آسیاب آبی دوسنگی كه هنر دست مردمان خلاق میبد و یكی از جاذبه های توریستی و گردشگری این شهرستان است، با توجه به مصالح به كار رفته و نوع معماری آن، مربوط به دوره متاخر اسلامی (صفویه) است و وجه تسمیه آن نیز مربوط به محل قرارگیری آسیاب است.از مهمترین ویژگی‌های آسیاب آبی دوسنگی این است كه در زیر زمین به صورت دستكند ساخته شده و نمونه آن تا به حال مشاهده نشده و همچنین آسیاب آبی دوسنگی در محل تقاطع دو رشته قنات در زیرمین قرار گرفته كه از نظر هیدرولیكی قابل مطالعه و دارای اهمیت است. در ساختمان آسیاب آبی دوسنگی بجز سنگ‌های آسیاب و دو حوضچه برای ذخیره آب كه در آن‌ها از مصالح ساختمانی استفاده شده است در ساخت بقیه آسیاب به هیچ عنوان از مصالح ساختمانی استفاده نشده است. آسیاب آبی دوسنگی به شماره ۲۹۹۸۵ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
این اثر باستانی كه با راهرویی به طول ۱۴۰ متر، در عمق ۴۰ متری از سطح زمین ساخته شده است. آسیاب دو سنگی محمد آباد میبد تنها آسیاب آبی جهان است كه در عمق ۴۰ متری زمین قرار گرفته و دو محل جهت آرد گندم داشته كه به همین دلیل آسیاب دوسنگی نام گذاری شده است. همه ساله به خصوص در ایام عید، مسافران و گردشگران زیادی از این شاهكار تاریخی كشور دیدن می كنند.
مدخل ورودی اصلی این آسیاب رو به شرق است. این مجموعه به واسطه ایجاد یك شیب مناسب و متوازن كه از مدخل تا انتهای مجموعه وجود داشته است به راحتی نور خورشید تا انتهای آسیاب قابل مشاهده بوده كه متاسفانه به دلیل سیل عظیمی كه حدود ۵۰ سال پیش مجموعه را در برگرفته و نهشته ها و آبرفتهای فراوانی را در داخل مجموعه انباشت كرده، این شیب بندی و ترازبندی نیز دچار نقصان شده كه بعد از انجام خاكبرداری و تخلیه این نهشته ها دیگر آن شیب حقیقی و اولیه محقق نشد.موضوع دیگر در خصوص این مجموعه كاركردهای مشخص هر یك از حجره ها و ساختارهای معماری است كه در فواصل دالان ساخته شده اند.
احداث این دالان در مناسبت تام و كامل نسبت به روند آرد كردن غله به ویژه گندم و جو از زمان ورود به مجموعه تا پایان كار است بر این مبنا اولین ساختار معماری كه در محوطه دالان اصلی با آن برخورد می كنیم اتاقك بازرسی و نظارت بر روند ورود و خروج غله است كه این اتاقك با پنج پله چینه ای دست كند به فضای دالان ارتباط پیدا می كند. از ویژگی های این اتاقك و نمونه های مشابه آن در طول مسیر، نحوه احداث آن است كه به شیوه ساخت بوكن ها احداث شده و هیچ گونه مزاحمتی برای عرصه دالان به وجود نمی آورد. در مورد ارتفاع این اتاقكها و اینكه نحوه دسترسی به آن توسط چندین پله بوده، شاید بهترین استدلال از منظر بهداشتی و در تماس مستقیم نبودن با احشام و چهار پایان بوده باشد.
