شهر پاوه با سابقهء تاریخی بیش از ۳ هزار سال در شمال غربی استان كرمانشاه با فاصله حدود۱۱۲ كیلومتر از مــركز استان و ۴۵ كیلومتر فاصله زمینی تا آخرین نقطه مرزی به عنوان مركز شهرستان پــــــاوه و اورامانات از سال ۱۳۳۸ تاكنون واقع شده است. قبل ازآن جزو استان كردستان بوده است. شهرستان پاوه كه به بزرگترین شهر پلكانی ایران معروف است تا سال ۱۳۶۸ حدود ۴۱۲۰ كیلومتر مربع وسعت داشت و شامل بخشهای نوسود،مركزی،باینگان،جوانرود،روانسر و ثلاث باباجانی بود و دومین شهرستان استان كرمانشاه محسوب میشد.
اما در سال ۱۳۶۸ به كوشش مسئولین و نمــاینده مجلس آن وقت شهرستان جوانرود از آن مجزا و بخش های ثلاث باباجـــــانی و روانسر شامل آن گردید.اكنون وسعت شهرستان پاوه حدود۱۲۶۰كیلومتر مربع و ارتفاع متوسط آن ۱۵۵۰متر از سطح دریـــــاست.از شمال به شهرستان مریوان و استان كردستان و از مشرق و جنوب به شهرستان جوانرود و از غرب به طول ۹۶ كیلومتر با كشور عراق هم مرز است.
شهر پاوه در رشته كوه بزرگ زاگرس واقع شده است و كوه شاهكوه كه یكی از عظیم ترین كوه های این رشته كوه می باشد و بلندترین قله آن(زااوه لی)با ارتفاع ۳۴۰۰ متر ازسطح دریا كه در شمال شرقی شهر پاوه همچون ستونی محكم سر به آسمان كشیده و نظاره گر مناظر زیبای پاوه و اورامان است. این منطقه دارای آب وهوای معتدل كوهستانی است چشمه های فراوان و آبـــــهای روان زیادی همراه با جنگلها،مراتع و باغات سرسبز جلوه و زیبائی خاصی به آن بخشیده است.
شهرستان پاوه و منطقه اورامان می تواند در جذب توریسم و مسافر جلب توجه نماید چون دارای شاخص های زیر است:
– كوه های سر به فلك كشیده و جنگل و طبیعتی زیبا و دیدنی و فرح بخش.
– آثار باستانی نظیر باقیماندهء دومین آتشكده ی ایران در دوره حضرت زردشت كه ۷۵۰ سال قبلاز اسلام فعال بوده است.
– غارهای دیدنی و وسیع،مانند غار قوری قلعه كه طولانی ترین غار آبی آسیا و درازترین غار ایرن است.
– دارای چشمه بزرگ آب معدنی (بل)كه محل خروج این آب جایی زیبا و دیدنی است.
– رودخانه بزرگ سیروان و دره های عمیق امتداد آب این رودخانه.
– مسجد دخان پاوه كه دارای یك جلد قرآن نفیس خطی است كه در سال ۸۹۰ هجری به دست مریمنامی نوشته شده است و مورد احترام مردم است.
– آرامگاه سیـــــد محمود اصفهانی مربوط به دوره صفویان وآرامگاههای شیخ محمد و خلیفه محمد توفیق وشیخ نصرالدین
– آرامگاه سید عبیدالله در روستای زیبا و دیدنی هجیج و پیر اسماعیل در ده اسپریز كه برادران امامرضا بوده اند.
– آرامگاه زیبا و دیدنی سلطان اسحاق كه در كنار رود سیروان و نزدیك روستای قدیمی شیخــــانواقع شده است.
– آرامگاه شیخ محمد عزیز و روستای سرسبز نجار.
– آرامگاه باباشیخ حسن و بابا غازی كه در روستای سرسبز و زیبای خانقاه قرار دارند.
– آرامگاه شیخ شهاب الدین استاد پیر شهریار در روستای دزآور و چشمه مالمین.
– روستای مرزی وزیبای (هانه گه رمه له)و آرامگاه محمد غیبی.
– دخمه های سنگی خالو حسین در روستای (بــــــانه وره)در جنوب شرقی پاوه:كه شخصی به نام حسین با وصف اینكه یك پای خود را ازدست داده است با تكیه بر چوب دستی ویك كلنگ ساده چندین اتاق را در دل سنگ خارا درست كرده كه وی را به نام فرهاد دوم میشناسند.
– كارهای دستی بی نظیر مانند:چوخه و رانك(لباس مردانه).كلاش(گیوه) ونمد مالی وگلیم و جاجیم بافی و فرنجی سازی و فرش بافی.
