این رباط دو ایوانی در ابتدای جاده مشهد – نیشابور قرار دارد و شامل دو كاروانسرا متعلق به عهده صفویه و قاجاریه می باشد . اهمیت این رباط از آن جهت است كه عموماً به عنوان آخرین منزل شهر مشهد پس از تپه سلام و محل وداع یا استقبال از مسافران محسوب می شده است.
در سرزمین ایران از دیرباز به دلیل وسعت زیاد ضرورت احداث میل راهنما، رباط و كاروانسرا برای جلوگیری از سردرگمی و اسكان مسافرین بدیهی بوده است. یكی از كاروانسراهایی كه بسیار قدیمی می باشد كاروانسرای رباط طرق در مشهد است. واژه كاروانسرا از دو بخش تشكیل شده كه كاروان به معنای مسافرینی می باشد كه بصورت دسته جمعی سفر می كرده اند و سرا نیز به معنی خانه و مكان بوده است. كاروانسرا در واقع رباط بزرگی می باشد كه در داخل یا بیرون شهر قرار داشته است. كاروانسرا دارای اتاق و ایوان بوده و علاوه بر آن دارای انبار، طویله، باره بند، آب انبار و سردر می باشد. علاوه بر آن كاروانسراهای بیرون شهری و بیایانی دارای برجك نگهبانی نیز بوده اند كه به منظور نگهبانی و محافظت از بنا ساخته می شدند. در ایران از زمان حكومت ساسانی كاروانسراهای متعددی در مسیر جاده ابریشم ینا گردید. بسیاری از كاروانسراهای فاخر ایرانی در دوره صفویه احداث شدند و در حال حاضر نیز بیشتر كاروانسراهای باقیمانده در گوشه و كنار ایران متعلق به دوران صفوی و پس از آن می باشد.
در گذشته یك حمام نیز در كنار رباط طرق وجود داشته تا مسافرینی كه راهی حرم مطهر امام رضا بوده اند در آخرین توقف خود بتوانند استراحت نموده و استحمام و غسل نمایند.
طرق نام منطقه ای است كه در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و امروزه در ابتدای جاده مشهد نیشابور واقع شده است. در طرق دو كاروانسرا وجود داشته كه متعلق به دوران صفوی می باشند. یكی از دو كاروانسرای مذكور امروزه از بین رفته و فقط كاروانسرایی كه آنرا به شاه سلمان صفوی نسبت داده اند باقی مانده است. بر روی سردرد این كاروانسرا یك كتیبه دیده می شود كه نمایانگر ساخت كاروانسرا در سال ۱۰۸۰ هجری قمری می باشد.
پلان كاروانسرای طرق مشهد مربعی شكل می باشد و ۶.۳۳ متر طول و ۵.۲۸ متر عرض دارد. در ضلع غربی كاروانسرا یك آب انبار وجود دارد و در اطراف آن نیز چند اتاق وجود داشته كه امروزه فقط دو اتاق باقی مانده است و بقیه از بین رفته اند. سردر آب با گچ رسمی بندی تزیین شده است. در ضلع های شمالی، جنوبی و شرق كاروانسرای طرق نیز چند ردیف غرفه ملاحظه می شود كه بصورت جلوباز طراحی شده بوند تا مسافرین در فصل تابستان بتوانند در آن اسكان نمایند.
كاروانسرای رباط طرق در مشهد به عنوان یكی از جاذبه های تاریخی مشهد شناخته می شود. به دلیل اهمیت تاریخی كاروانسرای طرق و به جهت حفظ جایگاه این بنای فاخر موزه زائر و زیارت در این مكان توسط اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خرسان رضوی دایر شده است. به همین دلیل امروزه گردگشران و تاریخ دوستان زیادی برای شناخت هر چه بیشتر فرهنگ زیارت راهی رباط طرق در مشهد می شوند. نشاط آوران بازدید از كاروانسرای طرق را به عنوان یكی از جاهای دیدنی مشهد به شما پیشنهاد می كند.
كاروانسرای رباط طرق مشهد یكی از جاذبه های تاریخی اطراف مشهد می باشد و این بنای تاریخی در سال ۱۳۶۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید است.
