امامزاده اهل بن علی به گفته ای از نوادگان حضرت علی (ع )كه در صحن امامزاده ، گورستان كوچكی قرار دارد كه قدمتی ۲۰۰ ساله دارد، این بقعه در جنوب دولاب واقع شده و گنبدی پوششی دارد و قسمت كمی از بالای گنبد با كاشی فیروزه ای پوشیده شده و بقیه بقعه آجری است.
نسب امامزاده اهل بن علی (ع) در كتاب «اختران فروزان طهران و ری» به فرزندان امام حسن مجتبی (ع) می رسد، اما به گفته‌ای از فرزندان امیرالمومنین علی (ع) معرفی گردیده است. این بقعه متبركه در جنوب دولاب در تهران واقع شده است و در صحن امامزاده، گورستان كوچكی قرار دارد كه قدمتی ۲۰۰ ساله دارد.
تاریخچه بقعه
الف) نام ونشان صاحب بقعه:
براساس نوشته‌ی روی سنگ قبر، صاحب بقعه از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) است. اما در گذشته، زیارت نامه‌ای در حرم موجود بوده كه ایشان را از پسران حضرت علی(ع) و برادر حسین(ع) معرفی می‌كرده است. دركتاب اختران فروزان ری و طهران از حاج شیخ محمد شریف رازی این گونه نقل شده است: “همچنین مردم ایشان را اهل علی می شناسند و این در حالیست كه ایشان علی الاحول بوده كه به مرور زمان به اهل علی مشهور شده و حتی ایشان به اولاد علی منتسب دانسته‌اند.
جناب ابوالقاسم علی الاحول طشت بن عبدالله الامیربن عبدالله بن الحسن بن جعفرابن الحسن امام حسن علیه السلام. این آقا دو پسر داشت به نام ابوعبدالله محمدكسكسه،و ابوالعباس محمد الاعرج كه در اهواز می‌باشد.
قبرش در ری معروف نیست جز اینكه در نزدیكی دولاب خیابان خاوران مزاریست به نام علی العلی یا اهل علی متحمل است همین علی عبیدالله الامیر باشد كه پنج تن واسطه تا امام(ع) دارد.
در قدیم شهرت این منطقه گل زرد بوده است (امامزاده گل زرد). مشهور است كه كشاورزان این منطقه امامزاده را شهید كرده‌اند. درباره‌ی علت شهادت وی گفته‌اند كه پای ایشان ظاهرا”هنگام عبور از آب بند می لغزد و باعث خرابی آن می‌شود. روستائیان هم با بیل بر سر او می زنند و او را شهید می كنند. اما پس از شهادتش متوجه اشتباه خود می شوند و برای جبران كار خود، مقبره‌ای برای او می سازند.
ب) سابقه ی بنا و حدود و ثغور آن:
مطابق عكس‌های موجود، درسال۱۳۲۸هـ ش، ورودی بقعه به صورت دالانی با سقف چهار طاقی بوده و روی سكوهائی كه داخل این دالان قرار داشته، اجناسی به فروش می رسیده است. طرح كلی بنا به صورت كنونی اما تماما”خشت وگل بوده است.
غسالخانه‌‌ای كه در ضلع شمالی بقعه‌ی امامزاده بوده، با تغییر كاربری در حال حاضر آشپزخانه و انباری امامزاده است. بازسازی بنای بقعه از سال ۱۳۷۹هـ ش شروع و در سال ۸۴ به پایان رسید. در این بازسازی، ضمن حفظ طرح قدیمی بنا، تغییراتی در پوشش آن ایجاد شده است. در سال۱۳۸۰هـ ش در دو طرف بقعه دو شبستان اضافه شده، همچنین ورودی و راهروهای بقعه با سنگ مرمر مرمت و بازسازی گشته اند.
منابع : همگردی , امام زادگان
