سابقه دستبافی در ایران به هزاره‌های قبل از میلاد می‌رسد و نخستین نشانه‌ای كه از وجود پارچه منسوج در ایران موجود است، متعلق به ۴۰۰۰ سالقبل از میلاد است، كه طی حفریات انجام شده در شوش به دست آمده است.
در گذشته صنایع دستی؛ بدون آنكه كسی اطلاعات و آگاهی درباره آنها به جامعه بدهد، به عنوان بخشی از زندگی روزمره استفاده و از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شد. در روند تكاملی صنایع دستی غالبا مشاهده می‌شود كه این صنایع در تقابل با صنایع جدید، از مبانی و ریشه سنتی خود فاصله گرفته و دستخوش تغییرات دنیای مدرن شده‌اند. رشته حوله بافی شهر كیلان دماوند نیز همچون رشته‌های دیگر صنایع‌دستی از این قاعده مستثنی نبوده و از نظر حجم تولید و مصرف بسیار محدود، كم تعداد و منحصر به فرد شده‌است. در این نوع بافته مواد اولیه مورد استفاده نخ می‌باشد كه به عنوان پود لابه‌لای چله تنیده می‌شود و توسط دفتین زده شده و در واقع طی سه مرحله، فرآیند بافت آن انجام می‌شود.
حوله‌بافی نوعی فرآورده نساجی سنتی است كه به كمك دستگاه بافندگی چهار وردی تولید می‌شود. ازجمله خصوصیات این رشته از صنایع دستی این است، كه اولا كلیه‌ی مراحل سه‌گانهبافندگی (ایجاد دهنه‌كار، پودگذاری و دفتین زدن) با حركات دست و پا انجام می‌شود. ثانیا امكان استفاده از پودهای رنگی به میزان نامحدود و همچنین تنوع طرح بافت با در اختیار داشتن و كنترل حركات وردها میسر می‌شود. هنرمند فعال در این رشته، خانم قصابی متولد ۱۳۲۴ در شهر كیلان دماوند است، كه از ۹ سالگی زیر نظر مادر و مادر بزرگ خود حوله‌بافی را آموزش دیده‌است، معتقد‌است: حوله‌بافی تنها در این شهر بافته می‌شد و در گذشته در هر طایفه‌ای، یك نفر به این كار مشغول بود كه نه تنها در این زمینه مایحتاج خود و خانوادهخویش را تامین می‌كردند، بلكه در اقتصاد خانواده هم نقش قابل ملاحظه‌ای داشتند. هنرمند مورد نظر معتقد است كه این رشته را به اشتباه حوله‌بافی نامیدند، چون علاوه بر مصرف حوله حمام كه جاذب رطوبتی خوبی است، در موارد دیگری از جمله سفره، لباس، چادر شب و شال،… نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما در مورد هنرمند مذكور می‌توان چنین گفت: كه اجداد ایشان از زواره اردستان بوده و شاهان وقت پدر بزرگش را به كیلان تبعید كرده‌اند. ایشان مدعی هستند كه این حرفه ریشه كهن و قدیمی دارد و از همان دوران كودكی‌اش شاهد رونق بسیار آن بوده است.
