موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران مربوط به دوره پهلوی اول است و در تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از پارك وی، روبروی خیابان پسیان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۲۰۰ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران از جمله موقوفات دكتر افشار به شمار می رود. طبق ماده ۲۳ وقفنامه اول مورخ یازدهم ۱۳۳۷ش، درباره این موقوفات آمده است: درآمد باید صرف ترجمه و تألیف و چاپ كتب و رسالات كه باید با خدف این موقوفات موافق باشد و همچنین كمك به مجله آینده در صورت احتیاج و احتمالا دادن جوائز به نویسندگان بشرح دستور این وقفنامه گردد.
موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران قدمتی به دیرینه دوران پهلوی دارد. بر اساس موافقت نامه دوم دكتر افشار به منظور وقف این موسسه در مورخ ۱۲/۴/۱۳۵۲ كه میان واقف و دانشگاه تهران به امضا رسیده، تاكید شده است: قسمتهای مهمی از رقبات مانند جایگاه سازمان لغت نامه دهخدا و محل مؤسسه باستان شناسی به طور رایگان به دانشگاه تهران واگذار شده و رقبات دیگری هم با درآمد آنها طبق ماده دوم (برای اجرای مفاد وقفنامه كه از جمله عبارت از دادن جوائز ادبی و نشر كتب تاریخی و لغوی راجع به ایران ( به استثنای كتب درسی، میباشد در اختیار دانشگاه تهران قرار می گیرد كه وصول نموده و بهنام این موقوفات اعطا و نشر گردد.
هدف اساسی این بنیاد ملی طبق ماده ۲۵ وقفنامه (… تعمیم زبان فارسی و تحكیم وحدت ملی در ایران می باشد. بنابراین كتبی كه با بودجه این موقوفات منتشر می شود باید مربوط به لغت و ادبیات فارسی و جغرافیای تاریخی و تاریخ ایران باشد. كتب كلاسیكی مدارس عمومی نباید با درآمد این موقوفات چاپ شود.)همچنین طبق ماده ۲۶ وقف نامه دكتر افشار: مقداری از كتب و رسالات چاپ شده با بودجه این موقوفات باید بطور هدیه و بنام این موقوفات به مؤسسات فرهنگی، كتابخانه ها و قرائتخانه های عمومی ایران و خارج و بعضی از دانشمندان ایران و مستشرقین خارجی فرستاده شود.
نحوه دسترسی
مسیر اتوبوس
به وسیله خطوط اتوبوس تندرو میدان تجریش به میدان راه آهن می توانید در ایستگاه پسیان از اتوبوس پیاده شد و به این موسسه دسترسی داشته باشید.
مسیر مترو
نزدیك ترین ایستگاه مترو به این ساختمان، ایستگاه تجریش واقع در خط یك مترو تهران است.
تلفن تماس : ۲۲۷۰۹۲۰۴
آدرس : خیابان ولیعصر – ایستگاه پسیان – مجتمع موقوفات دكتر محمود افشار- پلاك ۱۷۳۱
