لغو روادید با برخی كشورها جهان وعده دهان پركنی است كه تحقق آن با توجه به شرایط كشورها نیازمند فرایندی بلند مدت است و باید موضوعاتی از جمله مسائل سیاسی، اقتصادی اجتماعی و حتی بهداشتی مورد توجه قرار گیرد با این وجود كشورهایی مانند تركیه و مالزی كه این روادید را لغو و یا تسهیل كرده اند توانسته اند با مدیریت صحیح هر ساله گردشگران ورودی خود رابه تعداد قابل توجهی افزایش دهند.
به گزارش خبرنگار مهر، كارشناسان گردشگری یكی از راههای باز شدن درهای ورود گردشگران به كشور را لغو روادید با كشورهایی می دانند كه بیشترین تعداد گردشگر را به جهان می فرستند از این رو می توان به دنیا گفت نه تنها یكی از راههای ورود گردشگران خارجی به ایران تسهیل شده بلكه با لغو روادید اطمینان بیشتری را درباره وجود امنیت در ایران به گردشگران خارجی می دهیم.
سال گذشته، سید حسن موسوی رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی وعده لغو روادید با ۶۰ كشور دنیا را داد و گفت كه رئیس‌جمهور وقت، دستور پیگیری این موضوع را صادر كرده است.
پس از آن موضوع لغو روادید در حاشیه اجلاس سران غیرمتعهدها و در دیدارهای روسای سازمان میراث فرهنگی با وزرای گردشگری كشورهای دیگر مطرح شد اما نتیجه چشمگیری تا كنون نداشته است.
اكنون نیز كه محمد علی نجفی بر صندلی ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نشسته است از بررسی لغو و تسهیل صدور روادید با كشورها در كمیسیون‌های دولت خبر داده است.
او گفته است كه وعده لغو روادید با ۶۰ كشور جهان كه در دولت قبلی داده شد را پیگیری می كند اما نه در حد ۶۰ كشور. بلكه باید برای بعضی كشورها لغو روادید انجام شود و برای برخی دیگر از كشورها، تسهیل در صدور روادید صورت گیرد.
لغو روادید بین كشورهای همسایه و آسیای شرقی
بیشترین توجه رئیس سازمان میراث فرهنگی برای لغو روادید بین كشورها متوجه كشورهای همسایه و بعد از آن كشورهای آسیای شرقی است به عنوان مثال نجفی، چین را در اولویت قرار داده و ژاپن را نیز برای جذب گردشگر به ایران مهم ارزیابی كرده است.
اما در این باره، امین یوسفی كارشناس حوزه گردشگری به خبرنگار مهر گفت: كشورهایی مانند تركیه با لغو روادید توانسته سالی سی میلیون گردشگر داشته باشد اما زمانی كه گردشگری می خواهد به ایران بیاید باید پروسه های طولانی دریافت ویزا را طی كند. با این حال ایران قصد دارد با كشورهایی مانند چین لغو ویزا داشته باشد درحالی كه بررسی نشده چرا باید با كشورهایی كه بیشتر جذب كننده گردشگر هستند تا فرستنده و یا به علت مسافت زیاد امكان سفر آنها به ایران كمتر است لغو روادید داشته باشیم مانند بولیوی.
وی ادامه داد: در مورد كشورهایی مانند عراق و افغانستان و پاكستان نیز كه جزو همسایگان ایران هستند و سازمان میراث فرهنگی هم آنها را در اولویت قرار داده، نه دستگاههای امنیتی خواهان لغو روادید با آنهاست و نه اینكه طی كردن دریافت ویزا آنها را از ورود به ایران منصرف می كند بنابراین ضرورتی برای لغو ویزا با آنها هم وجود ندارد. بنابراین موضوع لغو ویزا پروسه ای است كه باید اول در ایران حل شود و بعد با كشورهایی كه بتوانند برای ایران فرستنده گردشگر باشند.
