دشت مغان

دَشت مُغان نام جلگه‌ای است در شمالی‌ترین قسمت استان اردبیل در شمال باختری ایران. مغان جلگه‌ای است در ساحل جنوبی رود ارس و غرب دریای خزر كه قسمت عمده آن در جمهوری آدربایجان و بخشی نیز شمالی‌ترین قسمت استان اردبیل در شمال غربی ایران را تشكیل داده‌است.

موقعیت جغرافیایی منطقه مغان و شهرستان پارس آباد: شهرستان پارس‌آباد در قسمت شمالی جلگه مغان قرار گرفته و با مساحت ۱۵۵۴ كیلومترمربع، شمالی‌ترین شهرستان استان می‌باشد. كه از لحاظ موقعیت ریاضی بین ۳۹درجه و۲۰دقیقه تا ۳۹درجه و۴۲دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۳۰دقیقه تا۴۸درجه و۱۰دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ واقع شده و از سطح دریا بطور متوسط ۴۵ متر ارتفاع دارد. این شهرستان از شمال به رودخانه ارس و جمهوری آذربایجان، از غرب به شهرستان كلیبردر استان آذربایجان شرقی، ازشرق به جمهوری آذربایجان و از جنوب و جنوب غربی به شهرستانهای بیله سوار و گرمی محدود می‌گردد. مركز شهرستان، شهرپارس آباد است كه در۳۹درجه و۳۹دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۵۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ قراردارد.فاصله این شهراز مركز استان اردبیل، ۲۲۰كیلومتر بوده و دارای ۳بخش به نام‌های: بخش مركزی، بخش اصلاندوز درغرب و بخش تازه كند در جنوب غربی می‌باشد.

(پرورش شتر در دشت مغان)

چهره زمین و ناهمواری‌ها :
قسمت شمالی جلگه وسیع و حاصلخیزمغان شهرستان پارس آباد می‌باشدكه ازدامنه‌های شمالی كوههای خروسلوداغ و صلوات داغ در جنوب منطقه شروع گردیده و تا سواحل رود ارس در شمال بصورت سرزمینی نسبتا هموار باشیب ملایمی گسترده شده‌است.بطور كلی چهره طبیعی منطقه را می‌توان به سه قسمت كوهستانی – كوهپایه‌ای و جلگه‌ای تقسیم نمود:

نواحی كوهستانی:
ارتفاعات جنوب، جنوب غرب و غرب منطقه راشامل می‌گردد كه با شیب بیش از۱۰درصد از ارتفاع حداقل ۱۰۰متر به سمت جنوب و غرب برمیزان ارتفاع افزوده شده وتا حدود۷۰۰متر می‌رسد. دهستان قشلاق غربی، قسمتهای از بخش اصلاندوز، بخش مركزی و دهستان قشلاق شمالی در این نواحی قراردارند.

نواحی كوهپایه‌ای:
بطور كلی زمین‌های كمتراز۱۰۰مترارتفاع متصل به كوهستان تا نزدیك جلگه را می‌توان جزو این ناحیه به حساب آورد. شیب زمین در این نواحی حدود ۱ تا ۱۰ درصد می‌باشد، كلاً اراضی مساعدبرای فعالیتهای كشاورزی ودامپروری وسكونت انسانی محسوب می‌گردد.قسمتهایی ازبخش تازه كند، بخش مركزی، دهستان قشلاق شمالی و بخش اصلاندوز در این نواحی واقع شده‌اند.

نواحی جلگه‌ای:
درشمال منطقه با شیب بسیار ملایم، كمتراز۵ درصدتاسواحل رودارس گسترش دارد و به دلیل وجود خاك‌های آبرفتی دانه ریز و رسوبی و حاصلخیز تماماً زمینهای عمده كشاورزی را تشكیل داده و از تراكم زیاد جمعیت برخوردار می‌باشد.این نواحی تا ارتفاع حداقل ۳۰متر از سطح دریا در منتهی الیه شمال شرق منطقه در دهستان ساوالان تداوم می‌یابد.