عمارت ییلاقی باغ فردوس در اراضی محمدیه با دو عمارت در شمال و جنوب به دستور محمد شاه قاجار (۱۲۶۴-۱۲۵۰) ساخته شد كه عمارت شمالی به كلی ویران و عمارت جنوبی فعلا پا برجاست.
این باغ به شماره ۱۸۷۶ مورخ ۱۱/۵/۷۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. تاربخ بنای باغ فردوس به دوران محمدشاه كه سومین پادشاه قاجار بود میرسد. پایه این باغ و عمارت ییلاقی را حاجی میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه ریخته است.
عمارت باغ فردوس در قسمت شمالی باغ ساخته شده است و از ابتدا به صورت كاخ و محل اقامت اعیان، تزئین شده است. مساحت باغ۲۰ هزار متر مربع و طولش در حدود ۲۸۰ متر و مساحت عمارت ۱۰۰۰ متر مربع، شامل سه طبقه و نیم، به عرض ۲۶ متر و به طول تقریبا ۳۴ متر است. شیب زمین آن از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب به حدی است كه كف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است.
بعد از فوت محمدشاه در سال ۱۲۶۴ هـ . ق، ناصرالدینشاه اراضی اطراف این باغ را از مالكان خرید و به باغ افزود و پس از اینكه دختر خود را به معیرالممالك، پسر نظامالممالك، داد این باغ را به عنوان هدیه ازدواج به او بخشید و از او خواست ساختمان عمارت جنوبی را تمام كند. معیرالممالك كه خود معمار بود پس از خرج مبالغی هنگفت ساختمان را به اتمام رساند و مراسم عروسی را در همین باغ برگزار كرد.
پس از فوت نظامالدوله، این باغ و ساختمان به پسرش دوستعلی خان معیرالممالك، رسید. دوستعلی خان به باغ و ساختمان آن اهمیتی نمیداد و هر وقت به ییلاق میآمد، نزدیك مظهر قنات زیر چنارها برای خود خیمه و خرگاهی بر پا میكرد. در نتیجه به دلیل عدم مراقبت و رسیدگی این ساختمان رو به خرابی گذاشت. او سنگهای مرمر بنا را از جا كند و در نمای عمارت امیریه (مدرسه نظام فعلی) به كار برد.
حاجی میرزا حسین پسر حاجی میرزا خلیل، تاجر شیرازی كه در سرای امیر حجره داشت باغ فردوس را از دوستعلی خان معیرالممالك خرید و دست به تعمیرات آن زد. پس از او میرزا حسین تهرانی در سال ۱۳۰۸ هـ . ق مالك باغ شد. در حدود سال ۱۳۱۸ هـ . ق در زمان مظفرالدینشاه، میرزا اسماعیل خان امینالملك، برادر امینالسلطان اتابك، آنجا را خریداری كرد. در حدود سال ۱۳۲۹هـ . ق برای سومین بار این باغ رو به خرابی گذاشت. محمد ولیخان سپهسالار تنكابنی (خلعتبری) آن را از ورّاث امینالملك به مبلغ ۱۸هزار تومان خرید.
تجارتخانه طومانیانس كه از محمد ولیخان سپهسالار مبلغی طلبكار بود برای وصول طلب خود به عدلیه مراجعه كرد. مراجع امر هم پس از رسیدگی، باغ و عمارت را در مقابل طلب به طومانیانس دادند. پس از چندی دولت وقت در مقابل وجهی كه از طومانیانس طلبكار بود باغ را ضبط كرد و اراضی آن را متری ۲ تومان و ۳ تومان به كارمندان وزارتخانهها فروخت كه قیمت آن را پنج ساله به اقساط بپردازند. قسمتی كه باغ فردوس كنونی است در سال ۱۳۱۶ هـ .ش. به دستور علی اصغر حكمت، وزیر معارف، خریداری شد و عمارت آن مرمت گردید و دبیرستان شاپور تجریش در آنجا دایر شد.
در دوران پهلوی دوم، این بنا به دفتر برنامهریزی جشنهای ۲۵۰۰ ساله اختصاص یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اختیار صدا و سیما و بعد از آن زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مركز اسلامی آموزش فیلمسازی تبدیل و سپس با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد سینمایی فارابی، سازمان میراث فرهنگی كشور و شهرداری تهران برای محل دائمی «موزه سینما» در نظر گرفته شد و موزه سینما در ۲۸ شهریور ۱۳۸۱ با حضور رئیسجمهور وقت، رسماً افتتاح شد.
باغ فردوس – تهران
