شهر بابلسر

بابُلْسَر یكی از شهرهای استان مازندران، در شمال ایران، بین دریای مازندران و رشته كوه البرز قرار دارد. این شهر مركز شهرستان بابلسر است. این شهرستان ۱۲۴٫۳۲۳ نفر جمعیت دارد كه معادل ۴/۴ درصد جمعیت كل استان است. بابلسر با پهنه۱۳۵۰ هكتار در مصب رودخانه بابلرود و در كرانه جنوبی دریای خزر و در ۵۲ درجه و ۳۹ دقیقه و ۳۰ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۶ درجه و ۴۳ دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد.

آب و هوا
این شهر در مدار معتدل گرم قرار گرفته و ضریب اعتدال این شهر بسیار معتدل است. این ناحیه با میانگین سالیانه دمای ۱۸/۴ درجه سانتیگراد، بارش سالیانه ۷۹۱ میلی‌متر و ۷۹ درصد رطوبت، یكی از خوش آب و هوا ترین مناطق كشور بشمار می‌آید.

شهرستان بابلسر با وسعت حدود ۷/۳۴۵ كیلومتر مربع معادل ۴/۱ درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده است . این شهرستان در قسمت مركزی استان قرار گرفته و از شمال به دریای خزر ، از جنوب به شهرستان بابل ، از شرق به شهرستان جویبار و از غرب به شهرستان محمودآباد محدود شده است . این شهرستان دارای ۴ مركز شهری ، ۴ بخش ، ۸ دهستان و ۹۳ آبادی دارای سكنه است .
این شهرستان از جمله مناطق استان مازندران است كه فاقد مناطق مرتفع كوهپایه و كوهستانی است و تمام وسعت آن به صورت اراضی جلگه ای و دشتی نمایان است . رودخانه های سجاد رود ، بابلرود و كلارود كه در شهرستان بابل جاری است در نزدیكی پل محمدحسن خان بابل به هم پیوسته و همراه با رود تلار در شهرستان بابلسر به دریای خزر میریزد .

نام قدیمی بابلسر ((مشهدسر)) است كه بنا به اعتقاد قدما انتخاب این نام بدان جهت است كه سر امامزاده ابراهیم (علیه السلام) ، برادر حضرت امام رضا (علیه السلام) در آنجا مدفون شده است . به واسطه آثار قدیمی موجود می توان به قدمت تاریخی شهر پی برد ، بنای امامزاده ابراهیم (علیه السلام) با چارچوب منقوش می باشد كه قدیمی ترین آنها مربوط به ۸۴۱ هجری قمری است . در سال ۱۳۱۱ با شروع تحول در شئون مختلف كشور ، مشهدسر نیز به بابلسر تغییر نام یافت و به سرعت رو به آبادانی نهاد و خیابان بندی، ساختمان سازی جدید و مدرن و ایجاد پل معلق فلزی و سد بندی دو طرف رودخانه بابلرود كه از وسط شهر میگذرد، آسفالت خیابانها، ساختمان شهرداری و شهربانی، اداره پست و تلگراف و ساختمان هتل بزرگ (دانشگاه مازندران فعلی) و … انجام گرفت.
جمعیت شهرستان بابلسر در سال ۱۳۷۵ حدود ۱۵۵۲۶۵ نفر بوده كه با توجه به برآورد این رقم در سال ۱۳۸۹ به ۱۱۹۱۷۳ نفر رسیده است . . این شهرستان یكی از شهرستانهای شهیدپرور استان مازندران بوده كه با داشتن ۶۸۸ شهید ، ۲۰۲۷ جانباز و ۱۲۱ آزاده نقش موثری در جنگ تحمیلی داشته است .

ملاجان منجم درسفرش به همراه شاه عباس اول در سال ۱۰۱۶ ه.ق به مازندران اینگونه می گوید: (( كشتی ها از كوچك و بزرگ در میان دریا و رودخانه بسیار بود و انتظار می كشیدند ، عجب جایی منزه و باصفا و كنار دریا و چمن های سبز و …)). ناصرالدین شاه در سفرنامه خود در سال ۱۲۴۹ ه.ش به مازندران می گوید : (( در مشهدسر پل چوبی بسیار طویلی برروی بابلرود بسته اند كه وی نیز روی آن گذشته است و از كاروانسرایی سخن می گوید كه به دستور وی آنجا ساخته بودند و می گوید كه بعضی از تجار روس در كاروانسرا منزل دارند كه با ساری و بارفروش و شاهرود تجارت میكنند. ))

شهرستان بابلسر در مدار معتدل گرم قرار گرفته و روش ضریب اعتدال این شهرستان بسیار معتدل است كه دارای بادهای محلی به نامهای دشت وا ، گله وا ، خزری ، بادسام ، كوسری وا، دشت واستریك ، گله واستریك ، جعفر قاسمی و یا استرآبادی وا ، صورت وز و آفتاب شو می باشد . این شهرستان دارای ۳ بخش مركزی(به مركزیت شهربابسر) ، بهنمیر(به مركزیت شهربهنمیر) و رودبست (به مركزیت هادی شهر) می باشد .

