مسجد جامع ساری

امسجد جامع ساری یكی از مهم‌ترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی ساری به شمار می‌رود. این مسجد در بافت مركزی شهر واقع شده است و قدمت آن به قرون اولیه پس از اسلام باز می‌گردد. متاسفانه در سال ۱۳۹۷، مسجد دچار آتش‌سوزی شد و پس از مدتی، بنا مورد مرمت واقع شد. امروزه این مسجد جلوه زیبای خود را بازیافته است.

ین بنا در محله چناربن ساری واقع گردیده و بنای اولیه آن به نوشته منابع تاریخی، در سال ۱۴۴ ه-.ق به دست ابوالخصیب- والی عرب طبرستان- ساخته شده و به روایت دیگر توسط یحیی بن یحیی بنیاد نهاده شده و توسط مازیار بن قارن به اتمام رسیده است. بنای كنونی مسجد،فاقد آثار تاریخی، و شامل حیاطی چهارگوش، ایوان و شبستان هایی است كه در دوره های متأخر تر شكل گرفته است.

معرفی مسجد جامع ساری
مسجد جامع ساری، در مركز استان مازندران، به‌دلیل قدمت تاریخی‌‎اش یكی از آثار تاریخی و جاهای دیدنی ساری محسوب می‎‌شود. مورخان، این اثر را قدیمی‌ترین مسجد دیار طبرستان می‌دانند. در طول تاریخ، جهانگردان خارجی بسیاری در سفرنامه‌های‌شان از این اثر یاد كرد‌ه‌‎اند.

این مسجد به‌عنوان یكی از جاهای دیدنی استان مازندران، در تاریخ ۸ اسفند سال ۱۳۷۷، با شماره ثبت ۲۲۷۷ در لیست آثار ملی ایران ثبت شده است.

مسجد جامع ساری كجاست؟
مسجد جامع ساری، در قسمت مركزی شهر ساری، در بازار تاریخی نرگسیه‎ در محله‎ چناربن قرار گرفته است. این مسجد به‌طور دقیق‌تر در قسمت غربی خیابان انقلاب و مقابل خیابان قارن قرار دارد و درب ورودی اصلی آن در بازار نرگسیه است.

دسترسی به مسجد جامع ساری

برای دسترسی به مسجد جامع ساری باید خود را به بازار نرگسیه برسانید. برای این منظور می‌توانید از خیابان انقلاب و خیابان جمهوری اقدام كنید. تاكسی‌هایی از سراسر شهر به مقصد میدان ساعت وجود دارد كه می‌توانید با استفاده از آن‌ها به تقاطع دو خیابان انقلاب و خیابان جمهوری برسید و با پیاده‌روی، خود را به بازار نرگسیه و از آنجا به مسجد جامع ساری برسانید. 

تاریخچه مسجد جامع ساری

پایه‌گذاری

مورخان می‌گویند كه زمان پایه‌گذاری مسجد جامع ساری، به قرون اولیه پس از اسلام باز می‌گردد. خیلی از آن‌ها نیز معتقد هستند كه این مسجد روی خرابه‌های آتشكد‌ه‎ای ساسانی، مربوط به دوران پیش از اسلام، ساخته شده است. داستان‎‌های زیادی از زبان محلی‌ها وجود دارد كه طبق آن‌ها، این مكان تا قبل از سقوط حكومت طبرستان، معبد زرتشتیان این منطقه بوده ‎است. در زمان امام جعفر صادق (ع) و پس از ورود اسلام به این منطقه و به اسلام گرویدن مردم، آتشكده به مسجد تغییر كاربری داده است.

بنای مسجد، نتیجه‎ مرمت‌های بسیار در دوره‌های پیشین بوده است و در تشخیص قدمت اصلی آن و همچنین بنیان‌گذارش، اختلافات بسیاری وجود دارد. با این حال، اكثرا معتقدند كه این بنا در زمان خلافت سلسله‎ عباسیان ساخته شده ‎است و آخرین مرمت‌های آن به دوران قاجار، پهلوی و در نهایت دهه ۱۳۹۰ بازمی‌گردد.

حادثه‎ آتش‌سوزی

ساعت ۱۹ روز پنج‎شنبه ۲۱ تیرماه سال ۱۳۹۷، مسجد جامع شهر ساری طعمه‎ حریق شد. شاهدان عینی می‌گویند كه اتصالات برق باعث شروع ‎آتش‌سوزی شده ‎است. آتش در یكی از شبستان‌ها آغاز شد و سپس به باقی قسمت‌های مسجد سرایت كرد. به‌دلیل بافت چوبی و سفالی مسجد، سرعت پخش آتش بالا بود و تعدادی از مغازه‌های كنار مسجد را در بازار نرگسیه نیز درگیر ‎شعله‌های آتش كرد. از آنجا كه آتش‌سوزی نیم ساعت قبل از نماز مغرب و عشا اتفاق افتاد، در آن زمان كسی در محل آتش‌سوزی حضور نداشت و هیچكس آسیب ندید . به‌دلیل درگیری هم‌زمان تعدادی از مغازه‌های بازار و مسجد، نیروهای آتش‌‎نشانی و مردم محلی به كمك آمدند و پس از چهار ساعت موفق به اطفای حریق شدند.

آتش به‌طور غم‌انگیزی مسجد را تخریب كرد؛ ولی ۷۰ درصد از آن هنوز سالم بود و كاملا خراب نشد. سقف سفالی كاملا از بین رفت؛ ولی تعدادی از شبستان‌های قاجاری باقی مانده‌اند. خوشبختانه این مسجد طی سال‌های بعد مورد مرمت واقع شد و امروزه جلوه زیبای خود را بازیافته است. 

معماری مسجد جامع ساری

مسجد جامع ساری جزو معدود مساجد تك ایوان است و سه محراب دارد. حیاط مسجد، هسته‎ اصلی آن محسوب می‌شود و دارای شبستان‌هایی وسیع است. شبستان جنوبی، شبستان اصلی به شمار می‌آید. این شبستان متعلق به دوره‎ قاجار و دارای محراب و منبری با قدمت و مشبك چوبی ا‎ست. سه شبستان دیگر مسجد نیز به دوران پهلوی تعلق دارند. شبستان‌های شمالی و غربی، دارای هشتی‌هایی با سقف گنبدی هستند كه از طریق این هشتی‌‎ها به حیاط مسجد راه پیدا می‌كنند. همچنین دو گلدسته‎ آجری در قسمت بام ایوان جنوبی قرار دارد. سردر ایوان نیز با معرق كاشی و كتیبه‌‎ای كوفی تزیین شده‎ است.

بازدید از مسجد جامع ساری

بازدید از مسجد جامع ساری رایگان است و همچنان از آن برای برگزاری نمازهای روزانه استفاده می‌شود. 

پرسش‌های متداول