خانه سرهنگ ایرج یكی از عمارت های زیبای تاریخی است كه قدمت آن به دوره قاجاریه باز می گردد؛ خانه سرهنگ ایرج كه فیلم میهمان مامان نیز در آن بازی شده است، هم اكنون به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.مالك اولیه خانه سرهنگ ایرج مشخص نیست اما طبق اسناد ارائه شده، اخیرا به مدت ۶۰ سال در اختیار سرهنگ ایرج، از سرداران دوره پهلوی اول و دوم، خانواده و ورثه آن بوده است تا آنكه در سال ۷۰ مالكیت آن در اختیار شخصی به نام مشتاقی قرار گرفت و سپس در سال ۸۲ به آقای شمس، فروخته شد. در جریان ثبت پرونده خانه سرهنگ ایرج، كارشناسان آورده اند كه مالك مصمم به تخریب بناست. با این حال، این بنا با شماره ۱۳۸۵۷ در روز بیست و پنجم آبان ماه سال ۸۴ در فهرست میراث ملی ثبت شد.
در پرونده ثبتی خانه تاریخی منسوب به سرهنگ ایرج آمده، براساس نقشه حصار صفوی موسیو كرشیش، كه اولین نقشه تهران براساس نفشه كشی علمی بوده است، این بنا به نام خانه میرزا آقا خان در محدوده زمینهای منسوب به میرزا آقاخان حك شده است. در دوره بعدی طبق نقشه حصار ناصری عبدالغفار، این ملك به نام خانه میرزا زكی خان خوئی ثبت شده است كه قدمتی بیش از صد سال دارد.
در این مدت و بعد از تخلیه ملك در ۱۰ سال گذشته، فیلم و سریالهای مختلفی در این مكان تصویربرداری شد كه آخرین آن مربوط به فیلم “مهمان مامان” است تا اینكه داره كل میراث فرهنگی استان تهران در سال ۸۸ بخشهایی از این بنا را مرمت كرد.
متاسفانه درب تاریخی این خانه در سال ۱۳۹۱ سرقت شد.
آدرس : تهران، خیابان پامنار، بالاتر از مسجد پامنار، كوچه صوفیانی
