شهر لاهیجان

لاهیجان یكی از شهرهای دیدنی و با جاذبه‌های فراوان گردشگری استان گیلان است و در شمال دیلمان قرار دارد
منطقه لاهیجان از شمال به دریای خزر، از شرق به لنگرود، از جنوب به دیلمان، از جنوب غربی به سیاهكل و از غرب به آستانه اشرفیه محدود می‌شود. موقعیت جغرافیایی این شهر در ناحیه كوهپایه‌ای قرار دارد و تپه‌ماهورهای آن را بوته‌های چای پوشانده‌است.

لاهیجان معروف به عروس شهرهای گیلان دارای چشم اندازها و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا می‌باشد كه همجواری شهر با یكی از زیباترین كوه‌های منطقه و دسترسی آسان به آن با چشم اندازهای كوهپایه‌ای شامل باغ‌های سرسبز چای و مزارع برنج و چشمه‌های متعدد آن در سطح ملی و حتی فراملی در بخش گردشگری سرآمد است.

این شهر ساخته‌شده بر سرزمینی هموار و جلگه‌ای است كه حاصل رسوبات به جای مانده از رودهای گیلان است. از نظر موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های تاریخی یكی از شهرهای مهم استان گیلان به شمار می‌رود و مدت‌ها مركز بخش بیه‌پیش این استان بوده‌است.

لاهیجان در سال ۷۰۵ قمری به دست اولجایتو فتح شد و امیر تیمور به آن لشكر كشید. پس از تیمور، سید امیر بیك و نوادگان وی بر شهر لاهیجان حكومت كردند. پس از سقوط حكمرانان كیانی، حاكمان صفوی در این شهر حكومت كردند.

این شهر در زمان اولجایتو ضرابخانه داشته كه سكه ضرب می‌كرده است. نمونه‌هایی از سكه‌های دوران ابو سعید بهادرخان اولجایتو، فتحعلی‌شاه قاجار و شاه طهماسب صفوی مشاهده شده كه در لاهیجان ضرب شده‌اند.

شهرستان لاهیجان به گواهی تاریخ در گذشته مركز حكومت بیه پیش بوده و وسعت آن سرزمینی از سفیدرود تا چالوس را در بر می‌گرفته‌است.

شهر لاهیجان از دیرباز كانون بازرگانی ابریشم بوده و بیشترین سهم را نیز در تولید و صادرات آن داشته‌است.

حمدالله مستوفی درباره لاهیجان نوشته‌است: «از اقلیم چهارم است. طولش از جزایر خالدات فدك و عرض از خط استوا لح شهری بزرگ است و دارالملك جیلانات آبش از جبال بر می‌خیزد و حاصلش برنج و ابریشم و اندك غله می‌باشد و نارنج و ترنج و میوه‌های گرمسیری فراوان است.»

صنعت چای یكی از مهم‌ترین صنایع كشاورزی این شهر است. نخستین بار چای در ایران توسط حاج محمد حسین اصفهانی به سال ۱۳۰۲ قمری در عصر ناصرالدین شاه قاجار كشت شد كه پیشرفتی نداشت و موفقیتی به دست نیاورد.

اما شخصی به نام محمد خان قاجار قوانلو ملقب به كاشف‌السلطنه مشهور به چایكار در سال ۱۳۱۹ قمری چای را در لاهیجان كشت نمود و به بار نشاند. وی در حقیقت پدر كشت چای در ایران به شمار می‌آید.

جاذبه های گردشگری لاهیجان

شهرستان لاهیجان دارای دو بخش رودبنه و مركزی و ۷ دهستان به نام‌های رودبنه، شیرجوپشت، آهندان، بازكیاگوراب، لفمجان، لیالستان و لیل است.

شهر لاهیجان ۷ محله اصلی دارد. لاهیجان امروز در بخش جنوب شرقی در پای شیخان كوه (شیطان كوه) خود را می‌نمایاند و دیروز در محله‌هایی كه نامشان یادآور روزگارانی است كه لاهیجان تختگاه فرمانروایان بیه پیش بود.

