كاخ مروارید

كاخ مروارید

این كاخ در زمینی به وسعت ۱۱۱ هكتار با ۲۵۰۰ متر زیربنا بین سال‌های ۴۷-۱۳۴۵ در مهرشهر كرج، ارم جهت استفاده شمس خواهر محمدرضا شاه پهلوی احداث شده است و یكی از جاذبه های گردشگری كرج به شمار می آید .

این بنا شامل فضاهای متعددی از جمله سالن طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، سالن پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان كمیاب، اتاق‌های خواب و غیره می‌باشد . یكی از مهمترین بخش‌های این كاخ اتاق صدف است كه دارای تزئینات مختلفی بوده، بخصوص نمای بیرونی آن كه بصورت حلزونی شكل ساخته شده است . در طراحی فضای بیرونی دریاچه كوچكی از سه طرف كاخ را كاخ شمس احاطه كرده و به زیبایی آن افزوده است این مجموعه تا چندی پیش بعنوان موزه و با نام مجتمع اردویی تفریحی شهید فهمیده استفاده می‌شد. این اثر در سال ۱۳۸۲ به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است

دردوران حكومت محمد رضاشاه پهلوی ، شمس خواهرشاه ، قسمت وسیعی ازاراضی مهرشهر كرج را تصرف كرده و كاخی زیبا وعظیم همراه با باغ های میوه واستخرو جنگل درآنها احداث نموده است. این كاخ ازبناهای مدرن امروزی به حساب می آید ودرسال ۱۳۴۷ در۲۵۰۰ متر زیربنا با طرح حلزونی ساخته شده ودرمیان درختان میوه ، جلوه خاصی پیدا كرده است. با توجه به اینكه بنای كاخ شمس، جدیدالاحداث است و ارزش تاریخی ندارد ولی ازجهت مردم شناسی به عنوان نمونه ای از تجملات وتشریفات و نحوه زندگی قشر خاصی از جامعه كه حكام و ثروتمندان راتشكیل می دادند، قابل بررسی و تامل است.

درساخت وساز كاخ شمس ، هیچ یك از اصول معماری ایرانی رعایت نشده وسبك و نقشه وساختار آن كاملا غربی یا ابتكاری است وتوسط یك معمار ایتالیایی به نام مهندس كلیسی اجرا شده است.

فرماندار كرج با تاكید بر حفظ اراضی كاخ مروارید گفت: اراضی كاخ مروارید به عنوان یكی از مهمترین ریه های تنفسی شهر كرج باید برای نسل های آتی حفظ شود.

مهدی ایران ن‍‍‍‍ژاد در پی صدور رای هیئت حل اختلاف استان مبنی بر حفظ و اعلام ممنوعیت تغییر كاربری اراضی كاخ مروارید در گفتگو با خبرنگار مهر ظهار داشت: در پی صدور رای هیئت حل اختلاف و رسیدگی به شكایات استان البرز در ارتباط با بند ۴۰سیصدو چهل و دومین مصوبه و صورت جلسه مورخ ۲۸/۱۱/۸۹ شورای اسلامی شهر كرج جهت تغییر كاربری اراضی كاخ مروارید و تبدیل این اراضی به مسكونی، مصوبه مذكور مغایر با قانون منع فروش و واگذاری اراضی فاقد كاربری مسكونی برای ساخت مسكن در طرح تفصیلی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی شناخته شد.

وی افزود: اندیشه ما حفظ كاربری فضای سبز موجود و ساماندهی كاربری های گردشگری،تفریحی و رفاهی در اراضی یادشده است و اراضی مذكور در كنار موزه كاخ مروارید با كاربری فضای سبز،تفریحی و گردشگری می تواند به عنوان یك پایلوت ارزشمند اكوسیستم محیط زیست پایدار بماند.

این مسئول با اشاره به اینكه این اراضی باید توسط نهادهای مربوطه حفظ و بهینه سازی شود،‌ خاطر نشان كرد: تامین زیرساخت های مورد نیاز تفریحی و گردشگری نیازمند همكاری و تعامل دستگاه های مربوطه از جمله شهرداری،‌سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سایر دستگاه های متولی این منطقه است كه باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

ایران نژاد ضمن تقدیر از اعضای هیئت حل اختلاف استان به ویژه استاندار محترم البرز تاكید كرد: نگاه ویژه و عمیق استاندار توانمند و بسیجی البرز به مسایل شهرستان كرج ، قابل تقدیر است.