شهرستان بابلسر در حاشیه بزرگترین دریاچه جهان و سواحل زیبا قرار دارد كه یكی از مهمترین مناطق توریستی و مهمانپذیر كشور می باشد. این شهرستان به علت قرار گرفتن در مسیر شاهراه شرق به غرب استان مازندران، با وجود پلاژهای متعدد در نوار ساحلی و اماكن اختصاصی مختلف از جمله اقامتگاههای سازمانی مانند متل بانك كشاورزی، رفاه، مسكن، ملی، ویلاهای دریاكنار، خزرشهر، دریاسر و همچنین رودخانه بابلرود از مركز شهر بر جلوه و زیبایی آن افزود و این شهر را در یك موقعیت ممتاز توریستی قرار داده است.

همچنین عده ای بر این عقیده اند كه قدیمیترین نام، مشهد سبز بوده است. یعنی مشهدی كه سبز است. واژه مشهد بخاطر سر امام رضا (ع) و شهر مشهد كنونی و واژه سبز به علت سر سبزی خرمی و زیبایی منطقه بوده و به مرور زمان به مشهدسر تغییر نام یافت .
امكانات این شهر تا اتمام دوره قاجاریه توسعه چندانی نداشت، بطوریكه یك خیابان اصلی، دو باب حمام، یك مدرسه بنام احمدیه (دبستان نرجس فعلی) و تاسیسات اولیه شیلات و گمرك و چند باب مغازه بیش نبود.

دیاری سبز در استان مازندران با وسعت ۷/۳۴۵كیلومتر مربع كه حد شمالی آن دریای نیلگون خزر و حد شرقی آن بهنمیر و حد غربی آن فریدونكنار و حد جنوبی آن شهرستان بابل قرار گرفته دارای چهار بخش به مركزیت بابلسر می‌باشد.

این سرزمین و تمام رؤیاهای كودكانش ، سبزی دستان تمام زنان و مردانش و جوشش نهرهایش و در یك كلام زیبائیهایش جشنواره سخاوت دیرینه اوست . آرام و سبكبال در پهنه زیبای گیتی یكی از شاهكارهای خلقت را در گوشه ای از ایران عزیزمان، در بابلسر به تصویر كشیده ، نمایشی از بهترین شاهكارهای طبیعت كه دست هر صانعی را از ساخت چنین آثار بكری كوتاه كرده است در این دیار هر چه هست تجلی زیبای اوست كه سایه گستر دریا و رود و شالیزارهای طلائیش شده است .

ارتفاع شهر ۷ متر بالاتر از سطح دریای خزر و ۲۲ متر پایین‌تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد. حدود شهرستان بابلسر، از شمال به دریا از شرق به جویبار از جنوب شرقی به قائمشهر از جنوب به بابل و از غرب به محمود آباد و از جنوب غرب به آمل مشرف می‌باشد و مركز سیاسی اداری آن شهر بابلسر است. بابلسر در دوران گذشته به عنوان بخش نمونه مطرح بود و در سال ۱۳۶۸ به فرمانداری ارتقاء یافت. این شهرستان دارای ۴ مركز شهری، ۴ بخش ، ۸ دهستان و ۹۳ آبادی دارای سكنه است. این شهرستان دارای ۳ بخش مركزی(به مركزیت شهربابسر) ، بهنمیر (به مركزیت شهربهنمیر) و رودبست (به مركزیت شهرهادی) می‌باشد.

نام شناسی

نام قدیم آن مشهدسر بوده‌است. عده‌ای بر این عقیده‌اند كه قدیمی ترین نام، مشهد سبز بوده یعنی مشهدی كه سبز است. واژه مشهد به خاطر سر امامزاده ابراهیم و شهر مشهد كنونی و امامزاده ابرهیم آمل و واژه سبز به علت سر سبزی، خرمی و زیبایی منطقه بوده و به مرور زمان به مشهدسر تغییر نام یافت.