در این باره علی حاجی شیزری، مدیركل دفتر گردشگری خارجی سازمان میراث فرهنگی به خبرنگار مهر گفت: همسایگی برخی از این كشورها با ایران و مناسبات و ارتباطات سیاسی و اقتصادی كه با آنها داریم در لغو روادید با این كشورها و توسعه روابط گردشگری با آنها تاثیر گذار است. كشور آذربایجان یكی از كشورهای گردشگر فرست است كه در این زمینه برای ایران در رتبه دوم قرار دارد تركیه نیز جزو كشورهای گردشگر فرست همسایه ایران است.
شیزری بیان كرد: گرجستان هم اگر چه لغو روادید خود را یك طرفه كرده اما نشان می دهد كه در مقابل این كشور، ایران قوانین دست و پاگیر خود را برای گردشگران گرجی از بین برده است و فرصت مناسبی بوجود آمده تا از این راه گردشگران گرجی را جذب كنیم.
همچنان كه شیزری توضیح داد لغو روادید با برخی از كشورها مستلزم مصوبه مجلس است و این روند دست و پا گیر در برخی موارد آنها را به سوی تسهیل صدور روادید می كشاند تا لغو آن. بنابراین زمانی كه ایران با این كشورها مذاكره می كند و یكی از پیشنهاداتش لغو روادید است در بسیاری از موارد به نتیجه رسیدن آن نیازمند سپری شدن زمان طولانی است.
در حال حاضر ایران با ۴۶ كشور یادداشت تفاهم همكاری های كردشگری به امضا رسانده كه در برخی از آنها به تسهیل صدور روادید دو جانبه جهت تبادل گردشگران فی ما بین اشاره شده است و برای افزایش ورود گردشگران خارجی به كشورمان موضوع لغو روادید با كشورهای بازار هدف از سوی این سازمان به طور جد مورد پیگیری قرار گرفته و مكاتبات لازم با مراجع مربوطه در این خصوص انجام شده است.
تشكیل كمیته مشترك برای حل مشكل ویزا
یكی از این مراجع وزارت امور خارجه و اطلاعات است كه در این زمینه رئیس سازمان میراث فرهنگی از تشكیل كمیته مشترك میان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت امور خارجه و وزارت اطلاعات برای حل مشكل ویزا خبر داده و گفته است: نخستین جلسه این كمیته در سطح كارشناسان و نه وزرا، تشكیل شده است.
در این باره، مجتبی كریمی، مسئول صدور روادید در وزارت امور خارجه به خبرنگار مهر گفت: موضوع لغو روادید با ۶۰ كشور از دولت قبل مطرح بود و دولت فعلی نیز بر اجرای این تصصمیم مصمم است. كار لغو روادید كشورها می بایست مورد به مورد در ارگانهای زیربط مطرح و پس از بررسی كارشناسی مورد موافقت قرار گیرد.
كریمی با بیان اینكه گردشگری یكی از موضوعاتی است كه برای وزارت خارجه دارای اهمیت است گفت: كشورهایی كه لغو روادید می شوند می توانند نقش موثری در احیای صنعت توریسم ایران ایفا كنند.
همانطور كه كریمی نیز به آن اشاره كرد باید موضوع لغو روادید با كشورهای دیگر به صورت جداگانه تحت بررسی قرار گیرد یكی از این موارد می تواند مسائل بهداشتی باشد چرا كه این موارد برای هر كشوری مهم بوده و ممكن است با به هم خوردن تعادل، كشورها متحمل هزینه های زیادی در بحث سلامت جامعه شوند برای مثال مهم است كشوری كه با آن لغو روادید می شود دارای بیماری شایعی نباشد و آن را به ایران سرایت ندهد . بر این اساس نهادهای دیگر از جمله وزارت بهداشت نیز می تواند در موافقت و یا عدم موافقت با لغو روادید بین كشورها تصمیم گیر باشد یا حتی وزارت اطلاعات می تواند مخالفت خود را در مورد تامین امنیت گردشگران در آن كشور اعلام كند. پس تجمیع این نظرات ارگانهای صاحب نظر منجر به عدم موافقت و یا حتی موافقت با لغو روادید با كشورها می شود.
