قلعه بهستان یا كهن دژ در شهرستان ماهنشان در استان زنجان قرار دارد و قدمت این دژ به دوره هخامنشیان برمی‌گردد. قلعه بهستان یكی از ۲۰ قلعه تاریخی شهرستان ماهنشان در استان زنجان است كه قدمت آن به قرن پنجم هجری قمری تخمین زده می‌شود. به علت شرایط زمانی خاص آن دوره، حاكمان جهت دفاع از خود و مردم اقدام به ساخت این قلعه كرده‌اند.
طبقات بالای قلعه بهستان جهت دفاع و طبقات پایین‌تر به عنوان زاغه و محل نگهداری آذوقه مردم مورد استفاده قرار می‌گرفت. قلعه بهستان كه در دل كوهی از جنس خاك سفت و سخت بنا شده است به علت وزش بادهای تند و فرسایش و همچنین عبور رودخانه قزل اوزن از كنار قلعه در حال تخریب است.
سازندگان قلعه بهستان با در نظرداشتن طرح اولیه، اقدام به كندن كوه و تخلیه خاك‌ها و سنگ‌ها كرده‌اند و اتاق‌ها را بوجود آوردند و به هر تعدادی كه به اتاق‌های آن اضافه شده راه‌های ارتباطی آنها به مجموعه نیز بصورت دالان‌هایی افزوده شده. فضای كلی قلعه بهستان به ۳ دسته شامل اتاق‌ها، دالان‌ها و راه‌پله‌ها تقسیم می‌شده تكه گاه دارای سقفی تیزه‌دار و دارای محل‌هایی به شكل مثلث یا مدور روی دیوارها برای قرار گرفتن پیه‌سوز بوده‌است.
این دژ دارای راه‌پله‌های زیگ‌زاگی در ضلع‌های غربی و شرقی است كه روزگاری از پایینی‌ترین قسمت ضلع شمالی آن شروع می‌شده و به دلیل فرسایش طبقات زیرین آن، تردد در این مسیر خطرناك و تقریباً ناممكن است.
راه‌پله‌های ضلع شمال‌غربی قلعه به عنوان یكی از مناطق دست نخورده و سالم دژ بهستان است كه بالای این پله‌ها، اتاقی به شكل طاق محراب‌های مسجد دوران اسلامی تزئین شده متعلق به دوره اسلامی وجود دارد و راه‌پله‌های زیاد با عرض یك متر نیز اقتباس از این سبك معماری است. هم اكنون به دلیل تخریب زیاد تنها با كوهنوردی می‌توان بر بالای قلعه با تخته سنگ‌های عظیم مسطح آن رسید.
قسمت بالای قلعه بهستان با گچ اندوده شده و داخل آن حوضی با ابعاد ۷ در ۳ متر و از جنس سنگ و ساروج قرار دارد كه با استفاده از لوله‌های آب گلی نیم‌متری به اسم گنگ آب آن تأمین می‌شده‌است.
برخی، پیشینه این دژ را به زمان ماد نسبت می‌دهند. مادها از طریق مصب و كناره‌های رودخانه قزل اوزن وارد فلات ایران شدند و در روستاهایی همچون مادآباد در ۱۵ كیلومتری شهر ماهنشان مستقر شدند و وجود قلعه‌های دفاعی همچون قلعه بهستان در ۱۲ كیلومتری ماهنشان معماری زیبا و هنرمندانه‌ای را به نمایش گذاشته‌است.
اما بر اساس پژوهش‌های باستان شناسی، پیشینه این دژ به دوره هخامنشیان به اثبات رسیده. این دژ در دوره پس از اسلام و تا قرن پنجم نیز این دژ پابرجا بوده و كاربرد داشته‌است. این دژ به شماره ۱۴۵۸ به نام قلعه بهستان در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده‌است.