فرماندار كرج گفت: ‌امیدواریم با حمایت های استاندار محترم البرز و همچنین سایر مسئولین بتوانیم اراضی كاخ مروارید را برای استفاده مناسب مردم از فضاها و امكانات این مجموعه فراهم كنیم.

معرفی كاخ مروارید:
كاخ مروارید یا كاخ شمس، كاخی در مهرشهر كرج، واقع در استان البرز است كه در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ با زیربنای ۲۵۰۰ متر برای زندگی شمس پهلوی ساخته شد. سازه اصلی و طرح كاخ به شكل یك سفره‌ماهی است كه صدفی آن را دربرگرفته‌است. این ساختمان بدست وسلی پیترز طراحی و بنیاد فرانك لوید رایت به مبلغ یك میلیون دلار آمریكا و ساخته شد.

كاخ مروارید یكی از با ارزش‌ترین كاخ‌های تاریخی ایران است

 
پیش از دهه ۱۳۴۰ (خورشیدی) این منطقه از چند روستا از جمله حسین‌آباد افشار تشكیل شده بود. شمس پهلوی خواهر محمدرضا پهلوی به دلیل بیماری آسم این منطقه را برای زندگی انتخاب كرد.

كاخ مروارید یكی از با ارزش‌ترین كاخ‌های تاریخی ایران است و از لحاظ ویژگی‌های فنی از بسیاری از كاخ‌های موجود چند پله بالاتر است و تكنیك‌های كه در ساخت، طراحی و رنگ آمیزی این مجموعه به كارگرفته شده حتی از سبك و شیوه ساخت كاخ سعدآباد نیز برتر است.

در ساخت و ساز كاخ مروارید، هیچ یك از اصول معماری ایرانی رعایت نشده است

 
این كاخ یكی از مجهزترین، مرفه‌ترین و اشرافی‌ترین بناهای دوره‌ی پهلوی محسوب می‌شود. در ساخت و ساز كاخ شمس، هیچ یك از اصول معماری ایرانی رعایت نشده و سبك، نقشه و ساختار آن كاملا غربی است. معماری این اثر كه بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تاثیر از شیوه فرانك لوید رایت از پرآوازه‌ترین معماران آمریكایی است كه از سوی یكی از شاگردان ایرانی‌اش به نام عامری شكل گرفته است.

این كاخ در زمینی به گستردگی ۱۱۱ هكتار با ۲۵۰۰ متر زیربنا بین سال‌های ۱۳۴۵ (خورشیدی) تا ۱۳۴۷ (خورشیدی) در مهرشهر كرج، ارم برای اقامت شمس پهلوی ساخته شد. سازهٔ اصلی و طرح كاخ به ریخت یك سفره‌ماهی است كه صدفی را دربرگرفته‌است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی (مارپیچ) و با نورگیرهای گوناگون و به‌شكل دانه‌های مروارید ساخته شده‌است. در گوشه شمالی كاخ و در محوطه بیرونی دریاچه نیز به‌شكل باله‌های سفره‌ماهی طراحی و ساخته شده‌است.

اتاق خواب های كاخ مروارید

 
این بنا دربردارنده فضاهای گوناگونی از جمله تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان كمیاب، اتاق‌های خواب و غیره می‌باشد. یكی از مهمترین بخش‌های این كاخ اتاق صدف است كه دارای تزئینات مختلفی بوده، بخصوص نمای بیرونی آن كه بصورت حلزونی شكل ساخته شده‌است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه كوچكی از سه طرف كاخ را احاطه كرده و به زیبایی آن افزوده‌است.

معماری این اثر كه بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تأثیر از شیوه فرانك لوید رایت از پرآوازه‌ترین معماران آمریكایی است كه از سوی یكی از شاگردان ایرانی‌اش به نام «عامری» شكل گرفته‌است.

كاخ مروارید یكی از مجهزترین و اشرافی‌ترین بناهای دوره‌ی پهلوی محسوب می‌شود

 
آدرس كاخ مروارید:
كاخ شمس پهلوی یا كاخ مروارید كرج در مهر شهر منطقه 12 شهرداری كرج قرار دارد