از پیشینه و تاریخ پیش از اسلام شهر بروجرد كه در گویش لری «وروگرد» و در لهجه محلی بروجردی «ورویرد» نامیده می‌شود، مدارك كافی به دست نیامده است. گروهی بروجرد را از بناهای فیروز ساسانی می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را محل گرد آمدن دوباره سپاهیان شكست خورده یزد گرد سوم می‌شناسند.
در زمان حكومت قاجار، حسام‌السلطنه حاكم خوزستان و لرستان، بروجرد را مقر حكومت خود قرار داد و با تعمیر قلعه‌های آن، خندقی دور شهر ایجاد كرد. عوامل مؤثر از قبیل آب و هوای معتدل كوهستانی، دشت حاصل‌خیز رسوبی سیلاخور، شبكه آبهای روان دائمی، مراتع طبیعی، موقعیت استراتژیك جغرافیایی و سیاسی و گسترش شبكه ارتباطی و تجاری باعث جذب جمعیت و توسعه آن بوده‌اند.
جاذبه‌های دیدنی
قبر واعظ اصفهانی
تپه قرق
رود سزار
مسجد جامع بروجرد
مسجد سلطانی بروجرد
مقبره شاهزاده ابوالحسن
امام زاده جعفر
گورستان رازان
گورستان میر احمدی
صنایع و معادن
صنایع‌كارخانه‌ای بروجرد بسیار متنوع است. از جمله این صنایع می‌توان به ساخت صابون، موكت، پارچه، فرش ماشینی، تیرچه بلوك و موزاییك اشاره كرد. از معادن این منطقه‌اطلاعات مستندی در دست نیست.
كشاورزی و دام داری
اقتصاد بروجرد بر اساس كشاورزی و صنعت استوار است. آب كشاورزی آن از چاه های ژرف و نیمه ژرف و رودخانه ها تامین می شود. محصولات كشاورزی بروجرد عبارتند از: گندم، انگور، سیب درختی، هلو، آلو، زردآلو، گلابی و تره بار. بخش دیگر اقتصاد بروجرد مبتنی بر صنایع است كه به دو شكل دستی و كارخانه ای است. صنایع دستی شهر شامل بافت قالی و گلیم و صنایع كارخانه‌ای آن مشتمل بر ساخت صابون، موكت، پارچه، فرش ماشینی، تیرچه بلوك و موزاییك است. مهم ترین صادرات شهرستان بروجرد شامل گندم، انگور، سیب درختی، هلو،زردآلو،آلو،گلابی،تره‌بار،خشكبار،قالی،اجناس ورشو و تمام محصولات صنعتی شهرستان است.
مشخصات جغرافیایی
شهرستان‌بروجرد از شمال به ملایر (استان همدان) از خاور به سربند (استان مركزی) و دورود، از جنوب به خرم آباد و از باختر به سلسله محدود شده‌است. مركز این شهرستان در ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه درازای خاوری و ۳۳ درجه و ۲۳ دقیقه پهنای شمالی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۵۷۰ متر است. آب و هوای بروجرد معتدل و نیمه خشك و میزان بارندگی سالیانه آن به ۶۰۰ میلیمتر می رسد. بروجرد در مسیر راه اصلی خرم آباد ـ همدان قراردارد و از این طریق با خرم آباد (به سوی جنوب باختری) ۱۰۲ كیلومتر و با همدان (به سوی شمال) ۱۳۵ كیلومتر فاصله دارد. جاده ای به طول ۱۰۳ كیلومتر نیز از ۸ كیلومتری شهر بروجرد گذشته و به شهر اراك می پیوندد. براساس تقسیمات كشوری در سال ۱۳۷۷ مساحت این شهرستان بالغ بر ۱۶۰۳ كیلومتر مربع بوده است براساس آمار جمعیتی در سال ۱۳۷۵ جمعیت این شهرستان بالغ بر ۳۱۶۰۱۴ نفر بوده است كه از این رقم بالغ بر ۲۱۷۸۰۴ نفر جمعیت مركز شهرستان بروجرد است.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
از پیشینه و تاریخ پیش از اسلام شهر بروجرد كه در گویش لری ‹‹وروگرد›› و در لهجه محلی بروجردی ‹‹ورویرد›› نامیده می شود، مدارك كافی به دست نیامده است؛ اما سنگ لوحه هایی كه به خط پهلوی در بروجرد و اطراف آن دیده شده دلیل محكمی برای قدیمی بودن این شهر است. عده‌ای بنای این شهر را به منوچهر نسبت می دهند و قدمت آن را بالغ بر ۴۰۰۰ سال می دانند. عده ای دیگر (از جمله دكتر معین) معتقدند كه بروجرد حدود ۲۰۰۰ سال قبل ساخته شده است. بروجرد به واسطه داشتن مراتع و زمین های سرسبز، در زمان مادها یكی از مراتع سلطنتی به شمار می‌رفته، و تا زمان ساسانیان سالانه دوازده هزار راس از اسب های شاهی در آن تعلیف می‌شده‌اند.در زمان حكومت قاجار، حسام السلطنه حاكم خوزستان و لرستان، بروجرد را مقر حكومت خود قرار داد و با تعمیر قلعه های آن، خندقی دور شهر ایجاد كرد. از آن به بعد با توجه به عوامل موثری از قبیل آب و هوای معتدل كوهستانی، دشت حاصل خیز رسوبی سیلابخور، شبكه آب های روان دایمی، مراتع طبیعی، موقعیت مهم جغرافیایی و سیاسی و گسترش شبكه ارتباطی و تجاری باعث جذب جمعیت و توسعه شهرستان بروجرد شدند.