برخی از محلات لاهیجان بر پایه حرفه افراد آن نامگذاری شده‌است، همانند: میدان و شعربافان، خمیركلایه و گابنه. و برخی بر پایه نزدیكی به عوارض جغرافیایی هماننده پرده‌سر. و برخی بر پایه نزدیكی به زیارتگاه‌ها بر پا شده‌اند و نام گرفته‌اند همانند: امیرشهید.
مردم لاهیجان بیشتر گیلك هستند و گالش به ساكنین ارتفاعات این منطقه اطلاق می‌شود كه آن‌ها هم تیره‌ای از گیلكان بوده و زبان‌شان گیلكی است.

زبان گفتاری مردم لاهیجان، گیلكی (بیه پیش) است كه با گیلكی رشت (بیه پس) از نظر آوایی، واژگانی و پاره‌ای ویژگی‌های دستوری تفاوت‌هایی دارد. گیلكی بیه پیش خود از گونه‌ای كه در نواحی كوهستانی به آن سخن گفته می‌شود، یعنی گالشی، متمایز است.

آب و هوای آن در بخش جلگه‌ای، معتدل و مرطوب و در قسمت كوهستانی سردسیر و خوش آب و هوا است. در واقع آب و هوای این شهرستان آب و هوای مدیترانه‌ای است.

زیست‌بوم جانوری منطقه لاهیجان بسیار متنوع است.

چهارپایان اصلی: گاو، اسب، گوسفند، میش، قاطر، الاغ، سگ و گربه و گاو میش.
چهارپایان وحشی: پلنگ، خرس، گرگ، روباه، شغال، گربه وحشی، گوزن، آهو، بز كوهی، سمور، خار پشت، سمور آبی، خرگوش، خوك، گراز، سنجاب، كفتار، ببر، …
پرندگان: مرغ، اردك، غاز، بوقلمون به فور در این منطقه دیده می‌شود و همین طور قرقاول و غاز وحشی، خوتكا، چنگر، قوش، بلدرچین، باز، بلبل، سینه سرخ، لك‌لك، مرغ ماهی‌خوار، حواصیل، كبوتر، تیهو، جغد، گنجشك، شرستی، داركوب و …
ماهیان: ماهی سفید، ماهی آزاد، قزل‌آلا، كفال ماهی، ماهی سوف، اردك ماهی، كپور ماهی، اسپلی، ماهی سیم، ماهی شك، كلیكا، اوزون برون، قاس ماهی، قیل ماهی، گاو ماهی، شیبا ماهی، مار ماهی، ماهی ماش، كولی و …

لاهیجان دارای چشم اندازها، مناظر دیدنی و تفریحی بسیاری می‌باشد كه از آن جمله می‌توان به جاذبه‌هایی همچون استخر، شیطان كوه، بام سبز، آبشار، باغ ملی، تالاب بین المللی امیر كلایه، باغات سرسبزچای، موزه تاریخ چای، حمام گلشن، قلعه دزدبن و … اشاره كرد.

همچنین تله كابین لاهیجان به طول یك هزار و ۵۵۰ متر با جذب گردشگران داخلی و خارجی لاهیجان را به عنوان یكی از شهرهای زیبا در تمام دنیا مطرح كرده است.

در ادامه برخی از جاذبه‌های گردشگری لاهیجان معرفی شده‌اند:

بقعه شیخ زاهد گیلانی: با تمام زیبایی معماری و مسیری پر از جاذبه طبیعت گردی، نشان دیگری از زیبایی‌های گردشگری گیلان است. این بنای تاریخی در بیرون شهر لاهیجان و در روستای شیخانه ور، بر سر راه لاهیجان به لنگرود و بر دامنه كوه واقع شده است.

شیطان كوه: این كوه سر سبز كه در امتداد سلسله جبال البرز واقع شده و با ارتفاعی نزدیك به ۶۰ متر از درختان و شمشادهای كوتاه و سبز پوشیده شده و در ناحیه شرقی شهر لاهیجان قرار دارد . این كوه بعلت واقع شدن در داخل مجموعه شهری باعث به وجود آمدن چشم اندازهای زیبایی شده و گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می كند.

آبشار شیطان كوه: این آبشار زیبا كه از بدنه شیطان كوه به پای كوه سرازیر می شود به وسیله پمپاژ آب از استخر تغذیه شده و حوضچه هایی برای تخلیه و حركت آب در پایین آن احداث شده است .در كنار این آبشار یك راه پلكانی تا قله كوه وجود دارد كه گردشگران با پشت سر گذاشتن بیش از ۷۵۰ پله كه از كنار آبشار و پای كوه آغاز شده و از داخل درختان سر سبز می گذرد به قله كوه و بام سبز می رسند.