با این حال اكنون گردشگران آذربایجان كه به ایران می آیند احتیاجی به گرفتن ویزا ندارند. گردشگران ایرانی نیز در زمان ورود به آذربایجان تنها ویزای الكترونیكی دریافت می كنند كه زمان بر نیست و نرخ آن كمتر از ویزای معمولی است.
اما لغو روادید دو طرفه با گرجستان هم یك طرفه شد. چندی پیش دولت گرجستان اعلام كرد به صورت یكجانبه، اقدام به لغو قراردادی كرده كه سه سال پیش برای سفر اتباع دو كشور بدون نیاز به ویزا، میان تهران و تفلیس به امضا رسیده بود.
خرداد ماه سال ۹۱ نیز وزیران عضو كمیسیون سیاسی و دفاعی دولت بنا به پیشنهاد وزارت امور خارجه و به استناد تبصره (۴۳) قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ كل كشور با برقراری مقررات لغو روادید سی روزه برای دارندگان گذرنامه‌های عادی بین ایران و بولیوی موافقت كرد و اكنون روادید سی روزه برای دو كشور لغو شده است.
اما دولت اندونزی به طور كلی ویزای فوری در فرودگاه به ایرانیان را لغو كرده است. سوم مرداد ماه امسال دولت اندونزی با اعلام خبر لغو اخذ روادید اندونزی در فرودگاه برای ایرانیان، سفارت این كشور در تهران تاكید كرده بود كه ویزای بدو ورود (On Arrival) برای ایرانیان صادر نخواهد شد اما آنها می توانند در هر كشوری كه باشند با مراجعه به سفارت اندونزی در آن كشور برای دریافت انواع ویزا اعم از توریستی یا بازرگانی و … اقدام كنند.
برای لبنانی ها و ایرانی های گردشگر نیز ویزای فرودگاهی صادر می شود و مصری ها هم می توانند بدون ویزا به ایران بیایند ولی این قرارداد یك طرفه است. در این بین ویزای دوطرفه میان ایران با سوریه و تركیه نیز به صورت دو طرفه لغو شده است.
در این میان اردشیر اروجی كارشناس برنامه ریزی میراث فرهنگی و گردشگری در گفتگو با خبرنگار مهر نظر دیگری دارد. وی معتقد است موضوع رونق گردشگری فقط لغو روادید نیست اگر همه امكانات گردشگری سر جای خودش بود و تنها مشكلمان لغو روادید بود آن موقع می توانستیم بگوییم لغو روادید تنها گلوگاه بسته برای آمدن گردشگر به ایران است.
وی ادامه داد: این موضوع كاملا امنیتی است و در هر حال باید وزارت اطلاعات در آن دخالت كند و یا در لغو روادید با كشور عراق و افغانستان موضوع امنیت را لحاظ كند چون مهمترین اتفاقی كه به گردشگری آسیب می زند عدم امنیت است. از سوی دیگر بحث انتخاب كشورها به لحاظ تاثیرگذاری آنها در ورود توریست به ایران مهم است چون باید سعی شود با كشورهایی كه دارای گردشگر ثروتمند هستند لغو روادید انجام دهیم تا در ورود گردشگر و ارز به ایران موثر باشند.
اكنون كشورهایی مانند تركیه و مالزی كه یا روادید خود را با كشورهای دیگر لغو كرده و یا آنها تسهیل كرده اند سالانه پذیرای میلیونها گردشگر خارجی هستند بنابراین می توان گفت كه تجربه لغو روادید در این كشورها ثابت كرده این عامل می تواند در رشد آمار گردشگران ورودی به ایران تاثیر گذار باشد.