اگر تاكنون تنها جاده‌ای مثل جاده چالوس را به عنوان جاده‌ای ییلاقی شناخته‌اید، پس حتما به دیگر نقاط كشور سفر نكرده‌اید! یكی از جاده‌های زیبا و خوش آب و هوا كه در غرب كشور واقع شده، جاده‌ای است كه شما را از كرمانشاه به روستای ساتیاری می‌رساند؛ روستایی در بخش باینگان شهرستان پاوه كه چهره متفاوتی از منطقه اورامانات را برای هر گردشگر به نمایش می‌گذارد. ساتیاری، روستایی پلكانی است كه ۱۲۵كیلومتری غرب كرمانشاه و ۲۵كیلومتری جنوب غربی پاوه واقع شده. خبر خوب این است كه شما می‌توانید با اتومبیل شخصی خود جاده منتهی به روستا را بپیمایید و از این نظر دچار مشكل نخواهید شد.
گردش در روستا و دیدن معماری بومی و سازگار با طبیعت آن؛ گردشی در ارتفاعات این روستا و كوهپیمایی‌های جذاب؛ بازدید از برخی باغات روستا با هماهنگی مردم محلی؛ دیدن حیات وحش منطقه شامل گراز وحشی، گرگ، دیدن جنگ كبك‌های كوهستان و شندیدن صدای دلنشین آنها البته با همراهی راهنمایان محلی تنها بخشی از تجاربی است كه در خود روستا می‌توانید به دست آورید. اما این همه ماجرا نیست. گردشگرانی كه به این منطقه سفر می‌كنند، اغلب سعی دارند اطراف این روستا و جاذبه‌های پیرامون آن را نیز تا جای ممكن ببینند. ساتیاری از غار قوری قلعه ۶۰ كیلومتر، از خانه و غار دستكند حسین كوه كن ۱۵ كیلومتر، از منطقه حفاظت‌شده بوزین و مرخیل ۱۰كیلومتر، از رودخانه سیروان و سد داریان۵۰كیلومتر و از روستای هجیج و آبشار زیبای بل ۶۰ كیلومتر فاصله دارد. بنابراین بهتر است هیچ كدام از این جاذبه‌ها را نیز از دست ندهید.
برای اقامت در این روستا هم، پیشنهاد میشود سراغ اقامتگاه بوم‌گردی ساتیار را از محلی‌ها بگیرید؛ خانه‌ای كه توسط خانواده مرادی اداره میشود و معماری بومی روستا را حفظ كرده، آن هم به‌رغم تغییرات ناخوشایندی كه در معماری برخی بخش‌های روستا به وقوع پیوسته است. حسن انتخاب اقامتگاه‌های بوم‌گردی در هر سفر این است كه شما می‌توانید به واسطه تعامل با مردم بومی، با فرهنگ منطقه آشنا شوید و همین‌طور غذاهای بومی را امتحان كنید و سوغات ویژه آن مقصد را با خود به همراه بیاورید. وقتی دارید از روستا خارج می‌شوید فراموش نكنید كه به فراخور فصل، از محصولات باغی ارگانیك آن با خود به سوغات بیاورید. گردو، بادام، توت خشك، انجیر خشك، مویز، انواع میوه‌های خشك محلی، گوجه خشك محلی، رب‌انار، سس انار، شیره توت، روغن حیوانی، كشك، ترخینه، آویشن كوهی، سیر كوهی، كنیوال، جعفری كوهی، بومادران(بوژانه)، چای كوهی، ریواس، كنگر و… از جمله این محصولات هستند. همچنین می‌توانید برخی از صنایع‌دستی این منطقه را نیز تهیه كنید؛ صنایع دستی همچون گیوه، انواع سبدهای چوبی بافته شده از چوب ارغوان، موج و جاجیم و… .
ساتیاری كجاست
روستای ساتیاری یكی از زیباترین روستاهای اورامانات با مردمانی فهیم و مهمان نواز این كلمه ای كه به آن اشاره كردم اغراق نیست بلكه مردم این روستا واقعا مهمان نواز هستند و این حرف من با رفتن مهمانان عزیز به این روستا ثابت می شود.روستای ساتیاری از روستاهای تابعه شهرستان پاوه در استان كرمانشاه می باشد این روستا در حد فاصل ۲۵ كیلومتری شهرستان پاوه قرار دارد .روستای ساتیاری نزدیكترین روستا به بخش باینگان است این روستا از لحاظ جغرافیایی آب و هوایی بسیار طبیعی و زیبا دارد دامنه های روستا در فصل زمستان سفید پوش و در فصل بهار پر از درختان متنوع و دارای سرسبزی چشم نوازی می باشد روستا دارای باغات فراوانی است و میوه هایی ازجمله:گیلاس,هلو,آلو,زردآلو,گلابی,انگور,انجیر,انارو….یافت می شود ولی اكثر درختان این روستا را گردو,بادام وانگور تشكیل می دهد.در دور تا دور روستا باغات انگور (دیم)به فراوانی یافت می شود و این باغات زیبایی فراوانی به این روستا داده است در سال جاری (۱۳۸۹)باغات این روستا كانال كشی شده است و آب از طریق این كانالها به باغات روستا سرازیر می شود بعد از باغات روستا نوبت به طبیعت روستا می رسد ظبیعت این روستا ظبیعتی چهار فصل است كوههای زیبا و جنگل های انبوه و از همه زیباترصدای گوشنواز كبك ها زیبایی دو چندانی به این روستا بخشیده است. از جمله گیاهانی كه در این روستا در فصل بهار یافت می شود با زبان محلی(كنگر.گوله.خوژه.خاز.كینوال.پیشوك.شن و …جنگل های این روستا پوشیده از درختان متنوعی است كه اكثریت آن را درختان سقز وبلوط به خود اختصاص داده است.مردم دامدار روستا در فصل بهار به كوهستان این روستا كه آب و هوایی بسیار زیبا و خنك دارد (گرده)كوچ می كنندو حدود دو سه ماهی در این كوهستان زندگی می كنند.