شیوه بافت به این صورت می‌باشد كه: ابتدا نخ‌های پنبه‌ای را به وسیله چرخ ریسندگی و چرخ ماسوره تهیه‌كرده و سپس در یك فضای باز به وسیله تعدادی چوب نازك و هم اندازه به اصطلاح محلی “چله‌ها را دوانید”. بعد نخ‌های پیچیده شده به دور چوب‌ها (فاصلههر كدام از چوب‌ها یك متر می‌باشد) را به دور یك چوب بزرگ و ثابت شده به نام “نوورد” می‌پیچیند. جهت بافت می‌بایست نخ‌ها را با ماكو ردكرده و بعد از هر بار نخ ردشده دنده یا “دفتین” كه به سمت جلو و عقب آورده می‌شود، نخ‌ها كوبیده و پارچه بافته می‌شود. وقتی ماكو از سمت راست رد می‌شود پاتلك سمت چپ با پا به حركت در‌آمده (و بالعكس) و وردها را جابه‌جا می‌كند. به هراندازه كه پارچه بافته می‌شود متی و دستكش به وسیله هنرمند به حركت درمی‌آید تا پارچه بافته‌شده جمع و به دور چوب قطوری به نام “بالین “پیچیده شود. هنر حوله‌بافی با تركیب رنگ‌ها در كل پارچه و حاشیه كار با خلاقیت خود هنرمند تولید می‌شود. البته ممكن است برای طراحی یك بافته از نمونه‌هایی استفاده شود كه در زمان گذشته كاربرد داشته‌است.
در حال حاضر این محصول و دست بافتهارزشمند تنها توسط خانم قصابی به عنوان یك میراث معنوی از گذشته به یادگار مانده و همچنان یكی از نشانه‌های سنتی-فرهنگی این شهر به حساب می‌آید.
ابزار و تجهیزات دستگاه حوله‌بافی به شرح ذیل می‌باشد:
چرخ ماسوره: جهت ریسیدن و تهیه نخ كاربرد دارد.
چرخ ریسندگی( هرزه گر): نخ‌های ریسیده‌شده به صورت كلاف دور چرخ پیچیده می‌شود.
گواسته(Gevaste): به هر یك از چوب‌ها اطلاق می‌شود كه در زمین ثابت و نخ‌های چله به دور آن پیچیده می‌شود.
وجارك(Vejarak): به دو عدد چوب نسبتا ضخیم گفته می‌شود كه در اصطلاح، میانه كار را دارند كه نخ‌ها در حین بافت به هم نریزند.
میان چوب: چوبی كه كمی بالاتر از نوورد به كار می‌رود و به بهتر نگداشتن نخ‌های چله كمك می‌كند.
هراستون ( (herastow: به مجموع وردها (چهار ورد) در دستگاه بافندگی گفته می شود.
سلام علیك: دو تكه چوب است كه به وسیله نخ به هراستون وصل است و باعث بالا و پایین آمدن وردها می‌شود.
هوا كار: به نخ‌هایی كه هراستون و سلام علیك را به یك میله فلزی نزدیك سقف وصل كرده تا باعث بالا نگهداشتن آنها شود.
متی(matti): دو عدد چوب یك اندازه كه بر روی پارچه‌های بافته شده قرار می‌گیرد تا مانع جمع شدن احتمالی پارچه شود.
ماكو: دستگاهی كه نخ درون آن قرار می‌گیرد و به كمك آن نخ‌ها از تار رد می‌شوند.
دنده، دفتین: نخ‌ها بعد از این كه به وسیله ماكو رد شد، دفتین یا دنده می‌شود.
دستكش: جنس آن از شاخ گوزن است و برای ثابت كردن بالین از آن استفاده می‌شود.
بالین: چوبی است كه پارچه‌های بافته شده به دور آن پیچیده می‌شود.
ماسوره: وسیله‌ای است كه نخ مورد نیاز كار به دور آن پیچیده می‌شود.
پاتلك(patelak): تكه‌های چوبی هستندكه فقط از یك سر طولی سوراخ شده و با نخ نگهدارنده هراستون از زیر دستگاه آویزان شده و با پاهای بافنده به حركت در می‌آید.
حمایل: چوبی كه در گوشه سمت چپ جهت ثابت نگهداشتن چوب‌های چله به كارمی رود.
نوورد ( (Nouvard: چوبی است كه چله بر روی آن پیچیده می‌شود.
مواد مورد استفاده:
نخ پنبه‌ای، نخ ابریشم، نخ پشمی، نخ مصنوعی = اكرولیك (صرفا برای پودگذاری از آن استفاده می‌شود)، نخ كاموا (صرفا برای پودگذاری كاربرد دارد).
