آش توكی یكی از غذاهای محلی بافق است. برای تهیه این غذای خوشمزه ابتدا تعداد دو عدد شلغم به صورت نگینی خرد میكنیم و سبزیجات لازم و پیاز داغ هم آماده میكنیم و ادویه زردچوبه به آن میزنیم تا رنگ بگیرد.
سبزی خشك شده ترخون و شوید خشك هم میتوان به آن افزود. مقداری توكی یا ارزن كه قبلا آن را شسته باشیم هم آماده میكنیم. ابتدا قابلمه را روی گاز میگذاریم و مقداری آب داخل آن میریزیم و توكیها را داخل آب قابلمه میریزیم و میگذاریم پخته شود و بعد از بیست دقیقه شلغم را داخل آن میریزیم. پس از آن پیاز داغ را با زردچوبه كافی میریزیم و سبزی خشك و پیاز داغ را به آان میافزاییم و صبر میكنیم تا شلغم پخته شود. نمك هم به اندازه دلخواه به آن اضافه میكنیم. شلغم برای زمستان مناسب است. مواد را كه اضافه كردیم شعله را كم میكنیم ومی گذاریم آش ما قوام بیاید. بعد آن را درظرف ریخته، میل میكنیم.
مراحل پخت این آش توسط یك خانواده بافقی انجام شد خانم فاطمه دهقانزاده در حاشیه پخت این اش به روش صحیح وسنتی در پخت غذاها اشاره كرد وافزود: چرا كه بیشتر اداب وسنتهای دیرینه ما دستخوش زندگی ماشینی شده وبا زنده نگه داشتن این اداب ورسوم سلامتی وشادابی را به خانواده خود هدیه می كنیم
در مورد خواص وطعم توكی قابل ذكر است كه ارزن پوست كنده و بلغوران تهیه می شود از نظر طعم شیرینی ملایمی دارد ودارای ارزش غذایی زیادی است وبیشترین هضم را دارا است ویك منبع پر انرژی وبه تحكیم استخوانها كمك می كند
با داشتن منیزیم در توكی در پیشگیری از بیماریهای قلبی ودیابتی بسیار موثر می باشد و باعث كاهش فشار خون شده وحملات قلبی را كاهش می دهد
توكی در طب سنتی از نظر طبیعت حرارتی خننك كننده دارد ودر استفراغ وسو هاضمه مفید است و موجب تنظیم حرارت بدن می گردد.
خانم دهقانزاده بیان كرد : برای تهیه این آش ابتدا چغندرها را خرد كرده همچنین برگهای اسفناج را نیز خرد كرده و با شویدهای خرد شده میگذاریم تا بپزد. در مرحله بعد توكی را به ان اضافه می كنیم كه مدت پخت ان نیز كوتاه می باشد وسپس عدس را هم جداگانه پخته و وقتی سبزیها وتوكی پخته شد، به آن اضافه میكنیم. بعد از ان پیازداغها را با نمك، فلفل و زردچوبه تفت داده و همراه با نعناع داغ به مواد اضافه میكنیم. .
وی افزود: چاشنی این اش سركه قره قروت و رب انار است .
هر چند توكی در تمام فصو ل سا ل موجو د است ولی در ایام نوروزی وپذیرایی از میهمانان نوروزی در سفره مردم بافق جایگاه ویژه ای دارد
گفتنی است بیش از ۲۰ نوع غذای محلی در شهرستان بافق بویژه در ایام نوروز پخت می شود كه آش توكی ، پولو توكی ، اشكنه ، كالا جوش و … از مهمترین آنهاست.