آداب نشستن و برخاستن در فرهنگ ارزشمند ایران با شكوه بسیار انجام میشود , چنانكه هر ایرانی برای پیوند داشتن و رفت و آمد با دیگران باید این آداب شكوهمند را فراگرفته و در زندگی خویش به كار گیرد .فرهنگ ایران همواره و در همه زمینه ها سرشار از آزرم (احترام) و مهرورزی است و نمونه ای از این آزرم را در آداب نشست و برخاست ایرانیان میتوان دید.
ایرانیان هرگز پشت به یكدیگر نمی نشینند :
ایرانیان در گفتمان ها و جلسه ها و حتی نشست ها و میهمانی های خانوادگی هیچگاه پشت بیكدیگر نمی نشینند. چرا كه این را یك كار زشت و ناپسند می دانند و از آن خودداری می كنند . حتی اگر یك نفر روی سخنش با دیگران باشد و با شما همسخن نباشد هم نمیتواند به شما پشت كرده و با دیگران مشغول سخن شود . اگر به ناچار كسی مجبور شود پشت به دیگری بنشیند حتما از وی پوزش خواسته و كمی خود را به سمتی دیگر میكشد تا به گونه ای از وی پوزش خواهی كند . در این هنگام جمله ی معروف ” گل پشت و رو ندارد ” از زبان دیگری جاری میشود كه در واقع پاسخی است به پوزش خواهی او .گفتنی است ایرانیان در میهمانی ها و نشست های خانوادگی پای خود را نیز دراز نمی كنند چرا كه این كار ناپسند قلمداد میشود .
ایرانیان به هنگان خوردن خورش(غذا) چهار زانو مینشینند:
از دیرباز در ایران مرسوم بوده است كه در هنگام خوردن خورش همه افراد خانواده باید به دور سفره خورش بنشینند و خوردن را آغاز كنند . در این هنگام هیچ كس نمی تواند به گونه ای ناشایست یعنی حالتی خوابیده و كج بنشیند چراكه این كار وی بی شرمی ( بی احترامی ) به دیگر افراد خانواده و همچنین به سفره خورش قلمداد خواهد شد . بنابراین همه افراد باید به صورت “چهارزانو” نشسته و به خوردن مشغول شوند . پس از خوردن نیز هر یك از افراد باید از آشپز كه معمولا مادر خانواده میباشد سپاسگزاری كنند و به وی مانده نباشید بگویند.
برخاستن جلوی دیگران :
در یك میهمانی اگر فرد یا گروهی تازه اندر شوند همه میهمانانی كه از پیش آمده بودند از جای خود برمی خیزند و به آنان خوش آمد می گویند و گاهی نیز روی یكدیگر را میبوسند و تا زمانی كه میهمانان تازه بر زمین ننشسته اند میهمانان پیشین نیز نخواهند نشست.در این هنگام جایگاه بالا كه معمولا در هر خانه و كاشانه ای این جایگاه دگرگون است را به میهمانان تازه و بزرگترها میدهند تا به گونه ای احترام و میهمان نوازی خود را نشان دهند .در هنگام خداحافظی و رفتن نیز صاحبخانه و دیگر میهمانان برخواسته و با میهمانانی كه آهنگ رفتن دارند خداحافظی می كنند.
