ریپورتاژ آگهی
مدرسه غیاثیه قم

مدرسه غیاثیه قم

مدرسه غیاثیه (پامنار) مربوط به دوره سلجوقیان – دوره تیموریان است و در قم، خیابان آذر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با
  • 1400/12/12
  • استان : قم
  • شهر : قم
  • دسته : مدرسه های قدیمی ایران
آدرس : شهرستان قم – خیابان طالقانی
تلفن : 66059000-021

مدرسه غیاثیه (پامنار) مربوط به دوره سلجوقیان – دوره تیموریان است و در قم، خیابان آذر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۲۹ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مدرسه غیاثیه معروف به پامنار، دارای سردر و مناره‌های زوجی است كه در نزدیك میدان كهنه شهر قم است. نام آن به همین شكل در كتابها و اسناد دوره صفوی و قاجاریه به تكرار دیده می‌شود و اكنون بر اثر گسترش شهر و تعریض خیابان محل فوق در خیابان آذر واقع شده است. بنای مدرسه غیاثیه به نیمه نخستین قرن نهم و سال ۸۳۰ یعنی دوران سلجوقی و تیموری بازمی‌گردد. مؤلف گنجینه آثار قم از این مدرسه به نام مدرسه شرفیه یاد می‌كند و گویا در اثر سیل ۱۰۴۵ مخروبه شده است. در ایوان كتیبه‌ای سراسری بوده كه فروریخته و هیچ از آن باقی نیست.

 

مدرسه غیاثیه قم-Yx8nydrYNz

سقف ایوان نیز قسمتی از آن فرو ریخته و دو مناره بالای سردر به قطر ۲۰/۲ متر و بلندی ۱۳ متر از بالای بام (۲۵ متر از سطح زمین ) با پوشش آجری است كه از پایین تا گلوگاه به نقشه شطرنجی لوزی در ۱۹ ردیف با طرحی از كاشی فیروزه ای میان لوزی ها در كمرگاه و گلوگاه هر دو مناره و در بالا با كتیبه ای از كاشی خشتی آراسته شده است. متن كتیبه‌های بالای دومناره به ثلث سفید در زمینه لاجوردی دو آیه از قرآن كریم كه آنچه از رویاهای غربی و جنوبی بوده در جنگ جهانی اول هنگام ورود نیروهای خارجی به قم به منظور ارعاب مجاهدین دینی شهر هدف تیراندازی هوایی نیروهای مزبور قرار گرفته و یك سری از آنها فرو ریخته است.
سازه اصلی بنای مدرسه غیاثیه از آجر با تزیینات گچی و تلفیق آجر و كاشی در مناره ها است . سردری به بلندی ۱۲ و دهانه و پهنای هفت در چهار متر به سوی شرق بنا شده و در دو طرف آن بر پایه های خارجی ایوان در هر سمت دو طاق نما (یكی پایین و دیگری بالای آن) برافراشته اند .

مدرسه غیاثیه قم كه دارای مسجدی نیز بود، یكی از بزرگترین مدارس قم محسوب می شد و در زیر صحن آن برای رفاه حال طلاب و اهل علم در فصل تابستان سردابی مجلل و وسیع نیز ساخته شده بود . در طی زمان در اطراف این مدرسه، قیصریه و چهار سوق نوبنیان قم ساخته شد و به این ترتیب سردر ورودی مدرسه در بازار شرقی قرار گرفت . این مدرسه از مقصوره مسجد نیز دری به طرف قیصریه داشت و قسمتی از محوطه جنوبی آن نیز جزء خیابان آذر شده بود . مدرسه غیاثیه بر اثر سیل در سال ۱۰۴۵ هجری قمری ویران شد و تنها سردر ورودی و مناره های آن به جای ماند .
از آنجا كه در برابر این مدرسه حمامی وجود داشت كه فردی به نام ” غیاث الدین رضوی ” – سركشیك آستانه مقدس رضوی در زمان شاه اسماعیل صفوی – آن را وقف آستانه نموده بود، برخی این محوطه را به نام واقف آن نامیدند و پس از آن مدرسه به نام غیاثیه معروف شد.

آدرس : شهرستان قم – خیابان طالقانی