روستای بركوه

«روستای بركوه» از جمله روستاهای استان خراسان جنوبی است كه در فاصله ۱۲ كیلومتر جنوب غربی سربیشه و ۸۶ كیلومتری از مركز استان (بیرجند) و در شرق آن قرار دارد. روستای بركوه در كنار رشته كوه‌های مومن آباد قرار دارد و به دلیل قرار گرفتن آن در منطقه كوهپایه ای آن را بركوه نامیده اند (در كنار كوه). از نظر سابقه تاریخی دارای قدمت زیادی است و به ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال پیش می‌رسد كه وجود برج‌ های دیده بانی در نوك كوه مزار و قلعه زیبای بركوه (كه در در ورودی این روستا قرار دارد) گواهی بر این مدعا است. روستای بركوه از جنوب به كوه و از سایر قسمت‌ها به دشت نسبتا صافی منتهی می‌گردد كه به دلیل فرسایش در دوره ‌های جدید به ایجاد این پستی و بلندی‌ ها افزوده است. این روستا به دلیل قرارگرفتن روی یك بافت ماسه سنگ، شیل و مارن خاكستری رنگ و آهك ایجاد شده كه در برش‌ها و در محل‌های مختلف این ساختار به خوبی مشخص است. روستای بركوه در منطقه ای نسبتا معتدل با زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل قرار دارد. این روستا با وجود قرارگیری در یك منطقه نسبتا خشك در كویر شرقی ایران ولی از آب و هوای نسبتا خوبی برخوردار است . وجود سد بركوه یكی از جاذبه های روستاست كه باعث حاصلخیزی و سرسبزی بخش شمالی روستا شده و از لحاظ منظری وضعیت مناسبی را بوجود آورده است. روستای بركوه در ۵۰۰ متری جوار سداست. این سد بطور مستقیم و غیر مستقیم بر روی روستای بر كوه(آبیاری مزارع) تاثیر گذار می باشد. سد بركوه با ارتفاع ۱۰ متر دیواره های سد خاكی است كه جهت كنترل مسیل احداث شده است. این سد در صورت استفاده از الگوهای كشت با بكار بستن توصیه های فنی و تخصصی كشاورزی، می تواند در افزایش درآمدهای زارعین تاثیر بسزایی داشته باشد و مانع از مهاجرت گردد. منطقه سد بركوه دربرگیرنده مناطق زیبایی است كه قلعه گلی وكهنی درمركز روستا واقع است . در حاشیه سد كه دیواره های آن نیز ازگل تشكیل شده ، كشتزارهای زیبای گندم ،جو ویونجه ودرختان پراكنده بید دیده می شود. این سد- یا به عبارتی بند در حد فاصل روستاهای شورستان و بركوه واقع است، در گذشته ها چندین نوبت دیوارهای خاكی و سنگی در مسیر آن احداث شده كه به دلیل فراوانی آب بعدها یك دیواره سنگی و مستحكم در مسیر آن ساخته شده كه ماحصل آن ایجاد یك آبگیر بسیار زیبا در قلب كویر می باشد. زمینهای كشاورزی سرسبز و نیزارهای اطراف آن بسیار زیباست. این سد به دلیل استقبال توریستهای داخلی و خارجی ثبت ملی شده و هرساله تعداد قابل توجهی از مردم استان و استانهای همجوار و حتی توریست های خارجی از آن بازدید می كنند. نكته مهم علت ایجاد این پدیده مهم طبیعی است كه علیرغم خشكسالی های ۱۶ ساله اخیر این سد همواره پر آب می باشد. دلیل آن، ویژگی خاص لایه های زمین شناسی كوهپایه بركوه می باشد به نحوی كه مسیر شكست و انحنای لایه های زمین طوری است كه آب از قسمت زیرین كوهپایه به این محل هدایت می شود و تنها محل خروج آب زیرزمینی كوهپایه است. این روستای منحصر به فرد با داشتن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی همچون قلعه كهنه(قاجاری)، مزار گلبانگ خراسان، برج‌های نگهبانی(قاجاری) حوض انبار و حمام بركوه(قاجاری) و مسجد روستا و همچنین وجود كارگاه‌های پارچه بافی فعال می‌تواند به رونق گردشگری و طبیعت گردی در منطقه خراسان جنوبی كمك كند.