-تنگ بهشت مكان
۱۷-تنگ گمبیل
۱۸-چشمه حسین آباد
۱۹-تنگ خرسان شهید آباد
۲۰-چشمه هفتخوان
۲۱-چشمه ملوسجان بیضاء
۲۲-آبشارغوره دان بیضاء
۲۳-رودخانه بزرگ روستای بهرغان:این رودخانه یكی اززیباترین رودخانه های استان فارس وشهرستان سپیدان میباشدكه دركناراین رودخانه درختان هزاران ساله گردو قرارداردمكانی مناسب برای گردشگران وتوریستان میباشددركناراین رودخانه چشمه هایی باآب شیرین وطبیعی(معدنی ونوشیدنی)به وجودآمده است این رودخانه بین۲كوه واقع شده است بافضایی سبزوبسیارزیبا پلی بسیارقدیمی برروی این رودخانه قرارداردكه به دست هخامنشیان ساخته شده است آب این رودخانه بزرگ بامسیرهای پرپیچ خم به خلیج نیلگون فارس منتهی میگردد
۲۴-پیست اسكی تربیت بدنی سپیدان
۲۵-پیست اسكی بین المللی پولادكف سپیدان
۲۶-چشمه عسلی(واقع درروستای بهرغان)
۲۷-چشمه حمام(واقع درروستای بهرغان)
۲۸-چشمه خون تهته(واقع دركوههای جاشیری روستای بهرغان)
۲۹-غاركوفتردان(واقع درروسستای بهرغان)
۳۰-رودخانه بزرگ شش پیر:این رودخانه در۱۰كیلومتری اردكان فارس قرارداردومحل مناسبی برای گردشگران وتوریستان وماهیگیران میباشدآب این رودخانه بسیارزلال وشفاف وبسیارخنك وقابل خوردن میباشد
اماكن ورزشی شهرستان سپیدان:
۱-زمین چمن بین المللی فوتبال واقع درشهرك شهیدقاضی
۲-استخرشناسرپوشیده مارگون
۳-سالن بین المللی ورزشی انقلاب(فوتسال/والیبال)
۴-زورخانه سنتی شهرستان
۵-سالن وخانه كشتی انقلاب
۶-سالن ورزشی هلال احمرسپیدان
و………
