خرمدشت شهری است در بخش خرمدشت شهرستان تاكستان استان قزوین ایران است. نام قدیمی شهر خرمدشت نهاوند می‌باشد زبان مردم تركی اذربایجانی و شغل مردم كشاورزی می‌باشد از جمله محصولات كشاورزی خرمدشت می‌توان به انگور گوجه فرنگی هندوانه و غیره اشاره نمود. شهر خرمدشت در كیلومتر ۶۰ جاده ترانزیت قزوین همدان واقع شده‌است.كوههای قشابلاغ، جهان‌قلعه، كبریت‌لو و مایلان در نزدیكی آبادیهای شَنَسْتَق علیا و سفلا (در حدود چهل كیلومتری جنوب شهر خرّمدشت)، از مهم‌ترین ارتفاعات بخش به‌شمار می‌روند. رود دائمی خررود نخست جهت جنوب‌غربی ـ شمال‌شرقی دارد و سپس به سمت مشرق در بخش جاری می‌شود و زمینهای آن را آبیاری می‌كند. علاوه بر آن، چند رود كوچك مانند بُرْزْلَجین، شنستق، شیزَنْد، شیزر و كَشْمَرْز، با جهت جنوبی ـ شمالی در جنوب بخش و ابهررود با جهت غربی ـ شرقی در شمال بخش جریان دارند.
ازگیاهان خاكشیر و برمادران‌دارد ومراتع‌آن برای چرای دام مناسب است. از حیوانات شغال، گرگ، روباه، خرگوش و كبك در آن یافت می‌شود. آب زراعی و آشامیدنی بخش، علاوه بر رود، از قنات و چاه نیز تأمین می‌شود. از میان محصولات آنجا، گندم، جو، بنشن، انگور، بادام، گردو، آلوسبز، سیب، زردآلو و گیلاس شایان ذكر است. از صنایع‌دستی، فرش‌بافیِ آن به‌ویژه در آبادیهای‌برزلجین (در حدود۳۱كیلومتری جنوب‌شهر خرّمدشت)، شنستق سفلا و كورچشمه (در حدود چهل كیلومتری جنوب خرّمدشت) پررونق است.
بخش خرّمدشت در مسیر اصلی قزوین ـ همدان قرار دارد. همچنین راه بوئین‌زهرا ـ ابهر از آنجا می‌گذرد. آبادیهای بخش نیز عمدتآاز طریق راه‌فرعی با مركز بخش مرتبط‌اند.بخش خرّمدشت نیز در اسفند ۱۳۷۳ در شهرستان تاكستان تشكیل شد و با جداشدن تاكستان از زنجان و الحاق آن به استان جدید قزوین در خرداد ۱۳۷۶، خرّمدشت جزو استان قزوین شد. جمعیت آن براساس سرشماری ۱۳۸۵ش، ۶۸۵، ۲۱ تن ذكر شده است اهالی بخش خرّمدشت به فارسی و تركی سخن می‌گویند.
زیارتگاه های خرمدشت
برخی از مهم‌ترین زیارتگاههای بخش عبارت‌اند از: امامزاده‌های ابوسعید و ابوظهیر در آبادی رادكان، امامزاده پیغمبر در آبادی شنستق علیا، امامزاده عبداللّه‌بن حسن‌بن موسی‌الكاظم علیه‌السلام در آبادی شیزند (در حدود ۲۹ كیلومتری جنوب خرّمدشت) و بقعه پیر وَلی در آبادی وَرسج
خرّمدشت در منطقه‌ای قدیمی واقع شده است، با این‌حال اطلاع ما از آن اندك است، تنها از آثار به‌جا مانده از بعضی تپه‌ها مانند تپه بزرگ داكان در چهارده كیلومتری جنوب‌غربی تاكستان (مربوط به پیش از تاریخ)، تپه ورسج و تپه رادكان، نزدیك آبادی رادكان می‌توان به‌قدمت منطقه پی‌برد. در اوایل دوره صفویه (حك: ح ۹۰۵ـ ۱۱۳۵) و به‌ویژه در دوره افشاریه (حك: ۱۱۴۸ـ۱۲۱۰) عده‌ای شاهسون به آنجا كوچانده شدند.گزارشی درباره این دوره در دست است كه نشان می‌دهد، در اوایل سده یازدهم برخی آبادیهای خرّمدشت مانند شنستق علیا و برزلجین جزو موقوفات قدیم آستانه شاهزاده حسین قزوین بوده است. در صفر ۱۱۰۳، در فرمان سلیمان اول صفوی درباره تولیت آستانه شاهزاده حسین، با موقوفات و سیورغال و مستمریات آن، نام شنستق علیا و برزلجین نیز آمده است.
در دوره‌های افشاریه و قاجاریه (حك: ۱۲۱۰ـ۱۳۴۴)، آبادیهای خرّمدشت جزو نقاط معمور شمرده می‌شدند. در دوره پهلوی (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش) نیز كشاورزی و صنایع‌دستی آنجا پررونق بود.
شهر خرّمدشت، مركز بخش. این شهر با ارتفاع ۱۳۸۰ متر از سطح دریا در قسمت شمالی بخش، در فاصله حدود ۲۵ كیلومتری جنوب‌غربی شهر تاكستان و حدود ۵۶ كیلومتری جنوب‌غربی شهر قزوین قرار دارد.خرّمدشت علاوه بر تاكستان و قزوین، با شهرهای شال در مشرق (حدود چهل كیلومتر)، ابهر در شمال‌غربی (حدود ۴۵ كیلومتر)، آبگرم (حدود سی كیلومتر) و آوج (حدود ۵۵ كیلومتر) در جنوب‌غربی مرتبط است.
نام قبلی خرمدشت
این شهر سابقآ نهاوند نامیده‌می‌شد و از ۱۳۷۸ش نام‌آن به‌خرّمدشت تغییریافت. آبادی‌نهاوند در ۱۳۲۳ش، جزو دهستان دودانگه شهرستان قزوین در استان یكم بود. این آبادی در ۱۳۳۷ش، مركز بخش و در ۲۹ خرداد ۱۳۷۸ به شهر تبدیل شد. جمعیت آن در سرشماری ۱۳۸۵ش، ۱۹۲، ۶ ذكر شده است . اهالی شهر به فارسی و تركی سخن می‌گویند.
آثار تاریخی
چند اثر تاریخی مهم خرّمدشت عبارت‌اند از: امامزاده‌های سلیمان و صالح (مربوط به سده ششم) كه زیارتگاه اهالی است، و تپه نهاوند (ورجاوند، ص۳۸۰؛. دو امامزاده خرّمدشت كه با اتاقی مستطیلی شكل به‌هم متصل‌اند، طرح مدور دارند و هریك دارای سردابی با سقف قوسی‌شكل‌اند. بنای امامزاده سلیمان از امامزاده صالح مرتفع‌تر و قدمت امامزاده صالح بیش‌تر است .
