كاخ موزه باغچه جوق یا كاخ سردار ماكو در جنوب شرقی روستای باغچه جوق* در ۶ كیلومتری شهر ماكو و حدود ۲ كیلومتری غرب جاده اصلی بازرگان قرار دارد. این كاخ مجلل و تاریخی به دستور تیمور تیموری معروف به اقبال السلطنه ماكوئی (یكی از حكّام مقتدر و سرداران مظفرالدین شاه) بنا شده است.
معماری این بنا تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی به ویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم میباشد و به دلیل ویژگیهای ممتاز معماری و هنری، در سال ۱۳۵۳ توسط دولت خریداری شد و بعد از انجام تعمیرات ضروری، به علت علاقه مردم منطقه و جاذبههای قوی فرهنگی و با موافقت سازمان میراث فرهنگی، برای بازدید عموم آماده شد و به عنوان «كاخ موزه باغچه جوق ماكو»، مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
كاخ باغچه جوق از یك ساختمان دو طبقه تشكیل شده است كه در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هكتار قرار دارد. گچبریهای ساختمان توسط اساتید ایرانی انجام گرفته است. در بالای عمارت دور تا دور گلدان و مجسمه وجود دارد كه اغلب جای گل و چراغ است. اولین گرامافونی كه به ایران وارد شده در این عمارت به چشم میخورد كه طول بوق آن ۶۰ سانتیمتر و ارتفاع پایهاش بیش از یك متر است.
این قصر به علت ویژگیهای ممتاز معماری و هنری در سال ۱۳۵۳ توسط دولت خریداری شد و بعد از انجام تعمیرات ضروری و رفع خطر از آن به علت علاقه مردم منطقه و جاذبههای قوی فرهنگی با موافقت سازمان میراث فرهنگی و تهیه مقدمات لازم، برای بازدید عموم آماده شد و عنوان كاخ موزه باغچه جوق ماكو موردبهره برداری قرار گرفت.
قصر تاریخی باغچه جوق كه از یك ساختمان دو طبقه تشكیل شده در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هكتار قراردارد. مرمت و الحاقات بعدی ساختمان نیز به پسر ماكویی نسبت داده شده است.
خانواده سردار ماكویی تا سال ۱۳۵۳ در این كاخ زندگی میكردند و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال ۱۳۵۸ به منظور بازدید عموم افتتاح شد. این كاخ موزه در سال ۱۳۶۶ در اختیار میراث فرهنگی كشور قرار گرفت.
گچبری ساختمان توسط اساتید ایرانی انجام گرفت و آئینهكاری و گچبری ساختمان در سطح عالی است در بالای عمارت دور تا دور گلدانها و مجسمهها وجود دارد كه اغلب جای گل و چراغ است.
پایه ستونها و گلدانها از سنگ خارا است و خوب حجاری شده است. اولین گرامافونی كه به ایران وارد شده در این عمارت به چشم میخورد كه طول بوق آن ۶۰ سانتیمتر و ارتفاع پایهاش بیش از یك متر است.
پردههای زربفت، مبلهای بی نظیر، تختخوابهای متعدد با تشكهای پر قو، كاغذ دیواریها و رنگآمیزی سالنها و نقاشی سقف اتاقها، ظروف چینی اعلا و لوسترهای كریستال، فضای حیاط با گلكاری و درختان میوه و اشجار زینتی و حوضهای وسیع بازدید كنندگان را به یاد كاخهای افسانهای میاندازد.
بخشی از باغ در پیرامون كاخ اصلی دارای طرحی از پیش اندیشیده و تقریبا منظم و محصور است. این محوطه توسط نردههای چدنی زیبایی از سایر بخشهای باغ جدا شده كه تقریبا نقشی همچون اندرونی ایفا میكند. در بخشهایی از محوطه، آثاری از كفسازی سنگی باقی مانده است و در سمت غربی كاخ نیز نمای اصلی ساختمان حوض بیضی شكل دیده میشود.
نمای خارجی بنا با مجسمههای گچی كه سردرها و نردههای گچی لبه بام را زینت دادهاند، ساختمان سنگی یا آشپزخانه كاخ كه با سنگهای صیقلی و تراش خورده ساخته شده است و استخر بزرگ باغ كه جوی آبی از آن به قسمتهای مختلف باغ جاری است از دیگر دیدنیهای باغچه جوق به حساب میآید.
*جوق در زبان ارمنی به معنای ده میباشد.







