حصیر بافی از برگ درخت نخل شاهكار دستان هنرمند زنان بلوچ
هنرحصیربافی شاهكار دستان هنرمند زنان بلوچی‌است كه هنرمندانه درشهرستان نیكشهر از برگ درختان داز (نوعی نخل خرمای وحشی) این اثر هنری را خلق می‌كنند.
هنر حصیربافی در سیتان وبلوچستان قدمتی به اندازه تاریخ این قوم دارد، این هنر سینه به سینه توسط شیر زنان و مردان به نسل‌ها منتقل شده است .
استقبال بازارهای داخلی و خارجی از هنر حصیربافی بلوچستان كه متاسفانه به صورت غیرقانونی خرید و فروش می‌شود،حكایت از جذابیت این هنر بی‌بدیل در نزد اقوام مختلف است .
با توجه به‌این كه مسوولان در كشورهای در حال توسعه برای جهانی شدن صنایع دستی و محلی خود تلاش می‌كنند در این میان صنایع دستی ایران آن گونه كه باید برای جهانیان شناخته شده نیست .
خرید و فروش غیر قانونی انواع صنایع دستی در كشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس، متاسفانه بازار پر رونق دلالان را كاملا گرم نگه داشته است .
دلالان اكثر صنایع بومی و محلی از جمله حصیربافی این منطقه كه از جذابیت خاصی برخوردار است با قیمت بسیار پایین خریداری می‌كنند و آن سوی مرز این صنایع را با سود كلان به فروش می‌رسانند.
دسترنج حصیربافان نیكشهری در این آشفته بازار تنها با پنج هزار ریال از سر ناچاری به دلالان حراج داده می‌شودو هنر دست زنان و مردان بلوچ در بازار های داخلی و خارجی به صورت غیر قانونی چند برابر قیمت خریده شده ، به فروش می‌رسد.
با توجه به قدمت و جذابیت هنرهای دستی این منطقه جا دارد مسوولان در جهت حمایت و معرفی این آثار گامهای موثری بردارند .
مسوول تعاونی حصیربافان شهرستان نیكشهر گفت: هنر حصیر بافی در بلوچستان شایستگی جهانی شدن دارد و مسوولین باید با توجه به‌اینكه حصیربافان از قشر كم درآمد جامعه هستند تلاش بیشتری برای رفع مشكلات آنان انجام دهند.
“محمد رییسی” افزود: اگر بی‌توجهی به هنر حصیربافی ادامه یابد دیگر نسل این هنر كه از زمان پیامبران و حتی قبل از اسلام كاربرد بسیاری داشته از بین خواهد رفت.
او با بیان اینكه بافت حصیر ۱۲متری یك هفته‌طول می‌كشد ادامه داد: زنان روستایی و عشایری زحمات یك هفته خود را درقبال دریافت پنج هزار ریال می فروشند.
وی افزود: وضعیت معیشتی این افراد به گونه‌ای است كه این پنج هزار ریال را در مقابل كارهای هنرمندانه خود دریافت می‌كنند و اعتراضی در برابر آن نمی كنند.
او با ابراز نگرانی از وضعیت موجود و نابسامان حصیربافان اظهار داشت:
وقتی كه دسترنج حصیربافان با چنین قیمت پایینی از آنان خریداری می‌شود انگیزه‌ای برای آنها جهت گسترش و ادامه این هنر باقی نمی‌ماند.
وی افزود: توجه نكردن به این هنر باعث شده تا زنان و مردان هنرمند نیكشهری انگیزه خود را از انتقال تجربیاتشان در زمینه حصیربافی به دختران و پسرانشان از دست بدهند و این موضوع زنگ خطری برای نابودی این هنر به شمار می‌رود.
او سرمایه‌گذاری بر روی هنر حصیربافی توسط سرمایه‌گذاران شهرستانی را ضروری دانست و گفت: سرمایه‌گذاری بر روی این هنر نه تنها باعث دلگرمی حصیر بافان می‌شود بلكه زمینه خارج شدن این صنعت از ركود را فراهم می‌سازد.
رییسی گفت: درصورت حمایت مسوولان صنایع دستی از حصیربافی در نیكشهر می توان آینده روشن و درخشانی را برای این هنر پیش بینی كرد.
وی با بیان اینكه هنر حصیر بافی در نیكشهر فقط به بافت حصیر محدود نمی شود افزود: از برگ‌های درخت داز (نوعی نخل خرما وحشی) كه ماده اولیه این هنر به شمار می‌رود كالاهای دیگری نظیر جای دستمال كاغذی، گلدان، انواع اسباب بازی كودكان، انواع كلاه، وسایل تزیینی منزل، جارو، كیف و كفش توسط دستان هنرمند مردم نیكشهر ساخته می‌شود.
وی اظهار داشت: ادارات مختلف نیكشهر بیش از شش میلیون ریال به تعاونی حصیربافان بدهكار هستند و تاكنون نسبت به پرداخت بدهی خود هیچ اقدامی نكرده‌اند.
مسوول صنایع‌دستی نیكشهر هم، علت اصلی بی‌انگیزه شدن حصیربافان را حمایت نشدن از سوی مسوولان ذیربط عنوان كرد.
“خیرنساء امیری” افزود: با توجه به وضعیت كنونی ایجاد تعاونی‌های حصیر بافی می‌تواند در رفع این مشكل نقش سازنده‌ای داشته باشد.
وی ادامه داد: درآمد پایین حاصل از فروش هنر حصیربافی موجب شده تا زنان و مردان هنرمند نیكشهری روز به روز از این هنر فاصله بگیرند.
وی با بیان اینكه صنایع دستی نیكشهر هرساله برنامه‌هایی را در یك چارچوب و غالب خاصی برگزار می‌كند گفت:درسالجاری ساماندهی صنعت گران صنایع دستی از جمله برنامه‌های اجرایی صنایع دستی است.