استخر لاهیجان:در پای شیطان كوه استخری بزرگ به وسعت ۱۷ هكتار قرار دارد كه گفته می‌شود به دستور شاه عباس احداث شده است .استخر دارای جزیره ای زیبا می باشد كه توسط یك پل به حاشیه جنوبی آن متصل شده است طول حاشیه این استخر نزدیك به دو كیلومتر بوده كه در كنار بلواری زیبا قرار دارد كه دور تا دور استخر را احاطه كرده و از مراكز دیدنی و تفریحی مهم لاهیجان می‌باشد.

بام سبز: در سال‌های اخیر با طراحی شهرداری لاهیجان ، فضایی در بالای شیطان كوه ایجاد شده كه به علت مشرف بودن به شهر به نام بام سبز شناخته می‌شود. این محوطه سبز و زیبا به وسیله گذرگاهی از ورودی كوه و میان درختان به آبشار شیطان كوه متصل می‌شود. مجموعه بام سبز به علت جذابیت و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغات چای، تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به خود جذب كرده است. تماشای روزها و شب‌های لاهیجان ازفراز بام سبز، از دیگر جاذبه‌های این مجموعه تفریحی می‌باشد.

تله كابین: تله كابین لاهیجان از دیگر جاذبه های تفریحی می باشد كه با كوشش شورای اسلامی شهر و شهرداری توسط شركت خصوصی احرار، در سال ۱۳۸۴ احداث شده است. طول این تله كابین یك هزار و ۵۵۰ متر می باشد كه از بام سبز به قله تاج خروس كشیده شده و در هر ساعت یك هزار نفر را جا به جا می نماید. این تله كابین دارای دو ایستگاه و پنج دكل بوده و ۳۵۰ متر در مرتفع ترین نقطه از سطح دریا ارتفاع دارد.احداث پارك مجهز به رستوران، كافی شاپ و انواع غرفه های آلاچیق و ایجاد فضای مناسب برای گردشگران از دیگر برنامه هایی است كه برای احداث در ایستگاه‌های تله كابین در نظر گرفته شده است.

پارك بعثت (باغ ملی): این بوستان با وسعتی بیش از یكهزار و۲۰۰ متر مربع در مركز شهر لاهیجان قرار دارد.

پارك جنگلی میر صفا: این پارك جنگلی طبیعی در خیابان شقایق (منتهی به دانشگاه آزاد اسلامی) قرار دارد و دارای تعدادی آلاچیق بوده كه مورد توجه گردشگران می باشد.

تالاب بین المللی امیر كلایه: این تالاب به وسعت بیش از هزار و دویست هكتار در ۴۰ كیلو متری شمال شهر لاهیجان و در كنار دریای خزر واقع شده و به دلیل نوع خاص اكوسیستم به دور از هر گونه آلودگی زیست محیطی بوده و دارای جاذبه های تفریحی زیادی می باشد.

سواحل امیر آباد: شمالی‌ترین نقطه شهرستان لاهیجان، به دریای خزر و سواحل امیر آباد منتهی می‌شود كه از جذابیت‌های زیادی برخوردار است.

روستای بكر و زیبای چی چی نی كوتی: معنی نام این روستای زیبا كه چشم اندازهای زیبایی دارد، لانه گنجشك می باشد. با گشت و گذار در جنگل های كوهپایه ای روستای چی چی نی كوتی معنای اصلی طبیعت بكر را درك خواهید كرد. طبیعتی كه هنوز از گزند ما آدمیان آسیبی ندیده است و هنوز گونه های جانوری مختلف از جمله خرس قهوه‌ای، شغال و روباه و كفتار و نوعی خوك خاكستری در این جنگل‌ها زندگی می‌كنند. در ضمن تقریبا در پایان فصل بهار و آغاز فصل تابستان نوعی خاص از تمشك وحشی در بیشه زارهای این روستا می‌روید كه قطعا طعم آن را جایی دیگر نچشیده اید.باشد كه این طبیعت بكر و زیبا پاك و بكر و زیبا باقی بماند.