پته دوزی نوعی از رودوزی‌های كرمان است. پارچه زمینه پته پارچه‌ای ضخیم و پشمی است كه عریض نامیده می‌شود. هنرمندان پته دوز كه اكثراً نیز از زنان و دختران خانه دار هستند باكمك سوزن نقوشی ذهنی را كه ملهم از پندارها و بینشهای شخصی شان است، به وسیلهٔ بخیه‌های نخی رنگین بر زمینه ی‌پارچهٔ پشمی ضخیمی(عریض) مینشانند.
پته دوزی یكی از زیباترین و قدیمی ترین سوزن دوزیهای سنتی ایران است كه در تاریخ گذشته فرهنگی كرمان ریشه عمیقی دارد . پارچه پته دوزی دارای ظرافت و زیبائی خاصی است كه از سوزن دوزیهای ظریف پوشیده شده است و تنها در كنار طرحهای دوخته شده فضای بسیار كمی از زمینه به صورت ساده باقمی ماند و گاهی هم تمام زمینه سوزن دوزی دشه و گوئی زمنیه ای در كار نیست. به طور متوسط برای دوخت هر متر پته به حدود ۴۰۰۳۳۷۵ گرم نخ احتیاج دارد.
دوخت خطهای كشیده شده در شال را تماماً خط دوزی می كنند كه همان ساقه دوزی است برای پارچه های قرمز خط دوزی مشكی است پارچه سفید خط دوزی زرد است. پارچه مشكی و سبز خطهای آن به رنگ زرد دوخته می شود.
بعد از اینكه خط دوزی تمام شد خطوط اصلی نقش كه ساقه دوزی شد داخل آن با شیوه خاصی از سوزن دوزی پر می شود كه اصطلاحاً پتك چهارگوش می گویند این دوخت معمولاً بین خطوط موازی حاشیه باریكی وجود دارد كه از دوخت تیك چهارگوش پر می شود.
نكته: هر چه تیكها ریزتر و به هم نزدیك تر باشند در اصطلاح مثل منجوق باشند ارزش پته بیشت راست. در شال سفید از تیك چهارگوش به رنگ آبی، مشكی، سبز، زرد، قرمز، در شال قرمز از تیك به رنگ زرد سبز یا آبی استفاده می شود و در شال سبز از تیك سفید یا زرد استفاده می شود و در شال سرمه ای تیك سفید یا سبز پسته ای می دوزند می توان برای اینكه پارچه زمینه پر شود اطراف آن را با نخ قرمز یا مشكی با شلالهایی كه روی آن را بایست محكم می كنند پر می شود.
بعد از دوخت خط دوز و تیك چهارگوش نوبت به دوخت متن یقه می شود كه با تیك دراز دوخته می ود این دوخت به رنگ لاكی است و هم زمینه پر می شود و هم جها شكل با فاصله نزدیك به هم دوخته می شود. برای دوخت روش سنتی تیكها به صورت نامنظم زده می شود یعنی در جهتهای مختلف بالا و پائین.
در این مرحله فواصل خالی بین تیكهای دراز را با رنگهای سبز تیره یا سرمه ای بخیه های بلند زده و روی آنها را بست می زنیم به طوریكه متن كاملاً از دوخت پر شضود.
بعد از اینكه دوخت پته تمام شد نوبت برگ دوزی آن می شود كه معمولاً اطراف یقه ها یا ترنج ها یا اطراف حاشیه ها را كه بنا به سلیقه افراد بیشتر از سه إلی چهار نوع برگ استفاده یم كنند كه به صورت بخیه های كوتاه و بلند با بخیه های مورب زیگزاگ سروی، شویدی و … می باشد . رنگ برگ در پته سفید مشكی، لاكی، سبز ، آبی. پته قرمز: سفی، زرد، آبی، سبز. پته سبز: سفید، آبی، زرد، مشكی، لاكی. پته سورمه ای: سفی، زرد، آبی، سبز زده می شود.
پته را بعد از دوخت با آب سرد و پودر لباسشویی حل شده در آب مدت كوتاهی خیس كرده و بعد كمی چنگ می زنیم چندین بار آب می كشیم تا كاملاً آب زلال شود سپس می گذاریم آب آن برود بعد خشك می كنیم و با اتو بخار آن را اتو می كنیم.
نكته: پته خیس شده را نباید هرگز روی بند لباسی پهن كنیم چون باعث كش آوردن آن می شود.برای جلوگیری از آسیب دیدگی پته ها و مصون ماندن آن از حشرات موذی پته ها را باید رد جای خنك نگهداری كرد به طوریكه هوا در آنجا جریان داشته باشد درون چمدان جای مناسبی برای آن نیست پته را باید درون یك پارچه نخی همراه با صابون عطری نگهداری كنید.
عمده محصولات پته كه به شكل دوخته شده می توان تهیه كرد به شرح زیر می باشد:
جلد قرآن- جانماز- انواع تابلوهای تزئینی- رومیزی (كوچك و میز ناهارخوری و عسلی)- روتختی- متكا- روپشتی- كوسن- پرده- زیرلیوانی- زیر بشقابی- جای دستمال كاغذی و… .
