روستای پیربالا روستایی كوچك و آرام است واقع در شمال غربی استان اذربایجان شرقی، روستایی از توابع شهرستان سرسبز مرند با باغ و باغات بسیار و آبشاری دیدنی.
این روستا در فاصله تقریبا ۱۰۰ كیلومتری از شهر تبریز قرار دارد. برای رسیدن به پیربالا باید از تبریز به سمت شمال غربی و در مسیر جاده صوفیان به حركت بپردازید تا بعد از عبور از روستاهای ملایوسف، شوردره و پیام و دیزج به شهرستان مرند برسید. مرند در حدود ۸۸ كیلومتری شمال غربی تبریز قرار دارد.
از اینجا به بعد باید از سه راهی مرند وارد جاده سمت چپ شده و حدود ۲۰ كیلومتر به سمت جنوب بیایید. جاده به موازات دره‌ای از دره‌های میشو داغ (كوه میشو) كشیده شده و شما به ترتیب از روستاهای انامق، محبوب‌آباد و عیش‌آباد عبور می‌كنید تا به روستای پیربالا برسید.
فاصله تبریز تا مرند را با ماشین شخصی می‌توانید در كمتر از یك ساعت طی كنید. در پمپ بنزین سه راهی مرند، باك ماشین را پر كنید و از طریق جاده سمت چپ مسیر اصلی، به سمت پیربالا بروید. با اینكه باقی مسیر ۲۰ كیلومتر بیشتر نیست، اما عبور از جاده دوطرفه و پرپیچ و خم به احتیاط فراوان و حدود یك ساعت زمان نیاز دارد.
اتوبوس هم وسیله خوبی برای رسیدن به پیربالاست كه البته در این سفر مانند یك رفیق نیمه راه، فقط شما را تا سه راهی مرند همراهی می‌كند. باقی مسیر را باید به كمك سواری‌های پرتعدادی طی كنید كه مقصدشان روستای پیربالاست؛ با پرداخت ۱۰۰۰ تومان به هركدام از این تاكسی‌ها می‌توانید به پیربالا برسید و در ورودی روستا پیاده شوید.
***
دره پر خاطره
با توجه به اینكه زمان زیادی برای رسیدن به روستا صرف نمی‌شود، می‌توانید قبل از ظهر به روستا برسید، در حاشیه رودخانه توقف كرده و چادر بزنید و بعد به دیدن روستا بپردازید.
به جز بافت پردار و درخت و باغات روستا، چند دیدنی ویژه در پیربالا انتظارتان را می‌كشند. یكی از آنها گورستان قدیمی روستاست كه در بالا دست روستا واقع شده و مدفن «شیخ پیربابا بن بر الدین» است.
عده‌ای معتقدند چون مزار پیربالا در بالا دست روستا قرار دارد، نام روستا به «پیربالا» مشهور شده است.
ابوالفضل پیربالایی از اهالی تحصیل كرده و مطلع روستا است كه در مورد پیربالا اطلاعات بسیار كامل و دقیقی دارد و با حوصله فراوان به راهنمایی گردشگران و مسافران می‌پردازد.
وی در این مورد می‌گوید: محوطه تاریخی این گورستان به همراه سنگ مزار بسیار بزرگ و دو طرفه پیربابا كه تاریخ سال ۹۰۶ هجری قمری روی آن ثبت شده است از جاذبه های تاریخی این روستای خوش آب و هواست.
اگر وقت دارید، دیدن مسجد قدیمی روستا را كه به «مسجد كوچك» مشهور است از دست ندهید؛ این مسجد كوچك دوره‌های تاریخی بسیاری را دیده و بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است، اما هنوز هم فرم تاریخی خود را حفظ كرده است. این مسجد مانند نامش بسیار كوچك است.
علاوه بر این دیدن دو خانه قدیمی روستا كه یادآور فرم خانه‌های قدیمی روستا هستند نیز جذابیت خود را دارد. خانه‌های چوبی و آجری شیروانی‌دار یزدانی و ابراهیم‌زاده در وسط روستا دو نمونه از این خانه‌های قدیمی هستند كه می‌توانند شما را با بافت تاریخی و نحوه ساخت بناهای قدیمی روستا آشنا كنند.
دیگر دیدنی روستا كه این روزها بسیار باشكوه‌تر هم شده است، آبشار پیربالاست كه در نزدیكی روستا و در امتداد مسیر رودخانه در دره‌های میشو قرار دارد.
آبشار در انتهای مسیر رودخانه واقع است و برای دیدن آن باید با پای پیاده از دره رودخانه عبور كنید، برای این كار به كفش راحت و سبك، یك بطری آب و خوراكی های پر انرژی نیاز دارید.
