طرح و ساخت میانگذر دریاچه اورمیه كه شامل مطالعات مهندسی، مهندسی پایه ، مهندسی تفصیلی، تهیه مواد و تجهیزات، اجرا و ساخت پل اصلی، پل آبگذر و اصلاح خاكریز است. پل اصلی شامل دو مسیر رفت و برگشت جداگانه سواره رو هر كدام به عرض مفید ۹٫۵ متر و یك مسیر راه آهن به عرض مفید ۵ متر می باشد. پل دارای ۳۳ دهانه بوده كه پل اصلی شامل یك دهانه ۱۰۰ متری، ۱۲ دهانه ۷۰ متری، ۶ دهانه ۵۵ متری و پل دسترسی شامل ۱۰ دهانه ۲۸ متری، ۲ دهانه ۲۶٫۸ متری و پل انتقالی شامل ۲ دهانه ۵۰ متری می باشد.
پل میانگذر دریاچه ارومیه بر روی دریاچه ارومیه بنا نهاده شدهاست و قسمتی از بزرگراه شهید كلانتری است. این پل دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی در شمال غربی ایران را به هم متصل میكند. این پل ۱۷۰۹ متر طول دارد كه ۱۲۷۶ متر آن در داخل دریاچه ارومیه اجرا شده و حدود ۳۸۵ متر آن در دو طرف پلهای اتصال است. مسیر اول این طرح در ۲۷ آبان ۱۳۸۷ توسط محمود احمدی نژاد مورد بهره برداری قرار گرفت.
پل شهید كلانتری طولانیترین پل ساختهشده در ایران (سه برابر طولانیترین پل پیشین) به طول هزار و هفتصد و نه متر میباشد كه برروی دریاچهٔ ارومیه ساخته شدهاست. این پل در ۲۷ آبان ۱۳۸۷ خورشیدی به بهرهبرداری رسید. در صورت عبور از روی پل شهید كلانتری، فاصلهٔ ارومیه تا تهران برابر با ۷۸۰ كیلومتر خواهد بود.
جزئیات
پروژه میانگذر دریاچه ارومیه كه شامل سه بخش است:
پل اصلی: این پل با دو مسیر رفت و برگشت جداگانه كه هركدام عرض ۹٫۵ متر دارد، با استفاده از مقاطع مركب فلزی و بتنی ساخته شدهاست. مسیر راه آهن نیز به عرض ۵ متر در وسط پلهای سواره رو طراحی و منظور شدهاست. طول این پل با احتساب كولههای متصل كننده آن به خاكریز معادل ۲ كیلومتر است. شیب طولی پل به علت عبور راه آهن به ۱٫۲ درصد محدود میگردد و ارتفاع آزاد در زیر دهانه وسط، جهت عبور شناورها، در پرآبترین وضعیت دریاچه حدود ۱۰ متر خواهد بود.
پل آبگذر: به طول تقریبی ۵۰۰ متر كه به لحاظ مسایل محیط زیستی و بهبود گردش آب در دریاچه پیش بینی شدهاست.
خاكریز: كه شامل اقداماتی جهت حفاظت و بهسازی خاكریز موجود است.
این پل یك هزار و ۷۰۹ متر طول دارد كه یك هزار و ۲۷۶ متر آن در داخل دریاچهٔ ارومیه اجرا شده و حدود ۳۸۵ متر در دو طرف پلهای دسترسی و اتصال است. این پل پی عمیق و لجنی دارد كه عمق شمعهای آن بیش از ۸۰ متر است و بیش از ۳۵ كیلومتر شمعكوبی در دریاچه انجام شده و ۳۵ هزار تن فولاد و ۵۰ هزار متر مكعب بتون در این پروژه بهكار رفتهاست. دهانهٔ وسط پل شهید كلانتری را یك دهانهٔ قوسی بهطول ۱۰۰ متر، عرض ۲۵ متر و ارتفاع ۲۵ متر تشكیل میدهد. این سازه یك هزار و ۳۰۰ تن وزن دارد كه تماماً در خشكی ساخته شده و حمل و انتقال آن به اسكله بهصورت حمل دریایی و نصب آن یكی از ویژگیهای این سازه بوده و ۱۲ دهانهٔ ۷۰ متری و ۶ دهانهٔ ۵۰ متری دارد. عرشهٔ این پل یك تیر كامپوزیت است كه از فلز و فولاد و بتن تركیب شدهاست. تیر فولادی آن در كنارههای تكیهگاه روی خشكی بههم وصل و مونتاژ شده و سپس از آنجا توسط سامانهٔ دورنفشاری (پوشین) روی پل هل داده شدهاست.
مزیتهای طرح
پل میانگذر دریاچه ارومیه بخشی از بزرگراه شهید كلانتری است كه ارومیه و تبریز را به هم متصل میكند. با بهره برداری از این مسیر، فاصله ۲۶۰ كیلومتری این دو شهر به نصف كاهش مییابد. این پل نقش بهسزایی در توسعهٔ گردشگری و تبادلات فرهنگی و تجاری میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی دارد و باعث صرفهجویی در مصرف سوخت و زمان و كاهش تصادفات جادهای و استهلاك خودروها میشود. همچنین بیشترین تاثیر این پروژه در صرفه جویی مصرف سوخت، زمان و كاهش تصادفات و استهلاك وسایل نقلیهاست.
مسیر رفت و آمد دریایی بین ارومیه و تبریز
مسیر رفت و آمد دریایی بین ارومیه و تبریز در روزگاری نه چندان دور
معایب طرح
این پل به دلیل خاكریز بودن درصد بیشری از جاده میانگذر، عملا دریاچه را به دو قسمت تقسیم كرده و میتواند یكی از دلایل خشك شدن دریاچه ارومیه باشد.