آب آشامیدنی مردم روستا تا دوسه سال پیش از طریق چشمه كوهستان گرده تامین می شد ولی در دوسه سال اخیر به علت كم شدن آب این چشمه از طریق چاه(دیره نیان نام محلی در روستا)تامین می شود و درحال حاضر مردم روستا دارای دو منبع آب هستند و خداروشكر از لحاظ آب شیرین هیچ مشكلی ندارند.ساختار درونی روستا:جاده روستا تا ۱۰۰ متری روستا آسفالت است و ۵۰ متر از صد متر باقیمانده سنگ فرش می باشدو باقیمانده هم در دست بررسی و ساخت است.اكثركوچه های روستا سنگ فرش می باشد.حدود ۸۰ درصد از خانه های روستا تازه ساز هستند و اكثرا با سنگ تم تم ساخته شده اند.روستادارای دومدرسه راهنمایی و دبستان است و مقطع متوسطه را در بخش باینگان می گذرانند.مسجد روستا در وسط روستا قرار دارد این مسجد در حدود بیش از چهل سال با امام جمعه ای حاج ملا صدیق نصری اداره می شد ولی متاسفنه در یكی دوسال اخیر این بزرگوار به دلیل كسالت در بستر بیماری هستند ودر حال حاضر فرزند شایسته ایشان ملا محسن نصری امام جمعه روستا می باشند برای پدر بزرگوار ایشان آرزوی سلامت كامل داریم.نانوایی این روستاهم امسال احداث شده و الان شروع به كار كرده است.بعداز توصیف روستا وطبیعت آن نوبت به مردم روستا است همانطور كه گفتم شغل اصلی مردم روستا دامداری و باغداری است زبان اصلی روستا كردی(جافی/سورانی)است.جوانان این روستا هم هریك به كاری مشغول هستند.اما متاسفانه كمبودی كه بیش از همه چیز در این روستا احساس می شود فضای ورزشی و امكانات ورزشی برای جوانان روستا كه بیش از حد به ورزش علاقه دارند است و امیدوارم كه با همت مسولان این مشكل نیز حل شود.شورای روستا:شورا ی روستا یكی از علل آبادانی بیش از پیش روستا بوده است هرچند كه افراد زیادی در شورای این روستا زحمت كشیده اند ولی بیش از همه جناب آقای مصطفی خالدی برای پیشرفت این روستا و آبادانی هرچه بیشتر آن تلاش كرده اند.من به نوبه ی خود و از طرف مردمروستای ساتیاری به این عزیز خسته نباشید عرض می كنم و امیدوارم كه در تمام مراحل زندگی موفق باشد.امیدوارم كه از این نوشته لذت برده باشید من در این نوشته به عنوان یك فرد روستا تلاش كرده ام كه واقعیت روستا را بدون كمترین اغراقی برای شما توصیف كنم و اگر در این نوشته نكاتی هم ذكر نشده به بزرگی خودتان ببخشید با آرزوی موفقیت وسربلندی هموطنانمان و بخصوص مردم عزیز روستای ساتیاری و باز هم بخصوص آنهایی كه در غربت زندگی می كنند
ساتیاری از دیدگاه دهخدا
ساتیاری . (اِخ ) دهی است از دهستان جوانرود بخش پاوه ٔ شهرستان سنندج ، واقع در ۱۲ هزارگزی جنوب باختری پاوه و ۱۰ هزارگزی باختر راه اتومبیل رو شهرستان كرمانشاه به پاوه . كوهستانی و سردسیر است و از آب چشمه ٔ مشروب میشود و محصول آن غلات و توتون و لبنیات و پشم و روغن است . ۳۸۸ تن سكنه دارد كه به زراعت و گله داری اشتغال دارند، راه آن اتومبیل رو است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج ۵).
گرده
گرده منطقه ای كوهستانی در روستای ساتیاری است كه آب و هوایی بسیار خنك وطبیعی دارد مردم دامدار روستا درفصل بهار و در خرداد ماه به این منطقه زیبا كوچ می كنند و به مدت دو سه ماه در این منطقه سكونت دارند.گرده دارای چشمه ای با آب بسیار خنك و زیباست اگه قسمت شد پیشنهاد میكنم حتما یه سری به این منطقه زیبا بزنید
بافت روستای ساتیاری
روستای ساتیاری یكی از قدیمی ترین روستاهای اورامانات می باشد. روستای ساتیاری تا حدود چهار سال پیش بافتی تقریبا قدیمی داشت اما از چهار سال گذشته تا به حال تقریبا تمام خانه های این روستا از نو ساخته شده اند ودر حدود این چهار سال ۱۵ خانه جدید علاوه بر خانه هایی كه از نو ساخته شده است به این روستا اضافه شده است و الان این روستا بیش از ۲۰۰ ساختمان دارد.اما بافت داخلی این روستا هم هم زمان با طرح بنیاد مسكن برای خانه سازی با طرح های هادی شروع به كار كرد وجاده این روستا تا ۱۰۰ متری روستا آسفالت شده است و از اینجا به بعد سنگ فرش می باشد.
