شله مشهدی ، یكی دیگر از غذاهای سنتی مشهد است كه به دلیل به كاربردن انواع حبوبات در پخت آن، ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. این غذا را در مشهد شله می‌گویند و قدمت آن احتمالاً به دوران قاجار بازمی‌گردد. از آنجایی كه شله غذایی سنگین محسوب می‌شود، می‌توان به‌عنوان یك وعده‌ی كامل روی آن حساب كنید. این غذا در خانواده‌ی آش‌ها قرار دارد و یكی از رایج‌ترین نذری‌هایی است كه در مشهد طبخ می‌شود. شاید بتوان خوشمزه‌ترین نوع شله را شله‌ی مشهدی دانست. برای تهیه‌ی آن به موادی همچون گوشت گوساله، لوبیا رشتی، لوبیاچیتی، لوبیا سفید، ماش، عدس، بلغور گندم، برنج نیمه، نمك، فلفل قرمز، فلفل سیاه، هل، ریشه جوز هندی، زنجبیل و دارچین نیاز دارید. البته بسته به سلیقه‌تان می‌توانید تا حدودی در تركیبات اصلی تغییر ایجاد كنید. در ضمن یادتان باشد هرچقدر گوشت به‌كاررفته در آن بیشتر باشد، غذا خوشمزه‌تر می‌شود. همچنین به دلیل وجود حبوبات زیاد، طبخ این شله زمان زیادی می‌برد. در حالت اصیل، شله با ریختن مقداری قیمه روی آن و همراه مقداری نان سنگك، پنیر و سبزی سرو می‌شود. در شهرهای دیگر استان مانند نیشابوریا قوچان دستور پخت شله اندكی تفاوت دارد.
مواد لازم :
گوشت دنده گوسفندی ۵۰۰ گرم
پیاز ۲ عدد متوسط
لوبیا سفید نصف پیمانه
لوبیا قرمز نصف پیمانه
نخود نصف پیمانه
لوبیا چیتی نصف پیمانه
عدس نصف پیمانه
بلغور گندم ۱ پیمانه
برنج نیم‌دانه نصف پیمانه
نمك و فلفل به میزان لازم
دارچین ۱ قاشق چایخوری
جوز هندی نصف قاشق چایخوری
زنجبیل ۱ قاشق چایخوری
خورش قیمه برای تزئین
دستور تهیه :
تمام حبوبات را از شب قبل در آب گرم خیس كنید و چند بار آب آن را عوض كنید تا نفخ آن گرفته شود. بلغور گندم را نیز از ۱۲ ساعت قبل و برنج را حداقل ۳ ساعت قبل از پخت شله می‌بایست خیس كنید.
گوشت را به همراه پیاز و حبوبات با ۸ لیوان آب درون ظرفی بریزید و روی شعله زیاد قرار دهید تا آب بجوش بیاید. سپس شعله را كم كنید و درب ظرف را بگذارید تا گوشت كاملا بپزد و آب آن كم شود (حدودا ۳ ساعت زمان نیاز است). بعد از پخت گوشت، آن را از قابلمه خارج كنید و ریش ریش كنید (می‌توانید به همراه پیاز با گوشت‌كوب برقی آن را كمی بكوبید تا له شود در غیر اینصورت پیاز را باید از قبل نگینی خرد كرده باشید).
بلغور گندم و برنج را آبكش كنید و به همراه گوشت ریش ریش شده در قابلمه بریزید تا به همراه حبوبات و پیاز بپزد. در این مرحله باید مداوم آش شُله را هم بزنید تا همه مواد با هم مخلوط و كمی له شوند (اگر شله آب كم داشت به میزان لازم آب جوش اضافه كنید). باید مراقب باشید بعد از اضافه كردن بلغور و برنج آش زود ته می‌گیرد پس باید مداوم هم بزنید. زمانی كه شله چند جوش خورد و مواد همگی خوب مخلوط شدند، شعله را كاملا كم كنید و اجازه دهید به مدت ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت خوب آش شله شما با درب باز جا بیافتد و كشدار شود (همچنان باید هواستان به هم زدن شله باشد).
در نهایت وقتی شُله شما تقریبا آماده بود، تمام ادویه‌جات را اضافه كنید. سپس آش شله مشهدی را درون ظرف مناسب بكشید و روی آن را با كمی خورش قیمه تزئین نمائید.
نكات :
♦ در هر مرحله از پخت اگر آب شله كم بود فقط باید آب كاملا جوش به آن اضافه كنید.
♦ ظرفی كه برای تهیه این آش استفاده می‌كنید باید كاملا بزرگ و جادار باشد.
♦ این آش به علت زیاد بودن مواد اولیه علی الخصوص برنج و بلغور گندم زود ته می‌گیرد، پس باید دائما هواستان به هم زدن آن باشد.
♦ برای اینكه در طی مراحل پخت، آش شُله شما آب كم نداشته باشد بهتر است در ابتدای پخت بیشتر آب بریزید.
